Αλτιπλάνος: Βολιβία - Έρημος Ατακάμα - Χιλή - Β. Αργεντινή | Μάιος - Νοέμβριος 2021

Ένα ταξίδι πέρα από τα καθιερωμένα, που συνδυάζει τα πάντα: Από την πρωτεύουσα του Ισπανικού Αντιβασιλείου της Αμερικής και σημερινή πρωτεύουσα του Περού, τη Λίμα, στον θαυμαστό υδροβιότοπο των νησιών Μπαγιέστας και στις μυστηριώδεις γραμμές της Νάσκα. Από τη μοναδική

Το μεγαλύτερο νησί στο Αρχιπέλαγος Τσιλοέ, κοντά στις ακτές της Χιλής, νότια, στον Ειρηνικό Ωκεανό. Διοικητικά υπάγεται στην Περιφέρεια Λος Λάγος της Χιλής. Το όνομα του νησιού προέρχεται από τη λέξη «Τσιλουέ», που σημαίνει «τόπος των γλάρων». Το Τσιλοέ είναι το δεύτερο μεγαλύτερο νησί από τα 2.300 περίπου της Χιλής, μετά τη Γη του Πυρός. 
Πρωτεύουσα του νησιού είναι το Κάστρο, στην ανατολική ακτή, ενώ η δεύτερη μεγαλύτερη πόλη είναι το Ανκούδ, στο βορειοδυτικό άκρο του νησιού.
Το Τσιλοέ έχει υγρό και δροσερό εύκρατο κλίμα. Η δυτική πλευρά είναι πιο βροχερή και γι αυτό αναπτύσσονται εύκρατα δάση βροχής. Εκεί βρίσκεται και το Εθνικό Πάρκο Τσιλοέ που αποτελεί ορόσημο για τους επισκέπτες του νησιού. Ένα άλλο φυσικό στοιχείο που μαγεύει, είναι οι πιγκουίνοι και οι γαλάζιες φάλαινες που ζουν στο βορειοδυτικό άκρο, το οποίο βρέχεται από τον Ειρηνικό.
Ωστόσο δεν είναι μόνο η φύση που συναρπάζει στο Τσιλοέ. Είναι επίσης η ιστορία και η αρχιτεκτονική. Η τελευταία συγκεντρώνει μεγάλο ενδιαφέρον παγκοσμίως λόγω της ιδιαιτερότητάς της.
Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή. Το νησί κατοικείται, σύμφωνα με τις αρχαιολογικές μελέτες από το 7000 π.Χ.. Ευρήματα δείχνουν ότι εκεί ζούσαν νομάδες οι οποίοι τρέφονταν με ψάρια και θαλασσινά. Μια βόλτα στα τοπικά μουσεία διδάσκει πολλά για τους προγόνους μας και τις φυλές που συγκροτήθηκαν ανά χιλιετίες και αιώνες. Και μετά ήρθαν οι ισπανοί κονκισταδόρες (16ος αιώνας). Ήρθε δηλαδή ο «πολιτισμός» ο οποίος γκρέμισε τις καλύβες και έχτισε σπίτια. Αυτά τα σπίτια χαρακτηρίζουν την περίεργη αρχιτεκτονική του Τσιλοέ. Ξύλινα, πλωτά, χρωματιστά, που αντέχουν και αντέχουν, σε έναν τόπο με παροιμιώδη υγρασία. Πώς δεν σαπίζουν; Διότι είναι κατασκευασμένα από το τοπικό «κόκκινο ξύλο» που αντέχει πιο πολύ κι από πέτρα. Πώς δεν βουλιάζουν; Διότι οι τεχνίτες ανέπτυξαν φόρμουλες αξεπέραστες και ανεξιχνίαστες στις μέρες μας. Όταν η παλίρροια μαζεύει το νερό φαίνονται οι πάσσαλοι που είναι μπηγμένοι γερά στον ωκεανό. Όταν το νερό ελευθερώνεται, τα σπίτια μοιάζουν σαν να επιπλέουν. Όσο για τα κεραμίδια τους; Κι αυτά από ξύλο, για χρόνια χρησιμοποιούνταν ως χρήματα για την τοπική οικονομία. Πλήρωνες με κεραμίδι και αγόραζες ψάρι…

