Την 1η Ιουλίου 1997 έβρεχε καταρρακτωδώς και ο πρίγκιπας Κάρολος στεκόταν όρθιος, με το ά-σπρο πηλήκιο του Βασιλικού Ναυτικού να στάζει, ενώ η βασιλική θαλαμηγός «Britannia» περίμενε για να τον μεταφέρει. Η τηλεόραση έδειχνε συνεχώς τα οχήματα του κινεζικού στρατού που είχαν παραταχθεί στα σύνορα της βρετανικής αποικίας. Οι Κινέζοι στρατιώτες στέκονταν περήφανοι πάνω στα ανοιχτά φορτηγά, με τα βρεγμένα κράνη τους να λάμπουν. Λίγο πριν η ανύψωση της κινεζικής σημαίας, ακριβώς τα μεσάνυχτα της 30ής Ιουνίου 1997 σηματοδοτούσε το τέλος ενάμιση αιώνα αποικιοκρατίας. Το Χονγκ Κονγκ βρισκόταν στο μεταίχμιο δύο εποχών. Ολόκληρη η υφήλιος ανησυχούσε. Όμως οι Κινέζοι ήταν πολύ έξυπνοι για να μην αξιοποιήσουν σωστά ένα τέτοιο γεγονός.
Ό,τι και αν έκαναν, δεν θα άλλαζε τίποτα. Η πόλη δεν θα γινόταν κάποια άλλη μόνο και μόνο επειδή φόρεσε καινούργιο κόκκινο φουστάνι με κίτρινα αστεράκια.

Απόδειξη: Έχουν ήδη περάσει 17 χρόνια και κάθε χρόνο εξακολουθούν να φτάνουν εδώ περισσότεροι από δέκα εκατομμύρια τουρίστες. Παρ’ όλα αυτά η πόλη διατηρεί τη γοητεία της αναλλοίωτη, όπως και τις μικρές της απολαύσεις: τη μυρωδιά από τα αρωματικά στικ, το πάθος των Κινέζων για το παιχνίδι ματζονγκ, τις βιτρίνες με τους νεφρίτες, τα φίλντισι, τα μαργαριτάρια, τα μετάξια και τα ηλεκτρονικά, το πάρκο όπου παρέες Κινέζων κάνουν ασκήσεις τάι τσι και ηλικιωμένες γυναίκες ταΐζουν με ζωντανές ακρίδες τα ωδικά πτηνά τους μέσα στα κλουβιά από μπαμπού, το Λάβερς Ροκ, το Βράχο των Ερωτευμένων, εκεί όπου τα νεαρά κορίτσια αφήνουν αρωματικά στικ και κεριά πάνω σε μικρούς βωμούς με την ελπίδα να βρουν τον έρωτα.
Η πόλη αυτή είχε πάντα πολλές ιδιαιτερότητες που προσέλκυαν ετερόκλητους ανθρώπους. Πρώτα ήταν το εμπόριο του οπίου το 19ο αιώνα, το οποίο ήταν ουσιαστικά και η αιτία της ίδρυσής της. Μετά ήρθαν ο μεταπολεμικός τουρισμός, μαζί με τα πλωτά εστιατόρια, όπου μπορούσες να διαλέ-ξεις το ψάρι που θα έτρωγες απευθείας μέσα από το νερό. Το Χονγκ Κονγκ δεν ήταν ποτέ Λονδίνο, Παρίσι ή Ρώμη. Ήταν όμως η μεγαλύτερη Τσάιναταουν στον κόσμο, γεμάτη με όλα όσα οι επισκέπτες δεν είχαν ξαναδεί στη ζωή τους.
Τι πειράζει που δεν διαθέτει αξιοθέατα, όπως το Μπιγκ Μπεν, ο Πύργος του Άιφελ ή το Κολοσσαίο; Το Χονγκ Κονγκ δεν ενδιαφέρθηκε ποτέ για την παράδοση. Κατά τον ενάμιση αιώνα της ιστορίας του το απασχολούσε περισσότερο το εφήμερο κέρδος παρά τα μνημεία για το αύριο. Δεν υπήρχε ζήτηση για θέατρα, βιβλιοθήκες και μεγάλα μουσεία και έτσι ο πολιτισμός του χτίστηκε πάνω σε ξε-νοδοχεία, αποθήκες, εστιατόρια, τράπεζες και εμπορικά κέντρα.
Οι κάτοικοί του λένε: «Αν δεν ήσουν εδώ τον περασμένο μήνα, δεν θα αναγνωρίσεις τον τόπο». Και ισχύει απόλυτα. Ακόμα και σήμερα συνεχίζουν να κατεδαφίζουν ακατάπαυστα και να αναμορφώνουν συνεχώς κομμάτια γης. Στο κέντρο του Χονγκ Κονγκ έχει αρχίσει εδώ και δεκαετίες να δημιουργείται ολόκληρο δάσος από ουρανοξύστες με γραφεία, γεγονός που προσδίδει στον ορίζοντα απερίγραπτη ποικιλία. Το κτίριο της Hong Kong Bank ορθώνεται επιβλητικό με εμφανή το δομικό σκελετό του. Η Bank of China, σχεδιασμένη από το σπουδαίο Ι. Μ. Πέι, μοιάζει με ακόντιο που έχει εκτο-ξευτεί στον ουρανό. Το Lippo Building θυμίζει τον κύβο του Ρούμπικ. Ολόκληρο το τοπίο της πόλης φέρνει στο νου φουτουριστική ταινία.

