Κεντρική Ασία: ο Αυτοκινητόδρομος του Παμίρ | Ιούλιος - Σεπτέμβριος 2019

Ανάμεσα στην Ταϊλάνδη, το Λάος και το Βιετνάμ βρίσκεται ένας από τους πλέον ανερχόμενους τουριστικούς προορισμούς. Ύστερα από δεκαετίες πολέμου, η Καμπότζη ανασυγκροτείται και ανοίγει τα σύνορά της στον κόσμο. Κτήμα κάποτε της δυναστείας των Χμερ, που διοικούσε το μεγαλύτερο

Η φυλή των Χμονγκ

Αποτελεί μία πολυάριθμη τοπική φυλή που απλώνεται σε διάφορες χώρες της νοτιοανατολικής Ασίας, Το μεγαλύτερο κομμάτι του πληθυσμού τους εντοπίζεται στη νότια Κίνα (περίπου εννιάμισι εκατομμύρια), ωστόσο πολλοί κατοικούν επίσης στο Λάος και στο Βιετνάμ. Στο Λάος συγκεκριμένα η παρουσία τους επισημαίνεται ήδη από τον 18ο αιώνα, και μοιράζονται σε αρκετές υποομάδες, όπως είναι οι Μαύροι, Λευκοί,  Πράσινοι και Κόκκινοι Χμονγκ. 

Η φυλή των Άκα

Είναι μία ιθαγενής φυλή της νοτιοανατολικής Ασίας, με παρουσία στο Λάος, το Βιετνάμ και την Ταϊλάνδη. Ο πληθυσμός τους φτάνει περίπου το μισό εκατομμύριο και το κύριο στοιχείο που χαρακτηρίζει τη δομή της κοινωνίας τους είναι η απουσία αυστηρών κοινωνικών τάξεων, με την κοινωνία να στηρίζεται στην ισότητα των μελών της, και τον σεβασμό να εδράζεται συνήθως στην ηλικία αλλά και στην εμπειρία.

Η φυλή των Χμου

Είναι συγγενής φυλή των Χμονγκ, με τους οποίους μοιράζονται κοινές πολιτισμικές και γλωσσικές καταβολές. Η συντριπτική πλειοψηφία τους ζει στο Λάος, με κάποιες δεκάδες χιλιάδες να βρίσκονται επίσης στο Βιετνάμ και στην Ταϊλάνδη. Καθαρά αγροτική κοινωνία, με την ορυζοκαλλιέργεια να είναι η κύρια πηγή εισοδήματος και διατροφής, στοιχείο απαραίτητο για τη διαβίωση της φυλής. Ένα ιδιαίτερο στοιχείο των Χμου είναι πως όχι μόνο οι ναοί αλλά και τα σπίτια αποτελούν ιερούς χώρους, καθώς θεωρείται πως μέσα τους κατοικούν πνεύματα της γης!

Η φυλή των Λου

Αριθμεί περίπου μισό εκατομμύριο μέλη, με τους περισσότερους να ζουν στο Λάος και στην Κίνα. Μιλούν μία διάλεκτο της γλώσσας Τάι, ασπάζονται την Βουδισμό «θεραβάντα» και ένα ιδιαίτερο στοιχείο της είναι πως τα αρσενικά μέλη υιοθετούν ως μεσαίο όνομά τους πάντα το όνομα Μπα, και οι γυναίκες το Υ. 

