Πληροφορίες για: Σερβία

Το βίντεο του ΕΟΤ που σαρώνει τα βραβεία

Ένα νέο τουριστικό βίντεο με τίτλο «Greek Tourism. An eternal joyrney», το οποίο παρουσιάζει την Ελλάδα σαν έναν ιδανικό τουριστικό προορισμό, έχει καταφέρει να αποσπάσει τρία τιμητικά βραβεία σε τρία διεθνή τουριστικά φεστιβάλ που διοργανώνονται ανά το κόσμο μέσα στο...

Η λογοτεχνική… Μονή Ράτσα, Σερβία

Η Μονή Ράτσα χτίστηκε τον 13ο αιώνα από τον Στέφανο Ντραγκούτιν, βασιλιά της Σερβίας από το 1276 έως το 1282 και της Σίρμιας από το 1284 έως το 1316. Ο Ντραγκούτιν ήταν ορθόδοξος στο θρήσκευμα και αποκαλούνταν «ο νέος βασιλιάς» διότι επαναστάτησε και απέσπασε τον θρόνο από τον πατέρα του σε ηλικία 25 ετών. Ωστόσο μια μέρα που έκανε ιππασία έπεσε από το άλογο, τραυματίστηκε και παρέδωσε τον θρόνο στον αδερφό του. Στα χρόνια της βασιλείας του υποστήριξε την ορθοδοξία και τα τελευταία χρόνια της ζωής του έγινε μοναχός με το όνομα Θεόκτιστος.

Η Μονή Ράτσα χτίστηκε κατ’ εντολή του, με στόχο να γίνει ο βασιλικός ναός της Σερβίας αλλά και ο τόπος ταφής των βασιλέων, αρχιερέων και αριστοκρατών της χώρας. Πέραν αυτού όμως, το σημαντικότερο είναι ότι εκεί διαφυλάχθηκε τελικά όλος ο λογοτεχνικός πλούτος της Σερβίας. Οι μοναχοί κατά παράδοση ήδη από τον 13ο αιώνα είχαν αναλάβει τη μετάφραση ολόκληρης της αρχαιοελληνικής γραμματείας, την αντιγραφή και συντήρηση σημαντικών χειρογράφων, αλλά και τη συγγραφή αφηγήσεων και ιστοριών της χώρας. Εκτός από τους μοναχούς υπήρχαν και βοηθοί μαθητευόμενοι και έτσι συγκροτήθηκε η διάσημη στην παγκόσμια γραμματεία Σχολή της Ράτσα η οποία άνθισε ιδιαίτερα από τον 16ο έως τον 18ο αιώνα. Ενδεικτικά αναφέρουμε πως το 1630 στη Σχολή της Ράτσα ασχολούνταν με τη συγγραφή και τη μεταγραφή των κειμένων (θρησκευτικών, επιστημονικών, φιλοσοφικών κ.α.) περί τους 300 μοναχούς, οι οποίοι είχαν 400 βοηθούς και φυλάσσονταν από 200 οπλισμένους άνδρες. Εκείνη την εποχή η Μονή αποκαλούνταν και «Το Διαμάντι της Ορθοδοξίας».

Το 1689 κατά τον Μεγάλο Τουρκικό Πόλεμο η Μονή Ράτσα, η βιβλιοθήκη και τα αρχεία της μερικώς καταστράφηκαν. Το κτήριο ανοικοδομήθηκε το 1826, ενώ η Σερβία τελούσε πλέον υπό τον ζυγό της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Σήμερα στη Μονή Ράτσα φυλάσσονται περί τα 1200 συγγράμματα (βιβλία και χειρόγραφα). Το λογοτεχνικό και ιστορικό έργο που επιτέλεσαν οι μοναχοί του μεσαίωνα και της αναγέννησης αντιλαμβανόμαστε ότι είναι ανεκτίμητο. Και ας μην πάμε μακριά… Σήμερα έχουμε στα χέρια μας τα κείμενα του Ομήρου, του Αισχύλου, του Σοφοκλή και όλων των αρχαίων, χάρη στη διάσωσή τους, στην αντιγραφή και μετάφρασή τους από ευρωπαίους και βαλκάνιους μοναχούς.