Ο Πορτογάλος θαλασσοπόρος Φερδινάνδος Μαγγελάνος έμεινε στην ιστορία ως ο πρώτος Ευρωπαίος που «παρέκαμψε» τη Νότια Αμερική και διέσχισε τον Ειρηνικό Ωκεανό.
Αφού ταξίδεψε για πολλά χρόνια στη Μεσόγειο και στον Ινδικό Ωκεανό, κατηγορήθηκε -αβάσιμα, όπως αποδείχτηκε αργότερα- ότι ιδιοποιήθηκε ένα μέρος από τα λάφυρα που άρπαξαν οι Πορτογάλοι από το σουλτάνο του Μαρόκου και έτσι αναγκάστηκε να ιδιωτεύσει. Τότε του δόθηκε η ευκαιρία να επιδοθεί στη μελέτη της ναυτικής επιστήμης και της κοσμογραφίας. Καρπός των μελετών του υπήρξε η πεποίθηση ότι στα νησιά Μολούκες, απ’ όπου προερχόταν το μεγαλύτερο μέρος των μπαχαρικών που προορίζονταν για το ευρωπαϊκό εμπόριο, θα μπορούσε κανείς να φτάσει πιο γρήγορα διαπλέοντας τον Ατλαντικό προς τα νοτιοδυτικά, παρακάμπτοντας το νότιο άκρο (που δεν είχε ακόμα εξερευνηθεί) της αμερικανικής ηπείρου και διασχίζοντας τη θάλασσα που χωρίζει την Ασία από την Αμερική, η οποία είχε ανακαλυφθεί πριν από λίγες δεκαετίες. Το σχέδιο του εγχειρήματος δεν έγινε δεκτό από το βασιλιά της Πορτογαλίας, στον οποίο είχε απευθυνθεί αρχικά ο Μαγγελάνος, αλλά από τον Κάρολο Ε’ της Ισπανίας, που επιθυμούσε να εξακριβώσει αν πράγματι οι Μολούκες βρίσκονταν στο χώρο της ισπανικής επιρροής, δηλαδή στα ανατολικά της γραμμής που είχε χαράξει ο πάπας Αλέξανδρος ΣΤ’ και είχε αναγνωρίσει η Συνθήκη της Τορντεσίγιας για τον καθορισμό των σφαιρών δράσης της Ισπανίας και της Πορτογαλίας.
Στις 20/9/1519 η αποστολή απέπλευσε από το ισπανικό λιμάνι της Σανλούκαρ ντε Μπαραμέδα. Ο Μαγγελάνος πλησίασε στα Κανάρια, πέρασε στα ανοιχτά του Πράσινου Ακρωτηρίου και έφτασε στις ακτές της Βραζιλίας και της Αργεντινής, τις οποίες παρέπλευσε έως το Ρίο ντε λα Πλάτα (10/1/1520). Μετά τον πολύ βαρύ χειμώνα που πέρασε στις ακτές της σημερινής Νοτιοανατολικής Αργεντινής, ο Μαγγελάνος ανοίχτηκε πάλι στο πέλαγος αντιμετωπίζοντας μεγάλες δυσκολίες, στις οποίες προστέθηκε και η απειθαρχία των πληρωμάτων.
Συνέχισε το ταξίδι του μέσω του πορθμού που ο ίδιος είχε ανακαλύψει και ο οποίος αργότερα πήρε το όνομά του. Στις 28/11/1520, αφού είχε ταξιδέψει παραπάνω από ένα χρόνο, ο Μαγγελάνος περνούσε τον πορθμό και έμπαινε στο μεγάλο ωκεανό, τον οποίο ονόμασε Ειρηνικό, επειδή -σύμφωνα με τη διήγηση- τον βρήκε εξαιρετικά ήσυχο στη διάρκεια του διάπλου του (του πρώτου που πραγματοποιούσε Ευρωπαίος).
Το ταξίδι όμως, που ευνοήθηκε από τα θαλάσσια ρεύματα και από τους νοτιοανατολικούς ανέμους, δοκιμάστηκε από ασθένειες και από αρκετούς θανάτους.
Στις 6/3/1521 ο Μαγγελάνος έφτασε στη Νήσο Γκουάμ του Αρχιπελάγους των Μαριάνων. Ύστερα από μια σύντομη παραμονή εκεί, ο Μαγγελάνος κατηύθυνε τα πλοία του προς τις Φιλιππίνες, αρχίζοντας την κατάκτησή τους για λογαριασμό του βασιλιά της Ισπανίας. Αλλά στις 27/4/1521 τον σκότωσαν ιθαγενείς στο μικρό Νησί Μάταμ. Μετά το θάνατό του τη διοίκηση της αποστολής ανέλαβε ο Ισπανός πλοηγός του Χουάν Σεμπαστιάν Ελκάνο. Τα δύο πλοία που απέμειναν έφτασαν στις Μολούκες στις 8/11/1521. Το Βικτόρια, το μοναδικό πλοίο της αποστολής που απέμεινε, αναχώρησε από τις Μολούκες στις 21/12/1521, διέσχισε τη Θάλασσα της Μπάντα, προσέγγισε το Τιμόρ και κατευθύνθηκε προς τα νοτιοδυτικά για να διασχίσει τον Ινδικό Ωκεανό και να αποφύγει τα πλοία των Πορτογάλων που ήλεγχαν τις ασιατικές και τις αφρικανικές ακτές. Παρέκαμψε το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας και έφτασε χωρίς κινδύνους στα Νησιά του Πράσινου Ακρωτηρίου, όπου οι 13 από τους 31 ναυτικούς που είχαν επιζήσει βγήκαν στην ξηρά για να αναζητήσουν νερό και τρόφιμα, αλλά τους αιχμαλώτισαν οι Πορτογάλοι. Αυτοί που γλίτωσαν έφτασαν στο Σανλούκαρ ντε Μπαραμέδα στις 6/9/1522. Έτσι, για πρώτη φορά στην ιστορία της ανθρωπότητας, είχε πραγματοποιηθεί ο Περίπλους της Υδρογείου

Ένα ταξίδι που κινείται σε γνήσιους λατινοαμερικάνικους ρυθμούς. Ιδιαίτεροι, πασίγνωστοι μουσικοί ήχοι συντροφεύουν τις εικόνες από τις μητροπόλεις της Νοτίου Αμερικής, όπου μετανάστες από όλο τον κόσμο ένωσαν τις μοίρες τους με τους ντόπιους, πάντρεψαν τις συνήθειές τους και δημιούργησαν νέους αυθεντικούς πολιτισμούς. Μια γωνιά του κόσμου με ιδιαίτερο χρώμα, φιλόξενους κατοίκους, σε μια φύση απαράμιλλης ομορφιάς.

