Πληροφορίες για: Μπουτάν

Ταξίδι στα απάτητα Βασίλεια των Ιμαλαΐων

Στα απάτητα βασίλεια των Ιμαλαΐων μας ταξίδεψε η χθεσινοβραδινή παρουσίαση στο Versus Club. 

Εικόνες από το Μπουτάν

Βρισκόμαστε στην καρδιά των Ιμαλαΐων, σε μία από τις πιο τραχείς και απότομες επιφάνειες της γης, εδώ όπου δεν έφτασαν ποτέ άποικοι Δυτικοί. Τα ύψη της χώρας ποικίλλουν από 200 μέτρα στον Νότο μέχρι 8.000 στον Βορρά, στα σύνορα με το Θιβέτ, και έτσι μπορεί ο ταξιδιώτης να αισθανθεί την καυτή ζέστη της Ελλάδας ή το ψύχος της Σιβηρίας σε ένα διήμερο ταξίδι από τον Νότο στον Βορρά. Μην ανησυχείτε, στα σημεία που πάμε δεν θα νιώσουμε τίποτα από τα δύο.
Σε αυτόν τον οικολογικό παράδεισο τα βουνά, τα ποτάμια και η φύση είναι ιερά, οι ορειβάτες δεν επιτρέπονται να ανέβουν πάνω από τα 4.800 μέτρα για να μη διαταραχθεί η γαλήνη των θεών και των πνευμάτων, μια και τα Ιμαλάια είναι η κατοικία των θεών κατά τη βουδιστική και την ινδουιστική παράδοση. Η στάση τους απέναντι στον τουρισμό -απαιτώντας από τους τουρίστες να αγοράζουν συγκεκριμένα ολοκληρωμένα πακέτα διαμονής, με ακριβές χρεώσεις, με ορισμένη κατά κεφαλήν τιμή- εξασφαλίζει καλό εθνικό εισόδημα και ασήμαντες ενοχλήσεις στις παραδόσεις και στον πολιτισμό και στο σπάνιο φυσικό περιβάλλον της χώρας. Αξίες αδιαπραγμάτευτες για τους κατοίκους του Μπουτάν. Μια χώρα όπου η αγορά των τσιγάρων είναι παράνομη, το ρύζι είναι κόκκινο και το τσίλι δεν είναι ένα μόνο καρύκευμα, αλλά κύριο πιάτο. Οι άνδρες φορούν τινίκ στην εργασία τους και η «ακαθάριστη εθνική ευτυχία» κρίνεται σημαντικότερη από το «ακαθάριστο εθνικό προϊόν».

Τα φεστιβάλ του Μπουτάν

«Η ΦΘΙΝΟΠΩΡΙΝΗ ΦΥΣΗ ΣΤΟ ΜΠΟΥΤΑΝ»
με τα φεστιβάλ Μονγκάρ Τσέτσου στο Μονγκάρ και Τρασιγκάνγκ Τσέτσου στο Τρασιγκάνγκ

Τα ανοιξιάτικα και  φθινοπωρινά χρώματα προσδίδουν μία άλλη διάσταση στο ταξίδι μας στο Βασίλειο του Δράκου Κεραυνού. Το κύριο χαρακτηριστικό στις γιορτές του Μονγκάρ είναι οι μασκοφορεμένοι χορευτές που εκτελούν τους λυτρωτικούς –κατά την τοπική παράδοση- χορούς. Παρόμοιο είναι και το σκηνικό στο Τσέτσου του Τρασιγκάνγκ. Είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως σύμφωνα με τις παραδόσεις των Τσέτσου, η ευεργετική επίδραση των γιορτών δεν αφορά μόνο τους συμμετέχοντες αλλά και τους παρευρισκόμενους: όλοι γίνονται κοινωνοί της φώτισης.