Άνθρωποι ήρεμοι, φιλικοί, θερμοί και χαμογελαστοί. Ο Λαοτιανοί, εκεί στη μυστηριακή χερσόνησο της Ινδοκίνας, στο Λάος, στην αρχαία πρωτεύουσα του βασιλείου των ελεφάντων, τη Λουάνγκ Πραμπάνγκ, σ’ αγκαλιάζουν με τη γαλήνη τους! Μα και η ίδια η πόλη σ’ αγκαλιάζει...
Αυτή η ησυχία σου κάνει εντύπωση, σε ηρεμεί, σου καθαρίζει το μυαλό, σε απαλλάσσει από κακές σκέψεις και προβληματισμούς. Είναι πράοι οι άνθρωποι, το διαβάζεις στα μάτια τους, και αυτό σου το μεταδίδουν. Εισχωρείς στα κάθετα δρομάκια με την εξωτική ομορφιά, χαζεύεις δεξιά και αριστερά, παντού συναντάς βουδιστικούς ναούς και μοναχούς, φτάνεις κάτω στο ποτάμι.
Εκτός από τους 32 καλοδιατηρημένους βουδιστικούς ναούς, οι σπηλιές Πακ Ου αποτελούν ακόμη έναν λόγο για να επισκεφθείς τη Λουανγκ Πραμπάνγκ. Απέχουν 25 χλμ, και ο πιο συνηθισμένος τρόπος για να φτάσεις είναι με βάρκα. Αφού περάσει κανένα δίωρο, φτάνεις στις σπηλιές και έτσι όπως τις βλέπεις από μακριά, σε εντυπωσιάζουν. Σαν ένα στόμα ορθάνοιχτο το οποίο φυλάει καλά μέσα του πάνω από χίλιους Βούδες, σε διάφορα μεγέθη και σχήματα.

Ο Ταμερλάνος γεννήθηκε το 1336 στην πόλη Σαχριζάμπζ κοντά στη Σαμαρκάνδη και καυχιόταν ότι καταγόταν από τον Τζένγκις Χαν. Όπως ο πρόγονος του, έτσι και αυτός ήταν ισχυρός και ανηλεής. Ήταν ψηλός και ρωμαλέος, με κοκκινωπό πρόσωπο και μακριά γένια. Επίσης, κούτσαινε από το δεξί πόδι - από αυτό το γεγονός ονομάστηκε Τιμούρ Λενγκ (Τιμούρ ο Κουτσός), απ' όπου προήλθε το όνομα Ταμερλάνος.Από κάθε πόλη που κατακτούσε διάλεγε τους καλυτέρους τεχνίτες, λόγιους και καλλιτέχνες και τους έστελνε στην πρωτεύουσά του. Από το Δελχί της Ινδίας και από το Σιράζ και το Ισφαχάν της Περσίας ήρθαν αγγειοπλάστες, χτίστες, γλύπτες και τεχνίτες μωσαϊκών. Όλοι αυτοί καταπιάστηκαν με τη δημιουργία μιας πόλης αντάξιας ενός μεγάλου κατακτητή. Το μεγαλοπρεπέστερο, ίσως, οικοδόμημα ήταν το Γκουρ-ι-Μιρ, ένα πελώριο μαυσωλείο χτισμένο προς τιμήν του αγαπημένου εγγονού του Ταμερλάνου, του Ούλουγκ Μπεγκ, στο οποίο αργότερα τάφηκε και ο ίδιος. Το μαυσωλείο έχει στην κορυφή του έναν πελώριο ραβδωτό θόλο, επενδυμένο με γυαλιστερά γαλάζια και τιρκουάζ επισμαλτωμένα πλακάκια. Κάτω απ' αυτόν τον ογκώδη γαλανό φάρο, μια λευκή επιγραφή σε αραβική κουφική γραφή διακηρύσσει ότι "ο Θεός είναι αιωνιότητα". Μέσα στο μαυσωλείο βρίσκονται επιτύμβιοι λίθοι, ενώ οι νεκροί αναπαύονται στην κρυπτή από κάτω.