Η Βραζιλία είναι η χώρα της νεότητας, του έρωτα, της μουσικής, του ποδοσφαίρου, του καρναβαλιού, της ζάχαρης και του καφέ. Μια χώρα με ανθρώπους όλων των χρωμάτων που συμπαρασύρει τους πάντες στους ξέφρενους ρυθμούς της, μαγεύει με την ομορφιά της φύσης, σαγηνεύει με τη λαγνεία των κατοίκων της.

Η Αργεντινή παντρεύει όσο καμιά άλλη χώρα της Νοτίου Αμερικής τις ευρωπαϊκές παραδόσεις, συνήθειες και ήθη με την ιδιαίτερη ιδιοσυγκρασία της Λατινικής Αμερικής. Ο πετυχημένος αυτός πολιτιστικός συγκερασμός εκφράζεται μοναδικά στην αρχιτεκτονική των πόλεων, στα μουσικά ακούσματα, στις γευστικές δημιουργίες, στη συμπεριφορά των Αργεντίνων. Αφήστε, λοιπόν, τα σώματά σας να ακολουθήσουν τα βήματα της σάμπα και του τάνγκο, δύο μοναδικών μουσικών ειδών που εκφράζουν την ίδια προσπάθεια των ανθρώπων να δώσουν μορφή στα συναισθήματά τους, τους καημούς τους, τις ιστορίες τους, τους φόβους τους, τη νοσταλγία τους, την αγάπη τους για τη ζωή και τον έρωτα.
Καταρράκτες Ιγκουασού στα σύνορα Βραζιλίας – Αργεντινής – Παραγουάης.
Από όλα τα φυσικά θαύματα της Νότιας Αμερικής, οι γιγαντιαίοι καταρράκτες του ποταμού Ιγκουασού είναι σίγουρα το πιο εντυπωσιακό. Εδώ η φύση κάνει επίδειξη του μεγαλείου και της δύναμής της. Κανείς δεν μένει ασυγκίνητος από τα αμέτρητα ουράνια τόξα, τα γαλάζια σύννεφα και τα χιλιάδες παιχνιδίσματα που κάνει το νερό καθώς πέφτει μπροστά στα έκθαμβα μάτια του! Απολαύστε από κοντά το τεράστιο πέταλο που σχηματίζουν οι καταρράκτες του Ιγκουασού, το "μεγάλο νερό" για τους Ινδιάνους, κατρακυλώντας από τεράστιο ύψος. Δύο από αυτούς σχηματίζουν το πιο συγκλονιστικό σημείο τους, το περίφημο "Λαρύγγι του Διαβόλου". 
Όταν δει κανείς τους χείμαρρους να βροντούν απ΄ όλες τις πλευρές, όταν ατενίσει αυτή την αδάμαστη ομορφιά, δεν μπορεί να μην τον συναρπάσει το θέαμα της παρουσίας της φύσης σ΄ όλη της τη μεγαλοπρέπεια.

Κατά το 19ο αιώνα οι μετανάστες χαμηλών, ως επί το πλείστον, τάξεων που κατέφταναν από την Ευρώπη για να αναζητήσουν την τύχη τους στην Αργεντινή, είχαν τόπο συνάντησης και κοινωνικής συναναστροφής τα σαλόνια στα μπορντέλα του Μπουένος Άιρες. Εκεί η έντονη νοσταλγία για την πατρίδα εκφραζόταν μέσα από πονεμένα τραγούδια της κάθε χώρας, μαζί με συνοδεία οργάνων όπως φλάουτο, κιθάρα, βιολί και μπαντονεόν (ένα είδος μικρού ακορντεόν που έφεραν μαζί τους οι Γερμανοί μετανάστες). Έτσι διαμορφώθηκε σιγά σιγά ένα καινούργιο είδος μουσικής, το τάνγκο, που περιελάμβανε στοιχεία ευρωπαϊκής, νοτιοαμερικάνικης και αφρικανικής μουσικής.
Περιμένοντας τη σειρά τους, διασκέδαζαν παίζοντας μουσική και χορεύοντας μεταξύ τους έναν αυτοσχέδιο χορό, συνδυασμό επιθετικότητας και ερωτικής επιθυμίας, σαν ένας αγώνας επικράτησης ανάμεσα στον άντρα και στη γυναίκα.
Η έλλειψη γυναικών ανάγκασε τους άνδρες να χορεύουν αρχικά μεταξύ τους και με τον καιρό η γυναικεία παρουσία προσέδωσε στο τάνγκο τη γνώριμη μορφή του.
Ωστόσο, τόσο η μουσική που αναπτύχθηκε όσο και ο γεμάτος ένταση χορός περιφρονήθηκαν αρχικά, ως συνδεδεμένα με τα πορνεία της πόλης.
Όταν, όμως, ο διάσημος Ροδόλφο Βαλεντίνο υιοθέτησε τη μουσική και τον αισθησιακό αυτό χορό στις ταινίες του, έγινε μόδα τόσο στα σαλόνια της Ευρώπης όσο και στην Αμερική.
Έτσι, αποκτώντας φήμη σε όλο τον κόσμο, άρχισε να βγαίνει από τις κακόφημες συνοικίες και να ακούγεται και στα σαλόνια του Μπουένος Άιρες.
Το 1916 ο περίφημος Κάρλος Γκαρντέλ αποφάσισε να τραγουδήσει τάνγκο για πρώτη φορά δημόσια. Ο πρόδρομος της χρυσής εποχής του μουσικού αυτού είδους ανέπτυξε το tango cancion, ανάγοντάς το σε υψηλή τέχνη, ενώ το τραγούδι του «Mi Noche Triste» έγινε η μεγαλύτερη επιτυχία σε όλη τη Λατινική Αμερική. Ο θάνατός του σε αεροπορικό δυστύχημα το 1935 στην Κολομβία προκάλεσε απέραντη θλίψη σε εκατομμύρια γυναίκες - έως και αυτοκτονίες. Κάθε χρόνο στις 11 Δεκεμβρίου (ημέρα των γενεθλίων του Γκαρντέλ) γιορτάζεται η «Ημέρα του Τάνγκο», με παραστάσεις, υπαίθριες εκδηλώσεις και χιλιάδες προσκυνητές στο μνήμα του, στο νεκροταφείο της Τσακαρίτα - το δεύτερο πιο αριστοκρατικό (!) της πόλης..