Θεωρείστε το εαυτό σας τυχερό που το ταξίδι συμπίπτει χρονικά με την εποχή των φεστιβάλ στο Ανατολικό και κεντρικό Μπουτάν.
Τα φεστιβάλ του Μπουτάν είναι από τα πιο αυθεντικά και εντυπωσιακά του κόσμου. Ευτυχώς το δίνοντας τη δυνατότητα στον ταξιδιώτη να φυλακίσει εικόνες μοναδικές από τα μεγαλύτερα φεστιβάλ του Μπουτάν, όπως το θεαματικό Φεστιβάλ Thimpu και το περίφημο Φεστιβάλ Tangbi σε αγροτική περιοχή κοντά στην Bumthang, όπου μοναχοί εκτελούν τον χορό Cham.
Στο Μπουτάν οι θρησκευτικές γιορτές διαρκούν τρεις έως πέντε μέρες και είναι αφιερωμένες στον Guru Rinpoche αλλά και σε άλλες θεότητες. Ονομάζονται tsechus, γίνονται στα dzongs (οχυρά-μοναστήρια)  και περιλαμβάνουν τελετουργικούς χορούς μεταμφιεσμένων που φοράνε κίτρινα ρούχα και μάσκες ζώων. Οι γιορτές είναι η μοναδική περίπτωση που επιτρέπεται στους ξένους να μπουν στα ιερά αυτά κτίρια. 
Στις θρησκευτικές αυτές γιορτές οι κάτοικοι θέλουν να ξορκίσουν τα κακά πνεύματα, να συμφιλιωθούν με τους θεούς και να ζητήσουν μια καλή συγκομιδή. Λαμβάνουν χώρα στις αυλές των dzongs. Εκεί άνδρες, γυναίκες και παιδιά φορούν τα καλύτερά τους ρούχα και προσέρχονται στο προαύλιο του ναού. Οι δε μοναχοί προετοιμάζονται εβδομάδες πριν γι’ αυτό το φεστιβάλ με νηστεία, προσευχή και διαλογισμό. Η όψη του μοναστηριού είναι εορταστική και χαρούμενη, ενώ μεθυστικές μυρωδιές από τους αγρούς και τα θυμιάματα αναδίδονται στην ατμόσφαιρα. Οι χοροί με μάσκες εναλλάσσονται με ιερά θεατρικά δρώμενα και παραδοσιακούς χορούς.
Οι μοναχοί εκτελούν τις χορογραφίες τους και τις θρησκευτικές τελετές τους φορώντας λαμπερές, ζωηρόχρωμες, μεταξωτές ενδυμασίες και τρομακτικές μάσκες, μεταμφιεσμένοι σε δαίμονες, και υπό τη συνοδεία ταμπούρλων χορεύουν άλλοτε σιγά και ρυθμικά και άλλοτε στριφογυρνώντας σαν δαιμονισμένοι − ένα πραγματικό highlight αυτού του ταξιδιού. Στις περισσότερες τοπικές γιορτές οι ντόπιοι φορούν έντονα χρωματιστά μεταξωτά ενδύματα, ενώ όλοι οι θεατές κάθονται οκλαδόν.
Κάθε χορός αφιερωμένος σε μία από τις εννέα μορφές του Guru Rinpoche, στη γη, στη σοδιά, στη βροχή, στα κακά πνεύματα, στους σάτυρους, στη γονιμότητα, στα πουλιά, στη ζωή και έχει τη δική του αμφίεση, δικές του μάσκες και ξεχωριστή μουσική.
Στο Μπουτάν πιστεύουν ότι η παρακολούθηση των μυστικιστικών αυτών χορών είναι απαραίτητη για να φτάσει κανείς στη φώτιση.

Το Βασίλειο του Δράκου Κεραυνού...Μπουτάν

Σε μια σχεδόν  άγνωστη γωνιά του πλανήτη, στις βαθιές πτυχές των Ιμαλαΐων, Το ορεινό βασίλειο του Μπουτάν δεν είναι μια συνηθισμένη Χώρα.
Πολύ λίγα έχουν ακουστεί για το Μπουτάν και για τους περισσότερους ανθρώπους είναι ένα κρυφό βασίλειο που περιβάλλεται από μυστήριο. Συχνά αναφέρεται ως η τελευταία Shangri-la, και είναι μια χώρα εξαιρετικών ανθρώπων, με αξιοσημείωτο τοπίο, φυσικά θαύματα με περήφανο και ζωντανό πολιτισμό. Ένα μοναδικό και σπάνιο μέρος που λίγοι άνθρωποι έχουν το προνόμιο να επισκεφθούν.
Ανάμεσα σε χιονισμένες βουνοκορφές αλπικά λιβάδια,  ποτάμια με ορμητικά νερά που σκαλίζουν  φαράγγια και συναρπαστική άγρια φύση με πυκνά κωνοφόρα δάση, οι μόλις 700 χιλ. κάτοικοι του, αδιάρρηκτα συνδεδεμένοι με την βουδιστική  κουλτούρα, ζουν και δουλεύουν ακούραστα ακολουθώντας ένα  πρωτοποριακό όραμα.
Την Ακαθάριστη Εθνική Ευτυχία, μια «ολιστική» αναπτυξιακή προσέγγιση  βασισμένη στο Βουδιστική φιλοσοφία  και  αξίες, που προσμετρά  την ποιότητα της ζωής με βάση την πνευματική και ψυχική ευημερία του λαού της, κατορθώνοντας παράλληλα  τη διαφύλαξη του φυσικού περιβάλλοντος, της πλούσιας πολιτιστικής κληρονομιάς  και του μοναδικού τρόπου ζωής του λαού του. Ένας σπάνιος  ειρηνικός τόπος που κάνει τα πιστεύω του τρόπο ζωής Θα μπορούσε να είναι  η Γη της Αρμονίας  ή της ατέρμονης Ευτυχίας.