Ο Ταμερλάνος πέθανε το 1405, όχι σε κάποια μάχη αλλά ύστερα από ασθένεια, ενώ ετοιμαζόταν να εισβάλει στην Κίνα. Η σωρός του μεταφέρθηκε στη Σαμαρκάνδη, την πόλη που ο ίδιος είχε δημιουργήσει.
Λίγο πριν πεθάνει, λένε, ψιθύρισε στους αυλικούς του: "μόνο μια πέτρα με τ' όνομά μου επάνω". Αλλά η πλάκα που προμηθεύτηκε ο εγγονός του Ούλουγκ Μπεγκ ήταν το μεγαλύτερο στον κόσμο κομμάτι σκούρου πράσινου νεφρίτη, το οποίο είχε μεταφερθεί από το Κινεζικό Τουρκεστάν.
Το σώμα του Ταμερλάνου αναπαύθηκε όπως του άρμοζε και ένας θρύλος γεννήθηκε, σύμφωνα με τον οποίο αν ποτέ διατάρασσαν τον νεκρικό ύπνο του, ο κόσμος θα γνώριζε καταστροφή μεγαλύτερη από κάθε άλλη που είχε προκαλέσει ο ίδιος ο Ταμερλάνος.
Το 1941 ένας Ρώσος επιστήμονας πήρε την άδεια να ξεθάψει και να εξετάσει το σώμα του. Στις 22 Ιουνίου το κρανίο του Ταμερλάνου, ύστερα από πάνω από 500 χρόνια στο σκοτάδι, ήρθε στο φως μπροστά στα μάτια πλήθους παρατηρητών. Την ίδια μέρα η Γερμανία εισέβαλε στη Σοβιετική Ένωση...

Η πρώτη επαφή με τη Βόρεια Κορέα είναι καθηλωτική, καθώς μοιάζει σαν να προσγειωθήκαμε σε άλλον πλανήτη. Το ταξίδι σε μια χώρα τόσο ιδιαίτερη άλλωστε, είναι από μόνο του μία once in a lifetime εμπειρία. Η Σενγιάνγκ, η θρυλική πρωτεύουσα των Μαντζουριανών αυτοκρατόρων, είναι κτισμένη στις όχθες του Χουν Χε, παραποτάμου του Λιάο, στην ιστορική περιοχή της Μαντζουρίας. Οι Μαντσού έδωσαν στην πόλη αρχικά το όνομα Μούκντεν, το οποίο στη γλώσσα τους σημαίνει «ανθισμένη πρωτεύουσα». Από εδώ ξεκίνησαν για την κατάκτηση της Κίνας και την ίδρυση της τελευταίας αυτοκρατορικής δυναστείας των Τσινγκ. Η Σενγιάνγκ αποτελεί σημαντικό βιομηχανικό κέντρο της Κίνας από το 1930 και θεωρείται εμπορικός κόμβος για τις κινεζικές εξαγωγές σε Ιαπωνία, Ρωσία και Κορέα. Κατά τη διάρκεια της περιήγησής μας στην πόλη, την προσοχή μας τράβηξε το πάρκο Beiling. Πραγματικά εντυπωσιακό! Επισκεφθήκαμε τα ανάκτορα, τα οποία αποτελούν μια μικρογραφία της Απαγορευμένης Πόλης του Πεκίνου, αλλά και το πολύ ενδιαφέρον Μουσείο Ιστορίας. Περπατήσαμε στην γραφική «Παλιά Οδό» του ιστορικού κέντρου, είδαμε επιβλητικά κτίρια της αρχιτεκτονικής παράδοσης της Μαντζουρίας, ενώ επισκεφθήκαμε και την καθολική εκκλησία, που αποτελεί μνημείο αποικιακής εποχής. Μυηθήκαμε στον πολύχρωμο κοσμοπολιτισμό της Σενγιάνγκ και αποκαλύψαμε έναν... άλλο κόσμο.