Είναι μια ηφαιστειογενής, μικροσκοπική κουκκίδα στεριάς μέσα στην απεραντοσύνη του Νότιου Ειρηνικού Ωκεανού. Υπάρχουν ορισμένοι τόποι πάνω στη Γη που αποπνέουν μια έντονη ατμόσφαιρα μυστηρίου και μια διάχυτη αίσθηση ιερότητας, εξάπτουν δημιουργικά τη φαντασία του ανθρώπου, προκαλούν δέος και φαίνονται να προσφέρουν επαφή με μια αδιόρατη ενεργειακή ποιότητα που ξεφεύγει από τα λόγια. Συχνά τέτοιοι τόποι χαρακτηρίστηκαν, διαχρονικά, ως «τόποι δύναμης» καθώς μπορούσαν να επηρεάζουν τους ανθρώπους με έναν πολύ ιδιαίτερο τρόπο. Παραδοσιακά, τέτοιοι τόποι δύναμης συνδέθηκαν με την παρουσία αρχαίων μνημείων σε αυτά και, όπως φαίνεται, ένας τέτοιος τόπος είναι και το περίφημο Νησί του Πάσχα. Το Νησί αποτελεί ένα από τα μεγαλύτερα αρχαιολογικά και ανθρωπολογικά αινίγματα και πλήθος υποθέσεων έχουν διατυπωθεί κατά καιρούς σχετικά με τον πολιτισμό που κάποτε υπήρχε πάνω σε αυτό. Τα 887 μυστηριώδη πέτρινα αγάλματα που βρίσκονται εκεί αποτελούν επίσης ένα μεγάλο μυστήριο, καθώς δεν είναι γνωστό το πώς ακριβώς κατασκευάστηκαν, τι αναπαριστούν και κυρίως το πώς τοποθετήθηκαν στη θέση τους.
Οι κάτοικοί του το αποκαλούσαν σε παλαιότερες εποχές «Τε Πίτο Ο Τε Χένουα», που σημαίνει «Ομφαλός της Γης». Σήμερα το ονομάζουν Ράπα Νούι. Καλύπτει μια έκταση περίπου 170 τετρ. χλμ. και έχει μέγιστο υψόμετρο 540 μ. Βρίσκεται περίπου 3.800 χλμ. δυτικά της Χιλής (στην οποία και ανήκει) και 3.100 χλμ. ανατολικά της Ταϊτής. Το κλίμα του νησιού χαρακτηρίζεται ως υποτροπικό και υπάρχουν δύο κλιματολογικές περίοδοι, η υγρή και η ξηρή. Το έδαφός του είναι άγονο και διαβρωμένο, η βλάστηση λιγοστή, ενώ υπάρχουν ενδείξεις πως κάποτε διέθετε πλούσια βλάστηση.

ΕΝΑ ΕΙΔΙΚΟ ΘΕΜΑΤΙΚΟ ΤΑΞΙΔΙ ΓΙΑ ΤΑ 25 ΧΡΟΝΙΑ ΤΟΥ VERSUS
Το γραφείο που έχει ταυτίσει το όνομά του με την Κούβα διαμορφώνει και σας προτείνει ένα επαναστατικό ταξίδι με ειδικές επισκέψεις μόνο για εμάς

