fb

Μάντσεστερ μπροστά από την εποχή του

«Ό,τι κάνει σήμερα το Μάντσεστερ, το κάνει αύριο ο υπόλοιπος κόσμος». Έτσι έμαθαν να ζουν σ’ αυτήν την πόλη της καινοτομίας, ένα βήμα (το λιγότερο) μπροστά από τους άλλους, ανοίγοντας δρόμους παντού: στην τεχνολογία, στη μουσική, στις τέχνες, στα κοινωνικά δικαιώματα, στον αθλητισμό.

Με πληθυσμό περίπου 550.000 κατοίκους, το Μάντσεστερ είναι μια από τις μεγαλύτερες πόλεις στη Βρετανία, και ένα από τις πιο πολυπληθείς αστικές περιοχές του Ηνωμένου Βασιλείου. Η ίδια η περιοχή δεν φημιζόταν ποτέ για τις φυσικές της ομορφιές, το μυστικό ωστόσο για την ραγδαία ανάπτυξη ήταν πάντα εκεί: τα αναρίθμητα… πρόβατα! Χάρη σ’ αυτά, και στο υγρό κλίμα της περιοχής που βοηθά την ευκολότερη ύφανση του μαλλιού και του βαμβακιού, η πόλη επιδόθηκε στην υφαντουργία ήδη από το 1300! Τέσσερις αιώνες αργότερα, στα 1750 η τεράστια ανάπτυξη του εμπορίου υφασμάτων θα γεννήσει την βιομηχανοποιημένη υφαντουργία και θα ωθήσει τους ντόπιους σε καινοτομίες και εφευρέσεις.

Ήταν λοιπόν να γίνει η αρχή: το 1789 επινοούνται εδώ οι πρώτες μηχανές ατμού στην υφαντουργία, ενώ το 1830 λειτουργεί η πρώτη επιβατική γραμμή τρένου στον κόσμο για να ενώσει το Μάντσεστερ με το Λίβερπουλ. Η πόλη ζούσε για την υφαντουργία, η βιομηχανία της την ωθεί να γίνει η πρώτη βιομηχανική πόλη του κόσμου όπως αντιλαμβανόμαστε σήμερα τον όρο βιομηχανία, ο κόσμος την γνωρίζει μάλιστα και ως… «Βαμβακούπολη» (Cottonopolis). Η βιομηχανική ανάπτυξη έλκει και τους πρώτους οικονομικούς μετανάστες στην Ευρώπη (κυρίως Ιρλανδοί), που συσσωρεύονται σε φτωχογειτονιές: εκεί θα παρατηρήσει ο Φρίντριχ Ένγκελς για πρώτη φορά τις άθλιες συνθήκες ζωής του προλεταριάτου.

Και υπάρχει συνέχεια: το 1828 επινοείται εδώ το πρώτο αδιάβροχο ύφασμα («ευγενική χορηγία» του υγρού βρετανικού κλίματος…), το 1852 ανοίγει τις πύλες της η πρώτη ελεύθερη δημόσια βιβλιοθήκη του κόσμου (Central Library) ενώ ακριβώς απέναντι, στο ξενοδοχείο Midland, ένα πρωινό του 1904 ο κύριος Ρολς και ο κύριος Ρόις δίνουν τα χέρια για την απαρχή της συνεργασίας τους που θα γεννούσε τη διάσημη Rolls Royce! Τρία χρόνια νωρίτερα, το 1901 ξεκινούν τα δρομολόγιά τους τα πρώτα ηλεκτρικά τρένα, το 1922 εκπέμπεται από το Μάντσεστερ το πρώτο ραδιοφωνικό μήνυμα, ενώ στα εργαστήρια του πανεπιστημίου του Μάντσεστερ ο  βραβευμένος με Νόμπελ Χημείας Νεοζηλανδός Έρνεστ Ράδερφορντ ανοίγει το δρόμο για τη διάσπαση του ατόμου. Τέλος, τα χρόνια της έντονης βιομηχανίας δεν γέννησαν μόνο μηχανές αλλά και έντονους κοινωνικούς αγώνες. Στους δρόμους του Μάντσεστερ διαδήλωσαν για πρώτη φορά, το 1903, οι περίφημες «σουφραζέτες», οι γυναίκες της Women’s Social Union, που με επικεφαλής την Έμελιν Πάνκχωρστ έθεσαν τα θεμέλια για την αναγνώριση του δικαιώματος ψήφου στις γυναίκες.