Το πρώτο που έρχεται στο μυαλό του επισκέπτη καθώς μπαίνει στα κράτη της Ινδοκίνας, είναι η πρόσφατη ιστορία αυτών των χωρών και το πόσο επηρεάστηκαν από τον πόλεμο. Το Βιετνάμ διχασμένο σε βορρά και νότο, η Καμπότζη σε ερείπια με τον χρόνιο εμφύλιο σπαραγμό, και το Λάος σε αποκλεισμό και οπισθοδρόμηση δεκαετιών. Το επόμενο όμως είναι η έκπληξη, του πόσο γρήγορα ξεπερνούν οι άνθρωποι το παρελθόν τους, όταν θέλουν να επιβιώσουν και να ορθοποδήσουν. Το Βιετνάμ βρίσκεται σε οικονομικό και οικοδομικό οργασμό εδώ και πολλά χρόνια, η Καμπότζη έχει κλείσει τις πληγές της και προωθεί τα μνημεία της, και το Λάος είναι ο πιο περιζήτητος τουριστικός προορισμός για φύση και ηρεμία στη ΝΑ Ασία. Οι εργολάβοι οικοδομών, οι τουριστικοί πράκτορες κάθε είδους, και οι επιχειρηματίες που απευθύνονται στις ανάγκες των επισκεπτών, είναι τα πλέον υποσχόμενα επαγγέλματα.
Υπάρχει άραγε εθνική λήθη σε αυτές τις χώρες, ή η γρήγορη αναδόμηση είναι κομμάτι της κουλτούρας τους; Ανέκαθεν αφομοίωναν έτσι γρήγορα τις επιδράσεις των επισκεπτών τους, ακόμα και τις βίαιες, χωρίς να δυσανασχετούν;  Δεν είναι πάντως εύκολο να βρίσκεσαι ανάμεσα σε δυο υπερδυνάμεις, και το όνομα ‘Ινδοκίνα’ από μόνο του, δείχνει του πόσο ισχυρή και αιματηρή ήταν η επίδρασή τους. Μια τεράστια χερσόνησος ανάμεσα στις κουλτούρες της τροπικής Ινδίας και της πολυπρόσωπης Κίνας, που δέχθηκε πλειάδα επιδρομών, επιθέσεων, και αναμίξεων, μέσω των λαών που πέρασαν από τα γήινα και υδάτινα μονοπάτια της. Μια πολιτισμική οντότητα που υπήρξε χωνευτήρι λαών και γλωσσών, η οποία όμως ανέπτυξε τις δικές της άμυνες και διαμόρφωσε μέσα στους αιώνες τη δική της εθνική ταυτότητα.
Τώρα, η τριάδα αυτών των χωρών απολαμβάνει μια περίοδο ειρήνης και αλματώδους ανάπτυξης, που έχει θετικό αντίκρυσμα στο βιοτικό επίπεδο των κατοίκων της, και στην ισχυροποίηση των εθνικών συνόρων τους,  αλλά αμφίβολο στην προστασία του φυσικού τους περιβάλλοντος και την ανάδειξη του πολιτισμικού τους πλούτου. Το Βιετνάμ είχε και έχει εμπειρία διαχείρισης μεγάλων επενδυτικών κεφαλαίων, και παρά την υπερανάπτυξη δείχνει ότι έχει κάποιες δικλείδες ασφαλείας. Το Λάος και η Καμπότζη ως μικρότερες χώρες-δορυφόροι είναι πιο ευάλωτες, το βιοτικό τους επίπεδο χαμηλότερο, και οι αντιθέσεις τους μεγαλύτερες. Για παράδειγμα, εντύπωση προκαλούν τα μεγάλα πολυεθνικά ξενοδοχεία της Λουάνγκ Πραμπάνγκ, δίπλα στις πρωινές σειρές των βουδιστών μοναχών, που δεν έχουν αλλάξει τίποτα στη ζωή τους εδώ και δεκαετίες. Ομοίως και η διαχείριση και των επισκεπτών του Άνκορ Βατ, που γίνεται από ιδιωτική εταιρεία και όχι από κάποιον εθνικό φορέα, ενώ είναι το μεγαλύτερο μνημείο της χώρας. Πως προστατεύεται ο εθνικός πλούτος και ο απλός πολίτης σε περίοδο αλόγιστης ανάπτυξης ή εξαγοράς; Η ‘γωνία’ αυτή της Ασίας θα καταφέρει άραγε να διατηρήσει την παράδοση και την φυσική ομορφιά της, ή θα γονατίσει κάτω από την απληστία των πολιτικών της αρχόντων, και των πολυεθνικών ομίλων; Το ερώτημα είναι κοινό για μικρές σε μέγεθος ή σε οικονομία χώρες…
Δεν υπάρχει πάντως περίπτωση η Ινδοκίνα να μην διακινήσει συναισθηματικά τον επισκέπτη. Και λόγω αντιθέσεων και λόγω ομορφιάς. Μόνο οι ταινίες που έχουν γυριστεί για αυτήν, μαγνητίζουν τις σκέψεις και τα όνειρα, ενώ η πραγματικότητα τα επιβεβαιώνει: Ομιχλώδεις καλλιέργειες, τροπικοί κήποι, υδάτινοι λαβύρινθοι, και ανεξερεύνητα νησιά. Οργασμικές μεγαλουπόλεις, αναρίθμητα και ατίθασα δίκυκλα, υπεράνθρωπη εργατική δύναμη, και πολλά υποσχόμενες αγορές και επενδύσεις. Μοναχικά και μεγαλόπρεπα μνημεία, εντυπωσιακή φύση, και μια βεντάλια φυλών και γλωσσών. Το παγκόσμιο τουριστικό κύκλωμα δίνει εύκολα τη δυνατότητα να επισκεφθεί κανείς αυτές τις χώρες της νοτιοανατολικής Ασίας. Είναι πια στη διακριτική ευχέρεια του επισκέπτη να καταναλώσει αλόγιστα ό,τι και όπου του προσφέρεται, ή να δώσει ένα στίγμα σεβασμού και σύνεσης που αρμόζει στους συνειδητοποιημένους ταξιδιώτες. Αυτούς που έχουν εμπειρία και ως επισκέπτες, και ως οικοδεσπότες.

