fb

Σεζάρια Εβόρα, η τραγουδίστρια από το Πράσινο Ακρωτήριο

Διάσημη τραγουδίστρια από το Πράσινο Ακρωτήριο, γνωστή και ως "ξυπόλητη ντίβα", επειδή συνήθιζε να τραγουδά ανυπόδητη, ως ένδειξη διαμαρτυρίας για τη φτώχεια που επικρατούσε στην πατρίδα της.
Η Σεζάρια Εβόρα υπήρξε η καλύτερη πρέσβειρα για τη μουσική και τον πολιτισμό της χώρας της.
Αποκλήθηκε βασίλισσα των μόρνας – των "blues του ωκεανού" - των τραγουδιών της πατρίδας της, που συνδυάζουν τους ρυθμούς της Δυτικής Αφρικής, τα πορτογαλικά φάντο (fado), τα βραζιλιάνικα μοντίνα (modhina), τα αργεντίνικα τάνγκο και τους αγγλικούς ναυτικούς σκοπούς (sea shanty). Το όνομα ίσως προέρχεται από το αγγλικό μοιρολόι (mourn). Παίζονται με πιάνο, cavaquinho (ένα κιθαρόνι με τέσσερις χορδές) και κιθάρα.
Η Σεζάρια Εβόρα (Cesária Évora), γεννήθηκε στις 27 Αυγούστου 1941 στην πόλη Μιντέλο του νησιού Σάο Βισέντε, που ανήκει στο νησιωτικό σύμπλεγμα του Πράσινου Ακρωτηρίου.
Σε ηλικία επτά ετών έμεινε ορφανή από πατέρα, που ήταν βιολιστής, και η μητέρα της, που εργαζόταν ως μαγείρισσα, αγωνίστηκε μάταια να μεγαλώσει αυτήν και τα έξι αδέλφια της με τα πενιχρά εισοδήματά της. Στα δέκα της, η μικρή Σίζε, όπως ήταν το χαϊδευτικό της, μπήκε σε καθολικό ορφανοτροφείο. Εκεί ήταν που ήρθε σε πρώτη επαφή με τη μουσική, συμμετέχοντας στη χορωδία του ιδρύματος.
Στα 16 της χρόνια συνάντησε έναν ναυτικό, ονόματι Εντουάρντο, ο οποίος τη μύησε στα παραδοσιακά μουσικά στιλ των νησιών του Πράσινου Ακρωτηρίου: τα κολαντέιρα (εύθυμα, σατιρικά τραγούδια σαν τη σάμπα, με στίχους γεμάτους τολμηρά υπονοούμενα) και τα μόρνας (τραγούδια του έρωτα, της προσμονής, της λύπης, της μελαγχολίας, του χωρισμού, της ξενιτιάς, της νοσταλγίας της γλυκιάς, φτωχής πατρίδας).
Στη δεκαετία του '60 ξεκίνησε να τραγουδά σε τοπικά μπαρ και ξενοδοχεία, στα οποία σύχναζαν ναυτικοί απ' όλο τον κόσμο, για λίγα εσκούδο ή ένα ποτήρι γκρογκ (τοπικό ποτό).
Τη δεκαετία του '70 η Εβόρα, η τραγουδίστρια με τη βελούδινη φωνή, ήταν πλέον αρκετά γνωστή στο νησί της, χωρίς όμως η επιτυχία της αυτή να βελτιώσει τα οικονομικά της. Έτσι, αποφάσισε να σταματήσει το τραγούδι για να μπορέσει να θρέψει τα δύο παιδιά της, που είχε αποκτήσει εκτός γάμου. Επί δέκα χρόνια δεν τραγούδησε και η ίδια τα περιγράφει ως "σκοτεινά χρόνια".
Τη διεθνή επιτυχία της οφείλει σε δύο συμπατριώτες της, που ζούσαν στην Ευρώπη. Στον Μπάνα, που την προσκάλεσε να τραγουδήσει στην Πορτογαλία και τον Ζοζέ ντα Σίλβα, που την έπεισε να μεταβεί στο Παρίσι για να ηχογραφήσει ένα δίσκο. Το άλμπουμ La Diva Aux Pieds Nus (Η Ξυπόλητη Ντίβα) κυκλοφόρησε το 1988 και γνώρισε μεγάλη επιτυχία.
Η Σεζάρια Εβόρα εκτοξεύτηκε στο διεθνές μουσικό στερέωμα με το τέταρτο άλμπουμ της Miss Perfumado (1992), με πωλήσεις που ξεπέρασαν τα 300.000 αντίτυπα, χάρις στο τραγούδι Sodade, που  έγινε η πρώτη διεθνής επιτυχία της. Η πορτογαλική λέξη saudade έχει περίπλοκη σημασία, που είναι δύσκολο να μεταφραστεί. Σημαίνει γενικά νοσταλγία, μελαγχολία, πόθο και μετάνοια ή ακόμα καλύτερα, χαρμολύπη. Η έκφραση της sodade αποτελεί εσωτερικό στοιχείο στη μουσική του Πράσινου Ακρωτηρίου.
Το 1995 ήταν υποψήφια για Βραβείο Γκράμι στην κατηγορία της World Music με το άλμπουμ Cesaria. Θα το κερδίσει τελικά το 2003 για το άλμπουμ Voz d'Amor.
Τον Μάιο του 2010 υπέστη καρδιακή προσβολή στην Πορτογαλία, όπου βρισκόταν για σειρά συναυλιών και υποβλήθηκε σε εγχείριση ανοιχτής καρδιάς στο Παρίσι.
Έφυγε από τη ζωή στις 17 Δεκεμβρίου 2011, κατόπιν βραχείας νοσηλείας σε εντατική νοσοκομείου της πατρίδας της.


Την εμπειρία αυτή θα τη ζήσετε με το Versus

Δείτε και άλλες εμπειρίες