Φεστιβάλ Tshechu

Πέραν πάσης αμφιβολίας είναι το πολύχρωμο γεγονός στο Μπουτάν! Σε μια χώρα όπου, επισήμως, ο πιο σημαντικός δείκτης είναι όχι το ΑΕΠ αλλά η ΑΕΕ – δηλαδή η Ακαθάριστη Εθνική Ευτυχία – το Φεστιβάλ Τσέτσου είναι ακριβώς αυτό: ένα θρησκευτικό γεγονός όπου ολόκληρες κοινότητες συγκεντρώνονται για να παρακολουθήσουν χορούς με θρησκευτικές μάσκες, να λάβουν ευλογίες και να κοινωνικοποιηθούν.
Το Tshechu γιορτάζεται τη δέκατη ημέρα του μήνα του σεληνιακού ημερολογίου που αντιστοιχεί στα γενέθλια του Guru Rimpoche (Guru Padmasambhava). Ωστόσο, ο ακριβής μήνας του Tshechu ποικίλλει από μέρος σε μέρος και ναό σε ναό. Πρόκειται για ένα φεστιβάλ προς τιμήν του Padmasambava – «αυτός που γεννήθηκε από ένα λουλούδι Lotus», ευρέως γνωστός ως «Guru Rinpoche», του πολύτιμου Δάσκαλου. Αυτός ο άγιος συνέβαλε τα μέγιστα στη διάδοση του Ταντρικού Βουδισμού στις περιοχές των Ιμαλαΐων του Θιβέτ, του Νεπάλ, του Μπουτάν κ.λπ. γύρω στο 800 μ.Χ.
Το Tsehchu θεωρείται σημαντικό αξιοθέατο και οι άνθρωποι ταξιδεύουν από γειτονικές περιοχές για να συμμετάσχουν στη γιορτή. Νωρίς το πρωί, την τελευταία ημέρα της γιορτής, οι μοναχοί επιδεικνύουν ένα γιγαντιαίο thangkha (κεντημένο πίνακα), τον Guru Throngdel, μέσα στο dzong. Τα Thongdrols είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακά παραδείγματα βουδιστικής τέχνης και δεν παραλείπουν ποτέ να καταπλήξουν τους θεατές. Θεωρούνται τόσο ιερά που λέγεται ότι βλέποντας απλά ένα Thongdrol αρκεί ώστε να καθαρθεί ο θεατής από την αμαρτία.
Εκτός από τους χορούς με μάσκα, το Tshechu περιλαμβάνει επίσης πολύχρωμους χορούς του Μπουτάν και άλλες μορφές διασκέδασης. Κάθε χορός μάσκας που εκτελείται κατά τη διάρκεια ενός Tshechu έχει ένα ιδιαίτερο νόημα ή μια ιστορία πίσω του και πολλοί βασίζονται σε ιστορίες και περιστατικά από τον 8ο αιώνα, κατά τη διάρκεια της ζωής του Guru Padmasambhava.
Στα μοναστήρια οι χοροί της μάσκας εκτελούνται από μοναχούς και σε απομακρυσμένα χωριά από κοινού από μοναχούς και χωριανούς.
Πιστεύεται ότι όλοι πρέπει να παρακολουθήσουν ένα Tshechu και να παρακολουθήσουν τους χορούς της μάσκας τουλάχιστον μία φορά για να λάβουν ευλογίες και να ξεπλύνουν τις αμαρτίες τους.