Σερβία - Τρένο Σαργκάν Οκτώ, Το τρένο της… αγάπης

Ονομάζεται Τρένο Σαργκάν Οκτώ και είναι ένα μικρό κόσμημα πάνω στις πλαγιές του Ζλάτιμπορ. Με πολύ στενές γραμμές, και διαστάσεις άλλης εποχής, σήμερα λειτουργεί ως πόλος έλξης για τους ρομαντικούς, για τους λάτρεις της ιστορίας ή απλώς της νοσταλγίας. Εξάλλου η άλλη ονομασία του Σαργκάν Οκτώ είναι «Νοσταλγία».
Η κατασκευή της σιδηροδρομικής γραμμής άρχισε κατά τη διάρκεια του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου από τους Αυστριακούς, με σκοπό να ενωθεί η Σερβία με την Αυστρο-Ουγγαρία η οποία τότε κατείχε τα εδάφη της Σερβίας και της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης. Το έργο ήταν δύσκολο λόγω των ορεινών εδαφών, των πηγών που αναβλύζουν στη διαδρομή και των τούνελ που έπρεπε να σκαφτούν μέσα στην πέτρα του βουνού. Σήμερα το τρένο περνάει από 22 τούνελ και 365 πηγές. Οι πηγές βρίσκονται ακόμη και μέσα στα τούνελ! Για την εκπόνηση του έργου λοιπόν, θεσπίστηκαν καταναγκαστικά έργα και οι εργάτες που επιστρατεύτηκαν ήταν Ρώσοι και Ιταλοί φυλακισμένοι και αιχμάλωτοι πολέμου. Ενώ εκτυλισσόταν ο πόλεμος και καθώς τα μέτωπα των μαχών μετακινούνταν και τα εδάφη της Αυστρο-Ουγγρικής Αυτοκρατορίας άλλαζαν, άλλαζε και η πορεία της σιδηροδρομικής γραμμής. Εννοείται πως οι εργασίες προχωρούσαν σε εξουθενωτικά εντατικό ρυθμό, για να μπορέσει η κατασκευή να ολοκληρωθεί και το τρένο να βοηθήσει στην επιτυχή έκβαση του πολέμου. Τελικά το έργο σταμάτησε λόγω μιας φονικής κατολίσθησης στην εκσκαφή ενός τούνελ που στοίχισε τη ζωή σε περίπου 200 εργάτες των καταναγκαστικών έργων. Και το όραμα της σιδηροδρομικής ένωσης της Σερβίας με την Αυστρο-Ουγγαρία κατέρρευσε μαζί με την κατάρρευση της Αυτοκρατορίας.

Αλλά η δουλειά συνεχίστηκε, από το 1921, στο νεοσύστατο Βασίλειο της Σερβίας. Όταν ολοκληρώθηκε στα 15,44 χιλμ., την ίδια χρονιά, λόγω της ιδιομορφίας του εδάφους, οι γραμμές σχημάτιζαν ένα μεγάλο οχτάρι εξ’ου και η ονομασία Σαργκάν Οκτώ. Αυτό σημαίνει στην πράξη ότι το τρένο περνάει από κάποιους σταθμούς δύο φορές κατά τη διάρκεια μίας διαδρομής.

Τα δύο πιο σημαντικά αξιοθέατα που βλέπει κανείς όταν ταξιδεύει με το όμορφο αυτό τρένο, είναι το εστιατόριο που είναι λαξευμένο μέσα στον βράχο Σαργκάν και ο «Τρελός Βράχος» στην περιοχή Γκολουμπίτσι. Λέγεται ότι όταν ένα ζευγάρι περάσει κατά τη διαδρομή από τον «Τρελό Βράχο» δένεται με παντοτινά δεσμά αγάπης και οπωσδήποτε παντρεύεται…

Βελιγράδι, το Λευκό Κάστρο

Μία από τις παλαιότερες πόλεις στην Ευρώπη και η μοναδική που είναι χτισμένη στη συμβολή δύο μεγάλων ποταμών, το Βελιγράδι είναι μια πολιτεία με χίλια ονόματα. Είναι η «πόλη που δεν κοιμάται ποτέ», προσωνύμιο που βρίσκει την απόλυτη εφαρμογή του στην εκρηκτική νυχτερινή ζωή της και τα πλωτά κλαμπ στον Δούναβη. Είναι φυσικά «το λευκό κάστρο», όπως σημαίνει το όνομα Μπέογκραντ, και βέβαια είναι η πόλη των ποταμών, έχοντας την τύχη να αναπτυχθεί ακριβώς στο σημείο όπου ενώνουν τα νερά τους ο «κοσμοπολίτης Ευρωπαίος» Δούναβης και ο «Βαλκάνιος» Σάβας.

