Ουγκάντα, Ρουάντα, Στην καρδιά της Αφρικής - Γορίλες στην Ομίχλη | 2018

«Δεν ξεχνώ» Κιγκάλι

Το 1994 η Ρουάντα ήρθε στο παγκόσμιο επίκεντρο εξαιτίας ενός εμφυλίου πολέμου που είχε ξεσπάσει ανάμεσα στις δύο φυλές, τους Τούτσι και τους Χούτου. Δεν επρόκειτο για έναν απλό εμφύλιο, αλλά για μια απίστευτη τραγωδία, καθώς μέσα σε 100 ημέρες έχασαν τη ζωή τους σχεδόν 800.000 άνθρωποι, ενώ άλλα 2.000.000 μετατράπηκαν σε πρόσφυγες. Σήμερα, παρά το απίστευτα βαρύ φορτίο που καλούνται να μεταφέρουν στους ώμους τους όσοι επέζησαν, νιώθεις ότι όλα κυλούν αρμονικά και ότι η χώρα λειτουργεί χάρη σε μια σιωπηρή συμφωνία που λέει «πρέπει να ξεχάσουμε, να μορφωθούμε, να ανοίξουμε τους ορίζοντές μας για να μην μπορούν να μας χειραγωγήσουν, κυρίως όμως να κοιτάξουμε μπροστά».

Στην περιήγησή μας στο Κιγκάλι εκτός από τα σημαντικότερα αξιοθέατα θα επισκεφθούμε και το μνημείο των θυμάτων της γενοκτονίας, που χτίστηκε στη 10η επέτειο αυτής της σκοτεινής περιόδου. Το μουσείο φιλοξενεί τρεις μόνιμες συλλογές, εκ των οποίων η μία επικεντρώνεται σε γενοκτονίες που έχουν γίνει σε όλο τον κόσμο.

Ευτυχώς ο επόμενος σταθμός, η πανέμορφη λίμνη Κίβου, στα βόρεια της χώρας, θα μας μεταφέρει σε άλλο σκηνικό και θα διαλύσει τα σύννεφα που σκέπασαν τη σκέψη και τις καρδιές όλων. Έκτη σε μέγεθος λίμνη της Αφρικής, αποτελεί φυσικό σύνορο της Ρουάντα με το Κονγκό και βρίσκεται πάνω από το ρήγμα της Ανατολικής Αφρικής. Στο βάθος και το διάσημο ηφαίστειο Βιρούνγκα που δεν σταματά ποτέ να... βρυχάται. Το πρόγραμμά μας λέει βαρκάδα στη λίμνη, βόλτα στα νησάκια και μετά χαλάρωση στο ξενοδοχείο μας, στη λουτρόπολη Γκεσένι.

Το πέρασμα στην Ουγκάντα

Το ξυπνητήρι σήμερα θα χτυπήσει νωρίς. Στόχος μας να περάσουμε στην Ουγκάντα, να ξεμπερδεύουμε με ελέγχους και σύνορα και να πλησιάσουμε το όνειρό μας που κατοικοεδρεύει στα πυκνά δάση του Εθνικού Πάρκου Μπουίντι.

Αν κανείς αναζητήσει ηλεκτρονικά το Bwidi National Park, θα δει ότι στην Αγγλική το πάρκο αυτό φέρει το επίθετο «impenetrable», δηλαδή απροσπέλαστο, κοινώς τόσο πυκνό που δεν μπορείς να εισχωρήσεις. Περιοχή καταπράσινη, γι’ αυτό και πήρε το όνομα «μικρή Ελβετία», ένα οικολογικό νησί πάνω σε πλούσια ηφαιστειακά εδάφη, αληθινός παράδεισος για εκείνους που τους αρέσει η παρατήρηση πουλιών. Εδώ έχουν το σπίτι τους και 12 ορεσίβιες γοριλοοικογένειες.

Επόμενη στάση ο οικισμός των αυτόχθονων πυγμαίων Μπατούα. Οι Μπατούα ήταν τροφοσυλλέκτες-κυνηγοί και το δάσος ήταν για αιώνες το σπίτι τους. Κάποιοι ανθρωπολόγοι υπολογίζουν ότι φυλές όπως οι Μπατούα ζούσαν στα δάση της Αφρικής εδώ και 60.000 χρόνια. Αν και έχουν ασπαστεί τον χριστιανισμό, προσπαθούν να διατηρήσουν τον παραδοσιακό τρόπο ζωής και τα έθιμά τους και να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες που προέκυψαν μετά την απομάκρυνσή τους από το δάσος, όταν αυτό ανακηρύχθηκε εθνικό πάρκο. Επιστροφή στο λοντζ μας και ξεκούραση, καθώς αύριο μας περιμένει μια μεγάλη και συναρπαστική ημέρα.

