Ας ξεκινήσουμε με ένα στοιχείο συνταρακτικό: Στην Παπούα-Νέα Γουινέα πιστεύεται ότι δεν έχουν ανακαλυφθεί ακόμη όλες οι φυλές. Η πιο πρόσφατη ανακάλυψη έγινε το 1984.

Το νησί της Παπούα βρίσκεται πάνω από την Αυστραλία και είναι ένα από τα μεγαλύτερα κου κόσμου. Η ιστορία του είναι παράξενη και ταραγμένη. Όπως όλες οι ιστορίες αποικιοκρατίας. Από κει πέρασαν Ολλανδοί, Γερμανοί, Αυστραλοί και Άγγλοι. Όμως το ιδιαίτερο χαρακτηριστικό του, και ο λόγος που αποτελεί έναν ταξιδιωτικό προορισμό-φετίχ, είναι ότι ακόμα και σήμερα διατηρεί τον άγριο χαρακτήρα του. Κι όταν λέμε «άγριο» μιλάμε για τη φύση και τους ανθρώπους του.

Τα τροπικά δάση της Παπούας-Νέας Γουινέας (που είναι ο προορισμός αυτού του πολύ ιδιαίτερου ταξιδιού που οργανώνει το Versus Travel) παραμένουν παρθένα. Δεν αποψιλώνονται. Πολλά από αυτά, δεν έχουν ακόμη καν πατηθεί. Μέσα σε αυτά κατοικούν άγρια ζώα, παραδείσια πουλιά και «πολύχρωμοι» άνθρωποι. Οι ιθαγενείς. Τους οποίους θα γνωρίσουμε, χάρη στην εκτεταμένη έρευνα του Versus Travel. Οι ιθαγενείς ζουν χωρισμένοι σε φυλές, με τις δικές τους οργανωμένες κοινωνίες και τον δικό τους πολιτισμό. Οι κάτοικοι της Παπούας-Νέας Γουινέας διαβιούν πρωτόγονα και δεν αποτελούν τουριστική ατραξιόν. Επιβάλλουν την παρουσία τους και τη διαφορετικότητά τους και υποδέχονται τους (όχι πολλούς) επισκέπτες του νησιού τηρώντας τα δικά τους πανάρχαια έθιμα και παραδόσεις.

Άρα το ταξίδι μας εκεί, καθίσταται αυτομάτως μια γνήσια εμπειρία, τόσο μοναδική, όσο και η αληθινή ιστορία του ανθρώπινου είδους. Ωστόσο οι εκπλήξεις που μας περιμένουν είναι πολλές! Και πολλές από αυτές συνδέονται με τον δυτικό πολιτισμό, όπως τον γνωρίζουμε σήμερα. Για παράδειγμα οι ανθρωπολόγοι έχουν εντοπίσει εκεί, το πρώτο δείγμα καπιταλιστικής κοινωνίας, ήδη από τη λίθινη εποχή. Επίσης τα ξύλινα γλυπτά των ιθαγενών, αποτελούν γνήσια και πανέμορφα δείγματα μοντέρνας τέχνης και εκτίθενται στο ΜοΜΑ της Νέας Υόρκης. Τα κολιέ από μαργαριτάρια, στολίζουν τους λαιμούς ανδρών και γυναικών εδώ και χιλιάδες χρόνια, πολύ προτού έρθουν στη Δύση. Από την άλλη, μέχρι πρόσφατα, αρκετές φυλές της χώρας επιδίδονταν σε κανιβαλισμό και κυνήγι κεφαλών. Υπάρχουν ακόμη άνθρωποι μέσα στα δάση που έχουν δοκιμάσει ανθρώπινη σάρκα και μιλάνε γι αυτό. Οι ημέρες που θα περάσουμε λοιπόν στην Παπούα-Νέα Γουινέα θα είναι ένα διαρκές ταξίδι μπρος-πίσω στον χρόνο, από αυτά που σου αλλάζουν άρδην την κοσμοθεωρία.

Ας μιλήσουμε όμως λίγο για τη χώρα. Η Παπούα-Νέα Γουινέα είναι ένα ανεξάρτητο κράτος (από το 1975) που ανήκει στη Βρετανική Κοινοπολιτεία. Πρωτεύουσα είναι το Πορτ Μόρεσμπι. Ο παλαιότερος λαός είναι οι Πυγμαίοι. Οι εθνικές γλώσσες είναι τρεις: τα αγγλικά, που τα μιλάνε λίγοι, τα χίρι μότου, επίσης λίγοι και τα τοκ πίτζιν, που τα χρησιμοποιούν στη βουλή, στα σχολεία και στις διαφημίσεις. Γενικώς οι γλώσσες (όχι διάλεκτοι) ξεπερνούν τις 750. Κάθε φυλή έχει τη δική της. Υπολογίζονται περίπου 7.000 ομιλητές ανά καθεμία γλώσσα και διάλεκτο. Και οι φυλές ξεπερνούν τις 800! Ως εκ τούτου εθνικό σύνθημα στη χώρα είναι το (και πάλι) επίκαιρο, για την… πολιτισμένη εποχή μας: «Unity in diversity». Σε ελεύθερη μετάφραση «διαφορετικοί και ενωμένοι».