Τα χώματα πάνω στα οποία αναπτύσσεται σήμερα η πόλη είχαν κατοικηθεί ήδη από τους αρχαίους χρόνους. Φροντίζει να μας το θυμίζει αυτό μία από τις σύγχρονες συνοικίες του Βελιγραδίου, η Βίντσα (Vinča), φέροντας το όνομα του προϊστορικού οικισμού που υπήρχε εδώ. Ο αρχαιολογικός χώρος της Βίντσα προσφέρει σήμερα μια θαυμάσια αναφορά σ’ αυτό το κομμάτι της σερβικής Ιστορίας –όταν βέβαια η έννοια «Σερβία» δεν αποτελούσε ακόμα ούτε μια μακρινή ιδέα. Στο διάβα των χιλιετιών και των αιώνων, αμέτρητες φυλές και έθνη ήρθαν και κατοίκησαν σ’ αυτά τα χώματα: οι Κέλτες ονόμασαν τον οικισμό τους Σίνγκιντουνουμ (Singidunum), μα οι Σλάβοι προτίμησαν να τον πουν «Η Λευκή Πόλη». Έκτοτε, το όνομα της πόλης άλλαζε σε κάθε γλώσσα, όπως αλλάζει ο ουρανός πάνω από τον αρχοντικό Δούναβη: Alba Bulgarica, Alabanandor, Nandoralba, Nandorfejervar (στα μαγυάρικα), Alba Graeca, μέχρι τα μεσαιωνικά Griechisch Weissenburg και Castelbiancho. Τι κοινό έχουν όλα αυτά; Όλα σημαίνουν «το λευκό κάστρο», εστιάζοντας στο κάστρο Καλεμέγκνταν που όντως φαίνεται ολόλευκο σαν πλησιάζει κανείς στην πόλη από την πεδιάδα της Πανονίας. Τόσο έντονη είναι αυτή η πρώτη αίσθηση συνάντησης με την πόλη, που κανένα άλλο όνομα δεν θα μπορούσε να είναι πιο εύστοχο. Και εγένετο λοιπόν Beograd, στα σέρβικα, ή Βελιγράδι, όπως το ξέρουμε και το αγαπάμε σήμερα…

Όπλενατς, το μαυσωλείο των Καραγεώργεβιτς

Το μοναστήρι του Αγίου Γεωργίου στο Όπλενατς κρύβει μέσα του θεμελιώδη κομμάτια της Ιστορίας του σερβικού έθνους.  Εδώ βρίσκεται το μαυσωλείου του Βασιλικού Οίκου των Καραγεώργηδων, ένας δυναστικός οίκος που ιδρύθηκε στις αρχές του 1800 από τον Καραγεώργη Πέτροβιτς. Ο Πέτροβιτς υπήρξε ηγέτης της Σερβίας στον ξεσηκωμό εναντίον της Αυστροουγγρικής αυτοκρατορίας, και παρότι υποστηρίχθηκε από τη Ρωσία, δεν κατάφερε να επιβιώσει. Ο Οίκος του ωστόσο εξακολούθησε να απολαμβάνει την ίδια ισχύ: το 1903 μάλιστα το σερβικό κοινοβούλιο ανέθεσε στον Πέτρο Καραγεώργεβιτς τον θρόνο του Βασιλείου της Σερβίας. Βασίλευσε ως Βασιλιάς Πέτρος της Σερβίας, ενώ λίγο πριν την έκρηξη του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου διετέλεσε βασιλιάς του νεοσύστατου Βασιλείου των Σέρβων, Κροατών και Σλοβένων, προδρόμου της κατοπινής Γιουγκοσλαβίας. Το όνομα «Γιουγκοσλαβία» μάλιστα καθιερώθηκε από τον γιο του, Αλέξανδρο Α’, το 1929. Η οικογένεια των Καραγεώργηδων υποστήριζε πως έλκυε την καταγωγή της από τα βουνά του Μαυροβουνίου, και την περιοχή του Τσέτινιε.
Το μαυσωλείο στο Όπλενατς στεγάζει σήμερα τα λείψανα πολλών μελών της Βασιλικής Οικογένειας, όντας ένα σημαντικό προσκύνημα, θρησκευτικό και πολιτικό, της Σερβίας.