Η πτήση με τα ελικοφόρα ολοκληρώθηκε, ο πρωινός ήλιος έχει δυναμώσει, ψάχνουμε στους χάρτες να δούμε πού φτάσαμε… Στο νοτιότερο άκρο του Λάος, της πιο άγνωστης από τις χώρες της Ινδοκίνας. Η πρωτεύουσα της επαρχίας, το Πακσέ, μας υποδέχεται με ευρύχωρα πάρκα και μεγάλες λεωφόρους. Σε μια στροφή ξαναβλέπουμε το γνώριμο πιο συνοδό του ταξιδιού μας, το μεγαλειώδη ποταμό Μεκόνγκ. Παίρνουμε το δρόμο 13, το δρόμο που οι Γάλλοι έφτιαξαν στην ανατολική του όχθη και πάμε νότια, 130 χιλιόμετρα νότια. Στα ανατολικά δασωμένοι, καταπράσινοι λόφοι, στα δυτικά η κοιλάδα του ποταμού με πιο αραιή βλάστηση που θυμίζει αφρικανική σαβάνα. Στην τοποθεσία Χουαϊτόμο, στάση για αναζήτηση της αρχαίας κληρονομιάς… Ένας μικρός αρχαιολογικός χώρος, ελάχιστα ανασκαμμένος, στέκεται ξεχασμένος στις όχθες ενός παραποτάμου του Μεκόνγκ. Ξυπνάμε τον αρχαιοφύλακα και τις πολλές αγελάδες που στέκονται και βόσκουν ανάμεσα σε καλά λαξεμένες πέτρες ενός πολιτισμού υψηλού και κομψού. Αφήνουμε τα ερείπια στη λήθη της τροπικής φύσης και η πορεία μας συνεχίζεται. Η επαρχία του νότιου Λάος μας μαγεύει. Αμέτρητες ξύλινες και καλαμένιες αγροικίες, απλοϊκή ζωή, κτηνοτροφία, ορυζώνες που περιμένουν την εποχή των βροχών για να πλημμυρίσουν. Βρισκόμαστε σε κοντινή απόσταση από τη γειτονική Καμπότζη και ο Μεκόνγκ απλώνεται σε πλάτος πολλών χιλιομέτρων που κρύβουν εκατοντάδες νησάκια. Οι ντόπιοι τα λένε χιλιάδες, για την ακρίβεια «τέσσερις χιλιάδες», αλλά ο ταξιδιώτης αρκείται στο να τα βλέπει παντού, να τα θαυμάζει και να προσπαθεί να τα μετρήσει. Τους πρώτους καταρράκτες διαδέχεται η πλεύση με μια μικρή βάρκα που μετά βίας ισορροπεί και μας κρατάει. Ακολουθεί η θλίψη ενός παρατημένου σιδηροδρόμου και μιας ατμομηχανής, αλλά τα μονοπάτια μέσα από τα μεγάλα νησιά του ποταμού μας αποζημιώνουν οδηγώντας μας σε ένα ακόμα σύμπλεγμα από ακανόνιστες υδατοπτώσεις, τους καταρράκτες Λι Πι. Φτάνει το σούρουπο, και τα «4.000 νησιά» μας μαγνητίζουν, μας καλούν να δούμε τον ξάστερο ουρανό με τη συντροφιά των ντόπιων ψαράδων. Το ρεύμα του ποταμού ισχυρό και αθόρυβο τραβά το βλέμμα μας και μας υπενθυμίζει ότι βρισκόμαστε σε μια ακόμα άγνωστη γωνιά της γοητευτικής Ινδοκίνας και του φιλόξενου Λάος… 