Αρκετά κτίρια της βιομηχανικής εποχής παραμένουν διάσπαρτα στο σημερινό Μάντσεστερ, ανάμεσά τους το σημερινό δημαρχείο, η έδρα του πανεπιστημίου, η βιβλιοθήκη John Rylands, κτίρια και αποθήκες των σιδηροδρομικών σταθμών, όπως και τα εργοστάσια στο Castlefield και το Ardwick. Σήμερα το Castlefield, η πρώην καρδιά της βιομηχανικής πόλης, είναι ένα μητροπολιτικό πάρκο-μουσείο της Βιομηχανικής Επανάστασης, το πρώτο του είδους του στην Ευρώπη.

Βαρεθήκατε να μετράτε πρωτιές; Επιβάλλεται μία ακόμα: Η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ είναι η πρώτη αγγλική ομάδα που στέφθηκε πρωταθλήτρια Ευρώπης (το 1968) με παίκτες θρύλους όπως ο Μπόμπι Τσάρλτον, ο Τζορτζ Μπεστ και ο Ντένις Λόου. Για μια βραδιά ποδοσφαιρικής ποίησης, η έδρα της Γιουνάιτεντ, το θρυλικό Old Trafford, είναι πρόκληση για κάθε ποδοσφαιρόφιλο, όπως βέβαια και το Etihad, έδρα της συμπολίτισσας Σίτι.

Μια βόλτα στο σημερινό Μάντσεστερ σε οδηγεί ανάμεσα στα κανάλια και τα εκμοντερνισμένα κτίρια, χαζεύοντας τους ψαράδες και απολαμβάνοντας το ποτό σου στις παμπ και τα μπαρ. Και μια που το ‘φερε η κουβέντα για ποτό, οι ντόπιοι αποτελούν τη μεγάλη εξαίρεση στην Αγγλία προτιμώντας τον καφέ από το τσάι, και το κρασί αντί της μπύρας! Η νυχτερινή ζωή ξεδιπλώνεται κυρίως στο Deansgate Locks, με τα εστιατόρια στις καμάρες της γέφυρας του τρένου, καθώς και στο Gay Village. Όπως μαρτυρά το όνομα του τελευταίου, είναι πράγματι gay friendly, μην κολλήσεις ωστόσο στις ετικέτες γιατί εδώ έρχονται άπαντες από όλες τις γωνιές του Μάντσεστερ.
Ανάσες δροσιάς χαρίζουν τα μεγάλα πάρκα και οι χώροι αναψυχής, όπως το Alexandra Park, Platt Fields Heaton Park, που οι ντόπιοι (και όχι μόνο) τιμούν δεόντως ξαπλώνοντας στο χορτάρι και απολαμβάνοντας τον ήλιο ή τα αναρίθμητα τοπικά φεστιβάλ.

Και βέβαια οι φοιτητές! Τρία πανεπιστήμια και δεκάδες κολλέγια κατατάσσουν το Μάντσεστερ ως μια από τις πιο δημοφιλείς φοιτητουπόλεις του κόσμου, με 150.000 σπουδαστές από όλα τα μήκη και τα πλάτη της υφηλίου, και ό,τι αυτό συνεπάγεται σε ζωντάνια και νυχτερινή ζωή!

Συγκριτικά με τις τελευταίες δεκαετίες του περασμένου αιώνα, το Μάντσεστερ μπορεί πλέον να καυχιέται πως έχει αλλάξει πρόσωπο· προς το καλύτερο! Το κέντρο της πόλης έχει γίνει πολύ πιο ασφαλές, χτίστηκε νέος σιδηροδρομικός σταθμός, παλιοί σταθμοί έχουν μετατραπεί σε σινεμά, ακόμη και η κεντρική πλατεία που χτυπήθηκε κάποτε από βόμβα του ΙRA σήμερα είναι ολοκαίνουρια και λαμπερή, φιλοξενεί μάλιστα και το μεγαλύτερο Marks & Spencers της Ευρώπης. Ω ναι, και οι δύο αυτοί κύριοι ξεκίνησαν την… καριέρα τους –από πού αλλού;- από το Μάντσεστερ!