Το ταξίδι μας θα ξεκινήσει από την πρωτεύουσα της Κούβας, όπου πέραν της αρχιτεκτονικής και της ιστορίας της πόλης, θα εστιάσουμε στην Επανάσταση, επισκεπτόμενοι από το σπίτι του Τσε μέχρι το Μουσείο της Επανάστασης. Από το οδοιπορικό μας δε θα λείψει η επαρχία του Πινάρ ντελ Ρίο, όπου θα αναλύσουμε την ιδιαίτερη σχέση του Τσε με τη συγκεκριμένη επαρχία, θα επισκεφθούμε τη σπηλιά του, θα μιλήσουμε για τα στρατόπεδα προετοιμασίας του, αλλά δε θα παραλείψουμε να περιηγηθούμε στη μοναδική φύση της Κοιλάδας του 
Βινιάλες και να θαυμάσουμε τον επίμονα παραδοσιακό τρόπο ζωής της δυτικής Κούβας.
Ξεκινώντας την περιοδεία μας προς τη σπάνια επισκέψιμη ανατολική Κόυβα, θα διανυκτερεύσουμε στην ιστορική Σάντα Κλάρα, κι αφού επισκεφθούμε το Μαυσωλείο του Τσε και των συντρόφων του, θα γνωρίσουμε από κοντά και το ιστορικό τραίνο η ανατροπή του οποίου οδήγησε στην τελική νίκη και τη φυγή του Μπατίστα. Σειρά έχει το άγνωστο διαμάντι του Καμαγουέι, μια εκπληκτική αποικιακή πόλη με ελάχιστο τουρισμό που θα μας φιλοξενήσει για ένα βράδυ, πριν καταλήξουμε στην πρώτη πρωτεύουσα της Κούβας, το ιστορικό Σαντιάγο. Εκεί θα γνωρίσουμε το χώρο όπου ξεκίνησε η Επανάσταση στο στρατόπεδο Μονκάδα, ενώ για τους πιο περιπετειώδεις η επόμενη ημέρα θα είναι αφιερωμένη στη Σιέρα Μαέστρα και το μυθικό αρχηγείο των ανταρτών στην ανατολική οροσειρά.

Ο δρόμος της επιστροφής προς την Αβάνα θα έχει αρκετές εκπλήξεις: τη γενέτειρα του ηγέτη της κουβανικής Επανάστασης στο Μπιράν, δυο σπάνια αποικιακά διαμάντια όπως η Χιμπάρα και το Σάνκτι Σπίριτους, ενώ δε θα μπορούσαμε να παραλείψουμε τον Κόλπο των Χοίρων, εκεί όπου ταπεινώθηκε η CIA και συνετελέσθη η μοναδική ήττα των Αμερικανών στην αμερικάνικη ήπειρο.

Μετά από μια ελεύθερη ημέρα στην Αβάνα, έχει φθάσει η ώρα να μεταβούμε στη Βολιβία, εκεί όπου μας περιμένει η μυστηριώδης και άκρως ινδιάνικη Λα Πας, απ' όπου θα πετάξουμε για την κοσμοπολίτικη Σάντα Κρους. Από εκεί, θα ξεκινήσει το οδοιπορικό μας στις δύσβατες περιοχές που σφράγισαν δυο  διαφορετικές φάσεις της ζωής του Τσε: τη Σαμαϊπάτα με το μυστηριώδη αρχαιολογικό χώρο που εντυπωσίασε τον Τσε στα νιάτα του κατά το ταξίδι με τη μοτοσικλέτα και τη Vallegrande, εκεί όπου ετάφη με πλήρη μυστικότητα ο Τσε. Το ταξίδι μας δεν έχει ολοκληρωθεί ακόμη: μετά από μια μικρή Οδύσσεια στα απόκρυφα βουνά όπου ο Τσε πολέμησε με τους συντρόφους του, θα φτάσουμε στην Higuera, το χώρο σύλληψης, κράτησης κι εκτέλεσης του Τσε, σε ένα στοιχειωμένο μικροσκοπικό χωριό που έμελλε να γράψει το τέλος της ιστορίας του διασημότερου επαναστάτη της σύγχρονης ιστορίας.

Ένα ταξίδι στη Βολιβία βέβαια θα ήταν κρίμα να τελειώσει χωρίς την επίσκεψη σε ένα από τα μαγικότερα σημεία του πλανήτη: την έρημο του αλατιού στο Ουγιούνι, με τα απόκοσμα, μαγικά, σουρεαλιστικά της τοπία, ένα πραγματικό τοτέμ για κάθε ταξιδιώτη.

Γεμάτοι από εικόνες και συναισθήματα επιστρέφουμε στη Λα Πας για να ξεκινήσουμε το δρόμο της επιστροφής για την Ελλάδα, έχοντας ολοκληρώσει ένα μοναδικό οδοιπορικό που δεν έχει επαναληφθεί από ελληνικό ταξιδιωτικό γραφείο.