Σαφάρι γοριλών

Η αφύπνιση στις 6.00, για να μεταφερθούμε στο σημείο απ’ όπου θα ξεκινήσουμε με στόχο την αναζήτηση ορεσίβιων γοριλών. Εκεί θα μας δώσουν όλες τις οδηγίες για το πώς θα σταθούμε και το πώς πρέπει να κινηθούμε μπροστά στην οικογένεια γοριλών, που θα μας... δεχτεί στις 8.00 ακριβώς. Έμπειροι ιχνηλάτες θα μας οδηγήσουν στις πλαγιές του ηφαιστείου.

Θα ξεκινήσουμε από την πλαγιά και τα ξέφωτα όπου οι γορίλες μαζεύονται το πρωί. Αναμφίβολα είναι εμπειρία μοναδική να στέκεσαι λίγα μόνο μέτρα από αυτά τα πλάσματα την ώρα που παίζουν, κρατούν τα μωράκια τους στην αγκαλιά τους, μασουλάνε, ξεκουράζονται ή βάζουν καμιά φωνή στους μικρότερους που είναι μεγάλα πειραχτήρια. Από τις πιο σημαντικές ιεροτελεστίες τους, το grooming -το καθάρισμα δηλαδή της κεφαλής και της γούνας που κάνουν ο ένας στον άλλον- και το επιχειρούν με τεράστια αφοσίωση.

Η «επίσκεψή» μας θα κρατήσει μία ώρα, η όλη πεζοπορία, ωστόσο, μπορεί να μας πάρει, ανάλογα με τις συνθήκες, από μία μέχρι πέντε ώρες, σε μονοπάτια τέτοιας φυσικής ομορφιάς που δεν τα χορταίνει το ανθρώπινο μάτι. Σε περίπτωση βροχής πρέπει να έχουμε φροντίσει ώστε να είμαστε εξοπλισμένοι με αδιάβροχους σάκους με φερμουάρ για τις κάμερες και τις μηχανές και, βέβαια, με τα ανάλογα ρούχα και μποτάκια. Άνθρωποι που αξιώθηκαν να φτάσουν μέχρι εδώ, και εννοείται πως στο... παλμαρέ τους έχουν καταγράψει πολλές ταξιδιωτικές εμπειρίες και κατακτήσεις, μαρτυρούν ότι «αυτή ήταν η απόλυτη στιγμή στη ζωή τους». Επίσημα θεωρείται ως «η πιο αυθεντική εμπειρία επαφής με τη φυσική ιστορία» που μπορεί να έχει κανείς στον κόσμο. Συγκλονισμένοι θα κατέβουμε σιγά σιγά προς τη δική μας πραγματικότητα, για να κάνουμε βόλτες στο χωριό και να κλείσουμε την ημέρα με φαγητό και παραδοσιακούς χορούς. 

Απλωμένο στα πόδια του όρους Ρουενζόρι στον Βορρά και με τη δυτική του πλευρά να βρέχεται από τη λίμνη Έντουαρντ, το πάρκο της βασίλισσας Ελισάβετ με τα εκατοντάδες εκτάρια κλείνει στην επικράτειά του σαβάνες, θάμνους, ένα τεράστιο δάσος αλλά και τον ποταμό Ισάσα, παρέχοντας έναν εξαιρετικό βιότοπο σε πάνω από 619 είδη πουλιών και 95 είδη θηλαστικών. Απίστευτη βιοποικιλότητα, άπειρες δυνατότητες για σαφάρι και δραστηριότητες, εύκολα προσβάσιμο και κυρίως μακριά από τον τουρισμό.

Στο πάρκο των αναρριχώμενων λεόντων...

Είναι να απορεί κανείς πώς αυτός ο τεράστιος λιονταρίσιος όγκος βολεύεται να τεντώνεται ή να ροχαλίζει πάνω στο κλαδί. Κι όμως τα αναρριχώμενα λιοντάρια, που αψηφούν τον νόμο της βαρύτητας, δείχνουν να απολαμβάνουν τη δροσιά και τη σιγουριά που τους προσφέρει η φυσική αυτή κρυψώνα. Το σαφάρι στο πάρκο μάς φέρνει σε επαφή με όλους τους… κατοίκους του, οι οποίοι είναι πολλοί και ιδιαιτέρως δραστήριοι: ελέφαντες, υδρόβιες αντιλόπες, καμηλοπαρδάλεις, ύαινες – ο κατάλογος ατελείωτος. Το μεσημέρι θα επιστρέψουμε στο λοντζ μας για φαγητό και ξεκούραση και θα γυρίσουμε δριμύτεροι το απόγευμα για υδάτινες διαδρομές. Η κρουαζιέρα στο κανάλι Καζίνγκα, που ενώνει τη λίμνη Έντουαρντ με τη λίμνη Τζορτζ, θα μας συστήσει τους... κατοίκους της που τέτοια ώρα απολαμβάνουν τη δροσιά των νερών: νεροβούβαλους, κροκόδειλους, απίστευτα είδη πουλιών και ιπποπόταμους, η συγκέντρωση των οποίων θεωρείται η μεγαλύτερη της Αφρικής. Λίγο πριν από τη δύση θα επιστρέψουμε στο λοντζ για διανυκτέρευση. 