Στη νωχελική απομακρυσμένη νότια άκρη του Λάος, λίγο πριν τα σύνορα με την Καμπότζη, τα ορμητικά νερά του ποταμού Μεκόνγκ σταματούν λίγο πριν χυθούν στη Νότια Θάλασσα της Κίνας ι απλώνονται σε μια έκταση 14 χιλιομέτρων, δημιουργώντας εκατοντάδες μικροσκοπικά νησιά. Αυτό το “κλειστό” δέλτα αποκαλείται, με μία δόση υπερβολής, Σι Φαν Ντον (Τέσσερις Χιλιάδες Νησιά).  Ορισμένα νησάκια είναι απλώς βράχοι που ξεπροβάλλουν από το νερό, αλλά άλλα, όπως το κεντρικό, το Ντον Κχονγκ (Don Khong), είναι μεγαλύτερα, με χωριά, δρόμους και φυσικά τα πανταχού παρόντα wats- βουδιστικά μοναστήρια ή ναοί.Το Λάος είναι μια βουδιστική χώρα και κάθε πρωί, στο πιο ατμοσφαιρικό και προσφιλές τελετουργικό της Νοτιανατολικής Ασίας, μοναχοί από τα τοπικά μοναστήρια τυλιγμένοι στους βαθυκίτρινους μανδύες τους ξεκινούν για τον καθιερωμένο γύρο ελεημοσύνης τους. Στην νωχελική επαρχιακή πρωτεύουσα του Μουάνγκ Κχονγκ (Muang Khong) που βρίσκεται στον Ντον Κχονγκ, τους βλέπουμε να περπατούνστους δρόμους συγκεντρώνοντας δωρεές φαγητού στα χαρακτηριστικά κυπελλάκια επαιτείας τους.Νότια του Ντον Κχονγκ, κοντά στα νησιά Ντον Ντεθ και Ντον Κχον, δημιουργούνται δύο καταρράκτες, μέρος μιας σειράς ορμητικών ρευμάτων που φράζουν τον Μεκόνγκ, οι οποίοι έθεσαν τέλος στο γαλλικό αποικιακό όνειρό της κατασκευής μίας πλωτής οδού διαμέσου των χωρών την Ινδοκίνας. Για να τους παρακάμψουν, οι μηχανικοί κατασκεύασαν μία σιδηροδρομική γραμμή που συνδέει τα νησιά. Σε κάθε πλευρά της γραμμής υπήρχαν ικριώματα φορτοεκφόρτωσης κι ένα σχετικά “υποφερτό” αντίγραφο της πέτρινης γέφυρας της Αβινιόν συνεχίζει ακόμη και σήμερα να συνδέει τα νησιά Ντον Ντεθ και Ντον Κχον. Μία τέτοια στιβαρή κατασκευή αποτελεί παραφωνία σε αυτό το αγροτικό τοπίο.Ο σιδηρόδρομος έχει πλέον παροπλιστεί, αλλά μπορείτε να περπατήσετε κατά μήκος της παλιάς γραμμής και να διασχίσετε τη γέφυρα προς το Ντον Κχον, όπου θα συναντήσετε μία σαραβαλιασμένη και σκουριασμένη ατμομηχανή εγαταλειμμένη σε λίγα μέτρα οξειδωμένων γραμμών.