Οι κάτοικοι της Παπούας-Νέας Γουινέας (ξεπερνούν τα 8,7 εκατομμύρια) ασχολούνται με τη γεωργία με πρωτόγονα μέσα, το ψάρεμα και την κτηνοτροφία. Μόνο το 18% ζει στις πόλεις. Στο ταξίδι μας εκεί θα τους δούμε να καλλιεργούν κοκοφοίνικες, αραχίδες, παπάγια, μανιόκα, καουτσούκ, φρούτα του πάθους, καφέ, κακάο... Επίσης, αναπτυγμένη είναι και η αλιεία μαργαριταριών. Το 82% των κατοίκων ασχολούνται με αυτούς τους τομείς αλλά παραδόξως, βάσει του εθνικού Συντάγματος, μόνο το 3% της γης που καλλιεργείται ανήκει στους καλλιεργητές. Το ετήσιο κατά κεφαλήν εισόδημα είναι 1.294 δολάρια όταν το αντίστοιχο ελληνικό είναι 27.820 δολάρια.

Ωστόσο η χώρα διαθέτει και πλούσια αποθέματα πλουτοπαραγωγικών πόρων όπως ο χρυσός, ο χαλκός, ο άργυρος, το κοβάλτιο, πετρέλαιο (συστηματική εκμετάλλευση από το 2004), φυσικό αέριο κ.α. Ποιοι τα εκμεταλλεύονται αυτά; Οι γνωστές μεγάλες ξένες εταιρείες. Α, και κάτι ακόμη: το οδικό δίκτυο είναι περιορισμένο. Ασφαλτοστρωμένες είναι κυρίως οι πόλεις. Στα βουνά και στις πεδιάδες, κυκλοφορούν τεράστια 4Χ4 σε κακοτράχαλους χωματόδρομους και βασικά οι μετακινήσεις μας θα γίνονται με αεροπλάνο. Ευρέως χρησιμοποιούνται τα μικρά αεροπλάνα των ιεραποστολών. Ειδικά γι αυτά έχουν κατασκευαστεί αεροδιάδρομοι, σε πολλές απομακρυσμένες περιοχές. Ναι, μέσα σε αυτά τα αεροπλάνα, καθώς θα απογειωνόμαστε και θα προσγειωνόμαστε στις ζούγκλες και στις σαβάνες, θα αισθανθούμε λίγο σαν μικροί… Αντουάν ντε Σεντ-Εξυπερί (1900-1944). Αλλά και αυτό είναι ένα κομμάτι της γοητείας του ταξιδιού μας!

Θα συναντήσουμε λοιπόν πολλές ιεραποστολές. Σύμφωνα με την απογραφή του 2000 το 96% των πολιτών της χώρας είναι μέλη της Χριστιανικής Εκκλησίας. Οι περισσότεροι, ωστόσο, στην καθημερινότητά τους, συνδυάζουν τη χριστιανική λατρεία με προχριστιανικές και δικές τους παραδοσιακές πρακτικές. Κατά κύριο λόγο, όπως θα δούμε γνωρίζοντας τους κατοίκους, πιστεύουν στα πνεύματα, στη Δύναμη, στη μαγεία. Στα σπίτια τους, αντί για εικόνες έχουν ζωγραφισμένα και σκαλισμένα κρανία των προγόνων τους. Στα δύσκολα και στα ευχάριστα γεγονότα κάνουν θυσίες ζώων (στις αγροτικές περιοχές, γουρουνιών), για να ζητήσουν εύνοια από τα πνεύματα. Φυσικά οι προλήψεις δίνουν και παίρνουν!

Πέρα από τους ανθρώπους, το άλλο μεγάλο ενδιαφέρον της χώρας, το οποίο στο ταξίδι μας θα εξερευνήσουμε ενδελεχώς, είναι η φύση. Στην Παπούα-Νέα Γουινέα, τα δάση καλύπτονται από βλάστηση ισημερινού τύπου. Ωστόσο, η χλωρίδα σχετίζεται με τις διακυμάνσεις του κλίματος και παρουσιάζει μεγάλη διαφοροποίηση. Για παράδειγμα στα βουνά θα συναντήσουμε τροπικά δάση με αλπικά φυτά! Στις περιοχές που βρέχει λιγότερο, θα δούμε σαβάνες με ψηλές πόες και μεμονωμένα δέντρα. Και βέβαια αναλόγως με τη χλωρίδα πάει και η πανίδα. Αλλά το πιο ενδιαφέρον και εντυπωσιακό είναι ο πλούτος σε παραδείσια πουλιά. Η Παπούα είναι η πατρίδα τους. Είναι ο παράδεισος των bird-watchers! Κι αν δεν είσαι, πηγαίνοντας εκεί, από την πρώτη μέρα, θα γίνεις…

