fb

Πληροφορίες για: Κιργιστάν

Περιγραφή

H Δημοκρατία της Κιργιζίας (ή Κιργιστάν) είναι κράτος της κεντρικής Ασίας. Περικλείεται από την Κίνα, το Καζακστάν, το Τατζικιστάν και το Ουζμπεκιστάν. Πρωτεύουσά της είναι το Μπισκέκ. Προηγουμένως ήταν δημοκρατία της Σοβιετικής Ένωσης και είναι ανεξάρτητη από το 1991. Έχει έκταση 198.500 τετρ. χλμ. και πληθυσμό 5.587.443 κατοίκους, με βάση εκτιμήσεις του 2011. Επίσημες γλώσσες της χώρας είναι η κιργιζική (μια τουρκική γλώσσα) και η ρωσική.

Πρώιμη ιστορία
Το Κιργιστάν έφτασε τη μεγαλύτερη ακμή του με την εξάπλωσή του μετά τη νίκη του απέναντι στο χανάτο των Ουιγούρων το 840 μ.Χ. και την επέκτασή της μέχρι την οροσειρά Τιάν Σαν. Η κυριαρχία της Κιργιζίας σε αυτή την περιοχή κράτησε για 200 περίπου χρόνια. Το 12ο αιώνα όμως, η Κιργιζία σταδιακά περιορίστηκε στις οροσειρές Αλτάι και Σαγιάν ως συνέπεια της μογγολικής εξάπλωσης. Με την Μογγολική αυτοκρατορία να ακμάζει το 13ο αιώνα, οι πληθυσμοί μετοίκησαν προς τα νότια, και τελικά κατακτήθηκαν από τον Τζένγκις Χαν το 1207. Κινεζικές και μουσουλμανικές ιστορικές πηγές περιγράφουν την Κιργιζία μεταξύ του 7ου και του 12ου αιώνα ως χώρα με πληθυσμό με κόκκινα μαλλιά, λευκό δέρμα και γαλάζια μάτια, χαρακτηριστικά που αποδίδονταν σε σλαβική καταγωγή. Λόγω των διαδοχικών μεταναστεύσεων, κατακτήσεων, φυλετικών αναμίξεων και προσαρμογής, πολλοί από τους Κιργίζιους που κατοικούν σήμερα στην κεντρική και νοτιοδυτική Ασία έχουν μικτά χαρακτηριστικά, συχνά προερχόμενα από διαφορετικές φυλές, αν και μιλούν συναφείς διαλέκτους.

Η Ρωσική επιρροή
Στις αρχές του 19ου αιώνα, το νότια τμήμα της σημερινής Κιργιζίας πέρασε στον έλεγχο του χανάτου του Κοκάντ. Η περιοχή ενσωματώθηκε επίσημα στη Ρωσική Αυτοκρατορία το 1876, με παράλληλες εξεγέρσεις έναντι στην τσαρική εξουσία και τη μετανάστευση αρκετών κατοίκων στο Παμίρ και το Αφγανιστάν. Παράλληλα, η καταστολή της επανάστασης της κεντρικής Ασίας το 1916 προκάλεσε τη μετανάστευση αρκετών Κιργιζίων στην Κίνα.

Ανατροπή του προέδρου Μπακίγιεφ 2010
Στις 6 Απριλίου 2010, σε μια διαδήλωση στο Ταλάς οι ηγέτες της αντιπολίτευσης διαμαρτυρήθηκαν κατά της διαφθοράς της κυβέρνησης και για το αυξημένο κόστος διαβίωσης. Οι διαμαρτυρίες εξελίχθηκαν σε βίαιες συγκρούσεις και εξαπλώθηκαν σ' όλη τη χώρα. Υπήρξαν αντικρουόμενες πληροφορίες για την τύχη του υπουργού Εσωτερικών Μολντομούσα Κονγκατίγιεφ ότι είχε σκοτωθεί κατά τη διάρκεια των ταραχών. Στις 7 Απριλίου 2010 οι διαδηλωτές έθεσαν υπό τον έλεγχό τους το αρχηγείο της εσωτερικής ασφάλειας (πρώην αρχηγείο της KGB) και ένα κρατικό τηλεοπτικό κανάλι στην πρωτεύουσα, Μπισκέκ. Στις αιματηρές συγκρούσεις μεταξύ διαδηλωτών και αστυνομίας σκοτώθηκαν τουλάχιστον 41 άτομα. Ο πρωθυπουργός Ουσένοφ κατηγόρησε τη Ρωσία για την υποστήριξη αυτών των διαδηλώσεων, κάτι που αρνήθηκε ο πρωθυπουργός της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν. Τα μέλη της αντιπολίτευσης ζήτησαν επίσης το κλείσιμο της υπό αμερικανικό έλεγχο στρατιωτικής βάσης στο Μανάτ. Ο πρόεδρος Κουρμανμπέκ Μπακίγιεφ έφυγε από τη χώρα. Την ίδια ημέρα (7 Απριλίου 2010) επιλέχθηκε ως προσωρινή αρχηγός κυβέρνησης η Ρόζα Οτουνμπάγιεβα. Καθώς συνεχίστηκαν οι βίαιες διαδηλώσεις από υποστηρικτές του έκπτωτου προέδρου στην Τζαλαλαμπάντ, ανακοινώθηκε από την προσωρινή κυβέρνηση στις 19 Μαΐου 2010 ότι αναβάλλονται οι εκλογές ως το 2011 και η Οτουνμπάγιεβα διορίστηκε πρόεδρος. Ωστόσο, η τελευταία δεν ήταν υποψήφια στις προεδρικές εκλογές και η θητεία της έληξε στις 31 Δεκεμβρίου 2011.

Από το 2010 η Κιργιζία είναι η πρώτη Κοινοβουλευτική Δημοκρατία στην Κεντρική Ασία. Αρχηγός Κράτους στη χώρα είναι ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Η νομοθετική εξουσία ασκείται από το Κοινοβούλιο. Δικαίωμα ψήφου στις εκλογές έχουν όσες και όσοι είναι ηλικίας 18 ετών και άνω. Το προσδόκιμο ζωής στο σύνολο του πληθυσμού ήταν σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2013 τα 69,75 χρόνια (65,58 χρόνια οι άνδρες και 74,21 οι γυναίκες).

Το 2008 στη χώρα ξέσπασε σκάνδαλο με δεκάδες βρέφη και παιδιά μολυσμένα από τον ιό HIV τον οποίο μετέδωσαν και στις μητέρες τους μέσω του θηλασμού.

Το προσδόκιμο ζωής στο σύνολο του πληθυσμού ήταν σύμφωνα με εκτιμήσεις του 2015 τα 70,36 χρόνια (66,19 χρόνια οι άνδρες και 74,8 οι γυναίκες).

Τον Απρίλιο του 2009 η ΕΕ συμπεριέλαβε τη χώρα στον κατάλογο με τους αερομεταφορείς που απαγορεύεται να εκτελούν πτήσεις προς τα 27 κράτη μέλη, για λόγους ασφαλείας. H οδήγηση γίνεται στα δεξιά.