Ανεξάρτητο νησιωτικό κράτος του νοτιοδυτικού Ειρηνικού ωκεανού, που αποτελείται από το ανατολικό τμήμα του νησιού της Νέας Γουινέας και πολλά άλλα γειτονικά νησιά (τα δυτικά νησιά του Σολομώντα, τα νησιά του αρχιπελάγους Βίσμαρκ κ.ά.), μεγαλύτερα από τα οποία είναι το νησί της Νέας Βρετανίας, το νησί της Νέας Ιρλανδίας, το νησί Μπουγκενβίλ. Πρώην κτήση της Αυστραλίας, η Παπούα Νέα Γουινέα απέκτησε την ανεξαρτησία της το 1975. Συνορεύει δυτικά με την Ινδονησία, που κατέχει το δυτικό τμήμα του νησιού της Νέας Γουινέας. Βόρεια βρέχεται από τον Ειρηνικό ωκεανό, ανατολικά από τη θάλασσα του Σολομώντα και τον Ειρηνικό και νότια από τη θάλασσα των Κοραλλιών. Νότια, ο πορθμός Τόρες τη χωρίζει από το ακρωτήριο Υόρκης της Αυστραλίας. Η Παπούα Νέα Γουινέα έχει έκταση 462.840 τ. χλμ. και πληθυσμό 5.172.033 κατ. (2002). Η πυκνότητα του πληθυσμού της, μόλις 11,1 κάτοικοι ανά τ. χλμ., την κατατάσσει ανάμεσα στις πιο αραιοκατοικημένες χώρες της Γης. Πρωτεύουσά της είναι το Πορτ Μόρεσμπι.
Γεωγραφία
Το δυτικό τμήμα του νησιού της Νέας Γουινέας συνιστά το 85,5% της συνολικής έκτασης της Παπούα Νέας Γουινέας. Στο κέντρο του δυτικού τμήματος του νησιού αναπτύσσεται ένα σύνολο οροσειρών (οροσειρά Βίκτορα Εμμανουήλ, οροσειρά Βίσμαρκ, οροσειρά Όουεν Στάνλι), βορειοανατολικής - νοτιοδυτικής κατεύθυνσης, που καταλήγουν στο δυτικό άκρο του νησιού. Από τις αρκετές κορυφές των οροσειρών αυτών που ξεπερνούν το ύψος των 4.000 μέτρων, ψηλότερη είναι η κορυφή Βίλχελμ στην οροσειρά Βίσμαρκ, που φτάνει τα 4.499 μέτρα. Άλλες ψηλές κορυφές είναι αυτές των βουνών Γκιλούβε (4.457 μέτρα), Κουρμπόρ (4.359 μέτρα) κλπ. Οι οροσειρές αυτές περιβάλλονται βόρεια και νότια από μεγάλες, ομαλές πεδιάδες που εκτείνονται ως τη θάλασσα. Οι ορεινές περιοχές του νησιού καλύπτονται από πυκνή βλάστηση, ενώ πολλά από τα πεδινά εδάφη του είναι ελώδη. Τα μεγαλύτερα από τα υπόλοιπα νησιά της Παπούα Νέας Γουινέας έχουν παρόμοια γεωμορφολογία, δηλαδή ένα κεντρικό ορεινό έξαρμα που περιβάλλεται από πεδιάδες, ενώ πολλά από τα μικρότερα είναι επίπεδα κοραλλιογενή νησιά.
Ανάμεσα στο νησί της Νέας Γουινέας και τα βόρεια νησιά της Παπούα Νέας Γουινέας αναπτύσσεται η εσωτερική θάλασσα Βίσμαρκ, ενώ ανάμεσα στη Νέα Γουινέα και τα δυτικά νησιά του Σολομώντα εκτείνεται η θάλασσα του Σολομώντα, που φτάνει σε βάθος 9.140 μέτρα.