Την έλλειψη παράδοσης και μνημείων την αντισταθμίζει το Χονγκ Κονγκ με τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του. Ένα χαρακτήρα που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην ψυχή αυτής της πόλης, στους κατοίκους της. Περίπου επτά εκατομμύρια άνθρωποι που κινούνται βιαστικά, ντυμένοι με ακριβά κοστούμια ή μίνι φούστες, μιλώντας στα κινητά τους, δίνουν στην πόλη απίστευτη ζωντάνια.
Στη Νέα Υόρκη οι δουλειές διεκπεραιώνονται στο λεπτό, εδώ στο δευτερόλεπτο. Οι επαγγελματικές συζητήσεις κυριαρχούν στα υπερπολυτελή ξενοδοχεία, ενώ οι χαρτοφύλακες ανοιγοκλείνουν ασταμάτητα κατά τη διάρκεια των γευμάτων. Οι αριθμομηχανές είναι διαρκώς στο on και τα κινητά τηλέφωνα χτυπούν ασταμάτητα. Όπου και αν σταθείς το πρώτο θέαμα που αντικρίζεις είναι οι πάσης φύσεως αγορές: εμπορικά κέντρα, υπαίθρια παζάρια, νυχτερινές αγορές, μαγαζιά μέχρι και στα στενά δρομάκια, όπου το εμπόριο και το παζάρι είναι ένας ασταμάτητος αγώνας επιβίωσης. Καταστήματα φορτωμένα με κοσμήματα, πανάκριβα γκάτζετ, ηλεκτρονικές μηχανές, αντικείμενα κινεζικής τέχνης, μοντέλα υψηλής ραπτικής και αντίκες που προορίζονται να καλύψουν όλες τις προτιμήσεις της εστέτ πελατείας τους. Τα μισά από τα χρήματα που ξοδεύουν οι τουρίστες στο Χονγκ Κονγκ πάνε στα ψώνια. Εδώ η μανία των αγορών όχι μόνο συγχωρείται, επιβάλλεται. Όσοι έρχονται πρώτη φορά εδώ εντυπωσιάζονται τόσο πολύ από τις τιμές και την ποικιλία, που ψωνίζουν ασταμάτητα. Ψωνίζουν ακόμη και εκείνοι που διαπιστώνουν ότι το Χονγκ Κονγκ δεν είναι πλέον ο παράδεισος, όπου τα πάντα προσφέρονται μισοτιμής, όπως πριν από 20-30 χρόνια, ειδικά στα προϊόντα προηγμένης τεχνολογίας, των οποίων η γκάμα που διατίθεται εδώ δεν υπάρχει πουθενά αλλού στον κόσμο. Ακόμη και για όποιον δεν θέλει να αγοράσει τίποτα, το Χονγκ Κονγκ έχει πολλά αξιοθέατα και οι βιτρίνες συγκαταλέγονται σε αυτά. Δεν χρειάζεται να αγοράσεις τίποτα. Μπορείς απλώς να χαζεύεις.
«Αρωματισμένο λιμάνι», «χρυσή ακτή», «μικρός δράκος», «ακατάπαυστη φιλοπονία», «η πόλη που δεν κοιμάται ποτέ», «μια χώρα, δύο συστήματα», το Χονγκ Κονγκ έχει και άλλα ονόματα, πλήθος χαρακτηρισμούς και επίθετα. Η πιο πολύχρωμη πόλη της Άπω Ανατολής, το βασίλειο των υδρατμών, η πιο φωτισμένη με νέον πόλη τις νύχτες, γεμάτη μυστικοπάθεια, πέρασε την 1η Ιουλίου 1997 με μια θεαματική τελετή, στην κυριαρχία της Κίνας. Αντικαταστάθηκε το παλιό σήμα των αστυνομικών και η μορφή της βασίλισσας Ελισάβετ δεν υπάρχει πια στα γραμματόσημα και τα νομίσματα. Το βασιλικό έμβλημα πάνω στα ταχυδρομικά κουτιά καλύφθηκε με πράσινη μπογιά. Ο Βρετανός κυβερνήτης παραχώρησε τη θέση του στον Κινέζο που διορίζεται από το Πεκίνο. Στο καινούργιο αεροδρόμιο Chek Lap Kok όλες οι ταμπέλες είναι στα Κινέζικα και η αγγλική μετάφραση από κάτω, σε αντίθεση με την παλιά τακτική όπου τα Αγγλικά προηγούνταν.