Οι καταρράκτες Κχονγκ Παφένγκ (Khong Papheng) είναι μεγάλοι και θεαματικοί, και η καλύτερη ώρα για να τους επισκεφθείτε είναι είτε νωρίς το πρωί ή αργά το απόγευμα, όταν οι ψαράδες σκαρφαλώνουν στα αφρισμένα νερά του καταρράκτη πάνω σε ετοιμόρροπες γέφυρες από κορμούς δέντρων για να ρίξουν τα δίχτυα τους. Ένα παραπάτημα και θα παρασυρθούν στο ορμητικό νερό, αλλά ως αποτέλεσμα του νωθρού τρόπου ζωής που χαρακτηρίζει το Λάος, καθιστώντας το ταυτόχρονα τόσο συναρπαστικό, κανείς δεν αποφασίζει ποτέ να ανακατασκευάσει αυτές τις πρόχειρες κατασκευές.Οι κάτοικοι ρίχνουν τα δίχτυα τους σε όλο το Σι Φαν Ντον και πολλοί από αυτούς ψαρεύουν μέσα από μικρά ξύλινα κανό, που κάνουν την εμφάνισή τους όταν πέσει η ζέστη του απομεσήμερου. Ο καλύτερος τρόπος για να απολαύσετε το θέαμα είναι να καθίσετε σε ένα από τα λιγοστά τουριστικά καφέ που υπάρχουν στις όχθες του ποταμού στη Μουάνγκ Κχονγ, ενώ θα πίνετε τη θρυλική μπύρα Lao και θα βλέπετε τη μακρινή ακτή του ποταμού Μεκόνγκ να βάφεται χρυσή με τη δύση του ήλιου. Στο απομακρυσμένο άκρο του Ντον Κχον, περπάτημα μισής ώρας περίπου κατά μήκος της παλιάς σιδηροδρομικής γραμμής, βρίσκεται το Μπαν Χανγκ Κχον, έδρα του νότιου γαλλικού σιδηροδρομικού ικριώματος φόρτωσης και αφετηρία για εκδρομές, για να δείτε τα σπάνια δελφίνια του γλυκού νερού Ιραουάντι. Αν κι αυτά τα δελφίνια είναι προστατευόμενο είδος, ο πληθυσμός τους έχει μειωθεί σημαντικά και χρειάζεται αρκετή υπομονή για να  εντοπίσετεκάποιο- συνήθως σε αρκετά μακρινή πόσταση. Το καλύτερο που μπορείτε να ελπίζετε ότι θα δείτε είναι ένα ψηλόλιγνο ραχιαίο πτερύγιο να σχίζει τα νερά λίγες εκατοντάδες μέτρα μακριά. Η καλύτερη ώρα να τα  αναζητήσετε είναι αργά το απόγευμα, όταν συχνά εμφανίζονται μπροστά από τα τοπικά πλοιάρια που ελίσσονται στα νερά του ποταμού. Το αχνό περίγραμμα των λόφων της Καμπότζης, πέρα από τον Μεκόγκ, αποτελεί ένα ιδιαίτερα ατμοσφαιρικό σκηνικό με φόντα τη δύση του ήλιου.  