Ένα θαύμα της φύσης φτιαγμένο εξ ολοκλήρου από αλάτι

Πριν από περίπου 40.000 χρόνια η περιοχή του Uyuni καλυπτόταν από τα νερά μιας μεγάλης αλμυρής λίμνης έκτασης 12.000 τετρ. χλμ.
Με το πέρασμα των χρόνων τα νερά εξατμίστηκαν και έτσι απέμεινε στη θέση και στο μέγεθος της προϊστορικής αυτής λίμνης μια ερημική και επίπεδη έκταση αλατιού με πάχος έως και 10 μέτρα, γνωστή ως Salar de Uyuni ή Θάλασσα του Αλατιού.
Πρόκειται για τη μεγαλύτερη επίπεδη έκταση με αλάτι στον κόσμο, δεδομένου μάλιστα ότι βρίσκεται σε ύψος 3.700 μέτρων πάνω από την επιφάνεια της θάλασσας, έχει και τον τίτλο της υψηλότερης θάλασσας αλατιού.
Σήμερα αποτελεί κέντρο εξαγωγής και επεξεργασίας αλατιού με ετήσια παραγωγή περί τους 20.000 τόνους - οι ειδικοί υπολογίζουν ότι το σύνολό του επαρκεί για την κάλυψη των αναγκών της ανθρώπινης φυλής για αιώνες. Η Salar de Uyuni βρίσκεται στο νοτιοδυτικό τμήμα της Βολιβίας και περικλείεται από τις εντυπωσιακές χιονοσκεπείς κορυφές της Κορδιλιέρας de Lipez και της Κορδιλιέρας de Chichas των Άνδεων. Αυτή η τεράστια, λαμπερή θάλασσα αλατιού θα στοιχειώνει τα όνειρά σας για τα επόμενα χρόνια. Το εξωγήινο εκτυφλωτικό λευκό της αλατολίμνης Salar de Uyuni κόβει την ανάσα και μας πάει νοερά σε μακρινά γαλαξιακά τοπία. Οι αντικατοπτρισμοί που προσφέρει το τοπίο είναι μαγευτικοί και το κάνουν να μοιάζει σουρεαλιστικό και  απόκοσμο.
 

Πρόκειται για το πιο ξηρό μέρος στον πλανήτη. Είναι πιο ξηρή και πιο άνυδρη ακόμη και από τη Σαχάρα. Σε κάποιες περιοχές της, τις ονομαζόμενες υπέρξηρες, δεν έχει καταγραφεί ποτέ βροχόπτωση!
Εδώ δεν υπάρχει άμμος. Αντίθετα κυριαρχεί ένα σύμπλεγμα άγονων εδαφών, γυμνών βράχων, αμμοχάλικου και μεταλλευμάτων. Το βλέμμα πλανιέται σαστισμένο στην αγριάδα του τοπίου. Οι γεωλογικές εντάσεις αποτυπωμένες στο χώρο οδηγούν τη φαντασία στον κοσμογονικό χαρακτήρα των Άνδεων. Λόγω της απόλυτης έλλειψης υγρασίας δεν υπάρχει ίχνος ορατής ζωής. Ακόμη και οι κάκτοι δεν τολμούν να πλησιάσουν σε αυτούς τους τόπους, δεν επιβιώνουν ούτε οι μύγες, αφού δεν υπάρχει απολύτως τίποτα για να τραφούν. Βέβαια, οι συγκεκριμένες συνθήκες δεν επικρατούν σε όλη την επικράτεια της ερήμου. Όταν μάλιστα αρχίσει να φυσάει ο βολιβιανός βοριάς, οι κάτοικοι στην περιοχή γνωρίζουν καλά ότι «έρχεται βροχή», που θα ξεσπάσει ραγδαία. Σε γενικές γραμμές, πάντως, ο βοριάς δεν φυσάει συχνά, άρα σπανίως βρέχει. Η θερμοκρασία κυμαίνεται την ημέρα από 0 έως 20 βαθμούς Κελσίου, αλλά τη νύχτα σε μερικές περιοχές πέφτει πολύ κάτω από τους -20 βαθμούς. Ένα από τα πολλά μυστήρια της Ερήμου Ατακάμα είναι ο περίφημος «Γίγαντας της Ατακάμα» (Gigante de Atacama). Πρόκειται για τη μεγαλύτερη ανθρωπόμορφη αναπαράσταση του κόσμου, που έχει αποτελέσει αντικείμενο πολλών θεωριών για τη σημασία της: για πολλούς αντιπροσωπεύει μάλλον κάποιο ιερό πρόσωπο των Ινδιάνων ή μια θεότητα, ενώ το γεγονός ότι η ύψους 119 μέτρων φιγούρα μοιάζει με αστροναύτη, έχει εγείρει εικασίες για επισκέψεις εξωγήινων.

Αυτό το μεγαλείο σάς καλούμε να ανακαλύψουμε μαζί όπως ακριβώς κάνουμε δύο δεκαετίες τώρα. Ένα καλοσχεδιασμένο ταξίδι που κάλυψαν δύο κανάλια της ελληνικής τηλεόρασης και οδηγούν τους ταξιδιώτες στη διαπίστωση «Περού μόνο με το Versus». Δεν ξέρουμε τι ακριβώς έχει παγιώσει αυτήν τη διαπίστωση.
Η πτήση από τη Λίμα στην Αρεκίπα, αλλά και από το Ίκα στη Νάσκα για να αποφύγετε τα χιλιάδες κουραστικά χιλιόμετρα στις Άνδεις (υπάρχουν αρκετές οδικές διαδρομές για να
γνωρίσετε τη χώρα σε βάθος); Το πρόγραμμα με τις εμπεριστατωμένες ξεναγήσεις και τις γενναιόδωρες παροχές, χωρίς να παραλείπει τη Βολιβία, την Αρεκίπα και τον Αμαζόνιο; Η ανεπανάληπτη τιμή, απόκτημα της μεγάλης συμμετοχής σας όλα αυτά τα χρόνια; Οι εξειδικευμένοι αρχηγοί των αποστόλων μας;
Εμείς πιστεύουμε κάτι ανώτερο από όλα αυτά. Ίσως η μεγάλη μας αγάπη για αυτό το μεγαλείο του πολιτισμού των Ίνκας που μας προσέλκυσε από τα πρώτα βήματά μας.
Σας προσκαλούμε σε ένα αλλιώτικο ταξίδι στο Περού, κρατώντας σας πάντα από το χέρι. Κλείστε τα μάτια, αφουγκραστείτε την πέτρα και ακούστε έναν παράξενο ψίθυρο. Όσα δεν κατάφεραν να πουν οι αρχαιολόγοι και οι ιστορικοί τα λένε τα ίδια τα ερείπια της αυτοκρατορίας των Ίνκας: Οι πέτρινοι φύλακες των Άνδεων.