Το κλίμα της χώρας είναι τροπικό, άρα υγρό και θερμό, με μέση θερμοκρασία τους 28ο C. Αλλά επειδή εμείς θα ανεβοκατεβαίνουμε στα βουνά, θα βρούμε και χαμηλότερες θερμοκρασίες.

Γενικώς σε αυτό το νησί, το οποίο θα καλύψουμε αεροπορικώς από νότο προς βορρά και από ανατολή προς δύση, θα δούμε τα πάντα! Δεν θα δούμε πολλά ρούχα, διότι οι κάτοικοι ζωγραφίζουν τα σώματά τους αντί να τα ντύνουν. Δεν θα δούμε τρακτέρ, διότι οι αγρότες χρησιμοποιούν παλαιολιθικού τύπου εργαλεία στα χωράφια.  Δεν θα δούμε μουσεία και συναυλιακούς χώρους, διότι η ξυλογλυπτική και η μουσική είναι τέχνες της καθημερινότητας.

Αυτά τα στοιχεία πιθανώς γοήτευσαν τον μεγάλο συλλέκτη και μεγιστάνα Μάικλ Ροκφέλερ, ο οποίος στα μέσα του προηγούμενου αιώνα έφτασε μέχρι την Παπούα για να ανακαλύψει τον πολιτισμό της και χάθηκε μέσα στα ποτάμια της. Εικάζεται ότι μπορεί να έπεσε θύμα κανιβαλισμού… Αλλά υπάρχει και άλλη μία ιστορία εξερεύνησης, η οποία μάλιστα σώζεται βιντεοσκοπημένη… Το 1930, ο νεαρός αυστραλός Μάικλ Λέι, απελπισμένος από το Κραχ, ξεκίνησε με ένα αεροπλάνο και μία κινηματογραφική κάμερα, για να αποδείξει ότι υπάρχουν κοιτάσματα χρυσού στην, μέχρι τότε ανεξερεύνητη, ενδοχώρα του νησιού και να πείσει τυχόν χρηματοδότες να τον βοηθήσουν να τα εξορύξει. Φτάνοντας εκεί, βρέθηκε σε μία απίστευτη κοιλάδα μέσα στα βουνά, η οποία κατοικούνταν από ένα εκατομμύριο ανθρώπους. Έβαλε μπροστά την κάμερα και άρχισε το γύρισμα. Ο τίτλος αυτού του αυτοσχέδιου ντοκιμαντέρ είναι «Η πρώτη συνάντηση».

Εμείς θα πάμε σε αυτή την κοιλάδα και θα γνωρίσουμε τους ανθρώπους που την κατοικούν. Κάπως έτσι θα γίνει και η δική μας «συνάντηση» με την Παπούα-Νέα Γουινέα.

Οι πρώτοι άνθρωποι εδώ πριν από 40.000  - 35.000 χρόνια

Πολλοί χώροι που έχουν ραδιοχρονολογηθεί πιστοποιούν την ανθρώπινη παρουσία στην Αυστραλία και τη Νέα Γουινέα που ήταν τότε ενωμένες σα μια ήπειρος, πριν από 40,000 - 35.000 χρόνια, κατά το Μεγάλο Άλμα προς τα εμπρός του ανθρώπου όπως ονομάζεται η περίοδος αυτή της ιστορίας του. Η κατάκτηση αυτή ήταν κοσμοϊστορικής σημασίας, γιατί απαιτούσε πλωτά μέσα. Παρόλο που ο εγκλωβισμός μεγάλου όγκου του νερού της γης στους παγετώνες είχε οδηγήσει στην πτώση του παγκόσμιου επιπέδου της θάλασσας κατά πολλές δεκάδες μέτρα ακόμα και εκείνη την εποχή, για  να περάσουν οι πρώτοι άνθρωποι από τα κεντρικά νησιά της Ινδονησίας, το Μπαλί μέχρι την Αυστραλία έπρεπε να διασχίσουν οκτώ πορθμούς, ο μεγαλύτερος εκ των οποίων είχε πλάτος τουλάχιστον 80 χιλιομέτρων. Έτσι λοιπόν έχουμε υποψίες πλωτών μέσων 25,000 χρόνια πριν τις βάσιμες μαρτυρίες αυτών οπουδήποτε αλλού στον κόσμο δηλαδή στην μεσόγειο 13,000 χρόνια πριν.