Εδώ που μένουν οι χιμπαντζήδες

Επόμενοι πρωταγωνιστές του οδοιπορικού μας οι αγαπημένοι μας χιμπαντζήδες, που σε αυτό το δάσος ζουν προστατευμένοι στον απόλυτο οικολογικό παράδεισο. Μετά την άφιξή μας μας περιμένει απογευματινό σαφάρι για να εντοπίσουμε τις ασπρόμαυρες μαϊμούδες Κολόμπους και τα μωρά μαϊμουδάκια που, όταν δεν γαντζώνονται στην πλάτη της μαμάς, πηδούν από κλαδί σε κλαδί. Παντού μπαμπουίνοι, ελέφαντες, καμηλοπαρδάλεις, κροκόδειλοι, ιπποπόταμοι, λεοπαρδάλεις. Δεκατρία διαφορετικά είδη πρωτευόντων θηλαστικών και αμέτρητος πληθυσμός άγριων ζώων και πουλιών βρήκαν εδώ προστασία και κατάφεραν να ευδαιμονίσουν και να πολλαπλασιαστούν. Αδύνατον να αποφασίσεις ποιο σαφάρι είναι καλύτερο, αδύνατον να αφήσεις και τη μηχανή από τα χέρια σου σε αυτά τα πάρκα που βγάζουν τον Σεμπαστιάο Σαλγκάντο που όλοι κρύβουμε μέσα μας.

Οι χιμπαντζήδες μάς δέχονται στο σπιτικό τους…

Η ιεροτελεστία έχει ως εξής: έγερση στις 6.00, μετά ακολουθεί το πρωινό και στη συνέχεια χαράσσουμε πορεία για το Κανιάντσου Παρκ. Εκεί, μόλις φτάσουμε, θα μας δοθούν οδηγίες και κατόπιν, με τη βοήθεια οδηγών, θα μπούμε μέσα στο δάσος.  Η πρώτη επαφή θα μας αφήσει άφωνους. Κρατάμε σφιχτά τη μηχανή μας αλλά ταυτόχρονα και την αναπνοή μας να μην ενοχλήσουμε τα ζώα, τα οποία είναι ιδιαίτερα ενεργητικά την ώρα αυτή της ημέρας και κινούνται πάρα πολύ γρήγορα αλλάζοντας θέση.  Αν δεν αισθανθούν ασφάλεια, δεν κατεβαίνουν από τα κλαδιά, υπάρχουν όμως και μερικά πιο άνετα που πλησιάζουν αρκετά ώστε να γεμίσουν τη μνήμη της μηχανής μας με εκατοντάδες φωτογραφίες. Όσο μας συνηθίζουν αρχίζουν να ανεβοκατεβαίνουν στα κλαδιά, να ξεφλουδίζουν τα φρουτάκια τους, να καβγαδίζουν, να ξύνουν τα μωρά τους ή να μαλώνουν.

Το απόγευμα μας περιμένει περπάτημα μέσα στην καταπράσινη φύση. Το Εθνικό Πάρκο Κιμπάλε είναι ένα από τα πιο εντυπωσιακά πάρκα της Αφρικής για σαφάρι χιμπαντζήδων αλλά και για συναντήσεις με διάφορα άγρια ζώα, όπως λεοπαρδάλεις, βουβάλια, ιπποπόταμους και κροκόδειλους.

Η διαδρομή από το λοντζ προς την Καμπάλα, που βρίσκεται στις όχθες της λίμνης Βικτόρια, θα μας αφήσει χρόνο και ηρεμία για να χαζέψουμε τους επαρχιακούς δρόμους και τους ανθρώπους. Γυναίκες, άξιες ισορροπίστριες, κουβαλούν τα παιδιά στην πλάτη και οπωσδήποτε κάποιο καλάθι στο κεφάλι, όσο μεγάλο κι αν είναι αυτό, υπαίθρια κιόσκια πουλούν υπερφορτωμένα τσαμπιά με μπανάνες, ποδήλατα κι αυτά φορτωμένα μπανάνες. Και παντού χρώματα εκτυφλωτικά. Στα ρούχα τους, στα σπίτια, στα αντικείμενα που πουλούν στον δρόμο. Σε αυτή την πολύχρωμη πόλη, λοιπόν, θα χαρούμε το τελευταίο βράδυ του ταξιδιού μας.

Μετά το πρωινό μας στο ξενοδοχείο ακολουθεί ξενάγηση στην Καμπάλα. Κατά τη διάρκεια της θα δούμε, μεταξύ άλλων, τους βασιλικούς τάφους Κασούμπι, το μουσείο, την αγορά Νακασέρο, το Κολέγιο Μακεφέρε, το κυριότερο πνευματικό κέντρο της Κεντρικής Αφρικής κ.ά. Για το βράδυ έχουμε κανονίσει ένα αποχαιρετιστήριο δείπνο και στην συνέχεια μεταφόρα στο αεροδρόμιο της πόλης Έντεμπε, απ’ όπου θα αποχαιρετίσουμε αυτήν την υπέροχη χώρα (check out από τα δωμάτια μας στις 12:00).