Η εξερεύνηση των ακτών της Αφρικής και του εσωτερικού της βορείου και της νοτίου Αφρικής το 15ο αιώνα, καθώς και η ανακάλυψη της Αμερικανικής ηπείρου από τους Ευρωπαίους, έδωσαν νέα ώθηση στο πλέον ζοφερό κεφάλαιο της ανθρώπινης ιστορίας: στη σκλαβιά, που ναι μεν μέχρι τότε υπήρχε, έκτοτε όμως… άνθισε.
Από τις αρχές του 16ου ως το τέλος του 19ου αιώνα πολλά εκατομμύρια Αφρικανών πέρασαν τον ωκεανό.
Οι ιθαγενείς και οι μαύροι σκλάβοι, που άρπαζαν οι έμποροι από την Αφρική και τους μετέφεραν κάτω από άθλιες συνθήκες στην Αμερική όπου τους πουλούσαν σε μεγαλοϊδιοκτήτες για να τους εκμεταλλευτούν στην καλλιέργεια του βαμβακιού, ήταν το καύσιμο που έδινε κίνηση στο παραγωγικό σύστημα. Η φυσική δύναμη των Αφρικανών και η ευάλωτη στους επιθετικούς ξένους δομή των κοινωνιών τους, καθιστούσαν τους κατοίκους της Μαύρης ηπείρου ελκυστική λεία για τους γειτονικούς λαούς.
Μέσα στο 16ο αιώνα τα πορτογαλικά καράβια μετέφεραν στο Νέο Κόσμο πάνω από 125.000 Αφρικανούς (Γιορούμπα από τη Νιγηρία, Μπαντού ή Κόνγκος από το σημερινό Κονγκό, τη Μοζαμβίκη και την Αγκόλα, Αμπακουά από τη Νιγηρία, Αραρά από το Μπενίν - τέως βασίλειο της Δαχομέης κλπ.). Οι Βραζιλιάνικες φυτείες καφέ, οι φυτείες ζάχαρης στην Καραϊβική και τα ορυχεία της Αργεντινής δέχθηκαν χιλιάδες σκλάβους.
Στις αρχές του 17ου αιώνα οι Ισπανικές αρμάδες μετέφεραν δεκάδες χιλιάδες Μαύρους στην Αμερική, αλλά ήρθε n σειρά των Ολλανδών να κυριαρχήσουν στο δουλεμπόριο.
Η οικονομική αποδοτικότητα του δουλεμπορίου στους Πορτογάλους και Ισπανούς γρήγορα υποκίνησε τη διάθεση για ανταγωνισμό και από άλλα Ευρωπαϊκά κράτη (Ολλανδία, Γαλλία, Αγγλία). Με την επικράτηση των Άγγλων αποικιοκρατών στα τέλη του 17ου αιώνα, το Αγγλικό θαλάσσιο εμπόριο σχεδόν μονοπώλησε τη διακίνηση των Μαύρων στην Αμερικανική ήπειρο.
Οι Άγγλοι ανέπτυξαν το δουλεμπόριο, υιοθετώντας μεθόδους εξαιρετικά αποτελεσματικές. Επινόησαν μια τριγωνική διακίνηση με κορυφές του τριγώνου την Αγγλία, την Αφρική και την Αμερική. Τα πλοία γέμιζαν τα αμπάρια τους από τα λιμάνια της Αγγλίας (κυρίως το Λίβερπουλ) με όπλα, υφάσματα, χάντρες και ψεύτικα κοσμήματα με τα οποία πλήρωναν το ανθρώπινο εμπόρευμα της Αφρικής. Οι κάσικοι της Αφρικής δέχονταν τα εμπορεύματα της Βρετανικής βιομηχανίας και παραχωρούσαν τα φορτία των σκλάβων στους δουλεμπόρους, εξασφαλίζοντας τα όπλα για να οργανώνουν νέα ανθρωποκυνηγητά μέσα στα χωριά.  Όσοι επιζούσαν από την πείνα, τις αρρώστιες και το τσουβάλιασμα της μεταφοράς, εκθέτονταν στην κεντρική πλατεία των αποικιών για να πουληθούν. Τα πλοία ξαναγύριζαν στην Αγγλία φορτωμένα με τροπικά προϊόντα των φυτειών της Αμερικής: ζάχαρη, βαμβάκι, καφέ και κακάο.
Ο απολογισμός του Διατλαντικού Εμπορίου Σκλάβων, υπήρξε τραγικός. Υπολογίζεται ότι από το 1520 ως το 1860, μεταφέρθηκαν ως σκλάβοι 11 με 12 εκατομμύρια άντρες, γυναίκες και παιδιά από την Αφρική.
Αναρίθμητοι Αφρικανοί πέθαναν στη μεταφορά, θύματα επιδημιών ή υποσιτισμού και αρκετοί αυτοκτονούσαν. Οι σκλάβοι στοιβάζονταν σαν δέματα. Τα πλοία που μετέφεραν σκλάβους ξεχώριζαν από τη μυρωδιά τους. Οι μεταδοτικές ασθένειες και οι ξαφνικοί θάνατοι μπορούσαν να ανατρέψουν τις οικονομικές προσδοκίες του επιχειρηματία-εμπόρου, που πολλές φορές ήταν ο ίδιος ο πλοίαρχος. Για το λόγο αυτό πολλοί πλοίαρχοι φόρτωναν επιπλέον αριθμό σκλάβων, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τις πιθανές αβαρίες του ταξιδιού.
Το βουντού στην Αϊτή, το καντομπλέ στη Βραζιλία, η σαντερία στην Κούβα και το σάνγκο στο Τρινιδάδ δεν είναι παρά όψεις της παλιάς θρησκείας της φυλής των Γιορούμπα που μεταφέρθηκαν από τους δουλέμπορους ως σκλάβοι στις ακτές της Καραϊβικής.

Με τον όρο «Προκολομβιανοί πολιτισμοί» αναφερόμαστε στους πολιτισμούς των αυτόχθονων αμερικανικών φύλων που αναπτύχθηκαν στην αμερικανική ήπειρο πριν την ανακάλυψη της ηπείρου από τον Χριστόφορο Κολόμβο και την κατάκτησή της από τους Ισπανούς τον 16ο αι. Την εποχή της ανακάλυψης, το 1492, υπολογίζεται πως ο αυτόχθων πληθυσμός της Αμερικής έφτανε περίπου τα 90 εκατομμύρια: εξ αυτών τα 20 εκατομμύρια ήταν κάτοικοι της Κεντρικής και Νότιας Αμερικής. Από αυτούς προήλθαν διάφοροι πολιτισμοί, οι πιο σπουδαίοι από τους οποίους θεωρούνται οι Αζτέκοι, οι Μάγια και οι Ίνκας, χωρίς να παραβλέπεται ωστόσο και η παρουσία άλλων φυλών.
Η Αυτοκρατορία των Ίνκας υπήρξε το μεγαλύτερο κράτος της προκολομβιανής Αμερικής, με την επικράτειά του να καλύπτει μεγάλο μέρος των σημερινών κρατών του Εκουαδόρ, του Περού, της Βολιβίας, της Χιλής αλλά και της βόρειας Αργεντινής. Ο πολιτισμός των Ίνκας άγγιξε δυσθεώρητα (για τα δεδομένα της εποχής και των συνθηκών) ύψη, χωρίς πάντως να γνωρίσει ποτέ την γραφή, γεγονός που μας στερεί σήμερα περισσότερες πληροφορίες για αυτό τον αξιοθαύμαστο πολιτισμό…

Το 1987 οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν στο Σιπάν - μια μικρή πόλη που βρίσκεται περίπου στο
μέσον της κοιλάδας Λαμπαγιέκε, στη βόρεια ακτή του Περού - τον ασύλητο τάφο ενός ηγεμόνα του πολιτισμού των Μοτσίκα, που τον ονόμασαν ο "Άρχοντας του Σιπάν" (The Lord of Sipan). Πέθανε γύρω στο 250 π.Χ., ήταν 45-50 ετών και είχε ύψος 1,60. Μαζί του ήταν θαμμένα άλλα οκτώ άτομα (δύο άνδρες, τρεις νέες γυναίκες ένα παιδί και δύο φύλακες), ένας σκύλος και αρκετά λάμα. Ο τάφος περιείχε περί τα 1.000 χρυσά αντικείμενα με πολύτιμους λίθους καθώς και εκατοντάδες άλλα ευρήματα. Αποτελεί τον πλουσιότερο τάφο της Αμερικής που έχει ανακαλυφθεί ως τώρα.
Ο πολιτισμός των Μοτσίκα (1ος–7ος αιώνας μ.Χ) ξεδιπλώνεται στις πλαγιές των Άνδεων και στις κοιλάδες της άγονης και στενής παράκτιας ζώνης του Βόρειου Περού. Με την αγροκαλλιέργεια και την αλιεία συντηρούσαν μια πολυπληθή και αυστηρά διαστρωμένη κοινωνία, που κατασκεύαζε αρδευτικά κανάλια, πυραμίδες, παλάτια και ναούς. Αν και δεν είχαν σύστημα γραφής, οι Μοτσίκα απαθανάτισαν καλλιτεχνικά τις δραστηριότητές τους σε όμορφα γλυπτά και αγγεία με πολυάριθμες διακοσμητικές λεπτομέρειες και αναπαραστάσεις μυθολογικές, θρησκευτικές, ιστορικές και καθημερινής ζωής, περίτεχνα υφαντά, ζωηρόχρωμες τοιχογραφίες και θαυμάσια αντικείμενα από χρυσό, ασήμι και χαλκό.
Στην αρχιτεκτονική, τα σπουδαιότερα μνημεία των Mοτσίκα είναι οι μεγάλες πυραμίδες με αναβαθμίδες, φτιαγμένες από πλίνθους ξεραμένους στον ήλιο, που υψώνονται σε ανοικτές πεδιάδες ή σε κορυφές λόφων πάνω σε τεράστιες βάσεις. Οι τάφοι των Mοτσίκα είναι ορθογώνιοι, επενδεδυμένοι με αντόμπες και με ειδικές κόγχες για τις προσφορές.