Οι Θιβετιανοί είναι ένα μείγμα διάφορων λαών των Ιμαλαΐων που αναμίχθηκαν με την πάροδο του χρόνου.
Μέχρι τον 7ο αιώνα στην περιοχή του Θιβέτ επικρατούσε η σαμανιστική θρησκεία Μπον. Τότε ο Θιβετιανός βασιλιάς Σόνγκτσεν Γκαμ-πό δημιούργησε οικογενειακούς δεσμούς με την Κίνα όταν νυμφεύτηκε την Γουενγκστέν, ανιψιά του αυτοκράτορα της δυναστείας Τανγκ και με το Νεπάλ όταν νυμφεύτηκε την Μπιρικούτι, κόρη του Νεπαλέζου βασιλιά. Η παράδοση αναφέρει ότι αυτές οι δύο σύζυγοι έφεραν εξευγενισμένα στοιχεία από τους πολιτισμούς τους στην τραχιά αυλή του Θιβέτ και, το πιο σημαντικό, εισήγαγαν τους σπόρους του Βουδισμού, ο οποίος σύντομα έγινε η επίσημη θρησκεία του κράτους, χωρίς ωστόσο να σταματήσει να δέχεται συνεχείς επιθέσεις από τους Μπον-πο .
Τελικά ο Βουδισμός εγκαταστάθηκε οριστικά στο Θιβέτ μετά την επίσκεψη του Παντμασαμπάβα από την Ινδία, στα τέλη του 8ου αιώνα. Ο Πα¬ντμασαμπάβα κατάφερε να εξοβελίσει τους δαίμονες της θρησκείας Μπον και να τους χαλιναγωγή¬σει, ενσωματώνοντας τους στο Βουδισμό Βατζρα¬γιάνα με τη μορφή νταρμαπάλα, δηλαδή φυλάκων του Βουδισμού. Εδώ λειτούργησε η παλιά τα¬κτική που λέει ότι, «αν δεν μπορείς να νικήσεις τον εχθρό ή να τον απομακρύνεις, τότε παρ' τον με το μέρος σου». Με αυτό τον τρόπο ο Παντμασαμπάβα εφάρμοσε ένα από τα ουσιώδη στοιχεία του Ταντρισμού, και συγκεκριμένα αυτό που παρακινεί να μην κατα¬στρέφονται οι αρνητικές δυνάμεις και τα αρνητικά χαρακτηριστικά, αλλά να αναμορφώνονται και να αφομοιώνονται από  υγιείς δυνάμεις.Ο θιβετιανός Bουδισμός είχε ενωτικό αποτέλεσμα, καθώς έδωσε σε όλους αυτούς τους λαούς μια ομοιόμορφη δοξασία και είχε σαν αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός θιβετιανού αλφαβήτου, ώστε να μπορούν να μεταφραστούν τα ιερά κείμενα από τα Σανσκριτικά. Αυτή η καινοτομία οδήγησε στη γλωσσική ενοποίηση της χώρας και στην τυποποίηση της εκπαίδευσης.

Οι διαφορές ανάμεσα στις σχολές του θιβετιανού Bουδισμού και στις άλλες βουδιστικές σχολές είναι σημαντικές. Τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του θιβετιανού Bουδισμού είναι το δόγμα της μετενσάρκωσης των λάμα και το ιδιόμορφο πάνθεόν του. Αρκετές θεότητες είναι τρομακτικές και δεν συνδέονται με τον Bουδισμό Μαχαγιάνα και Τεραβάντα.
Στον θιβετιανό Bουδισμό χρησιμοποιούνται πολυάριθμα φυλαχτά και σκεύη που εξυπηρετούν ιερούς σκοπούς. Μερικά από αυτά είναι: Ο Τροχός της Ζωής που διακοσμεί συχνά τους ναούς και συμβολίζει τον κύκλο του πόνου και της αναγέννησης, ο Τροχός της Προσευχής και τα Λάβαρα της Προσευχής.
Με την εισαγωγή του Bουδισμού άρχισαν να πέφτουν όλα τα εμπόδια των φυλετικών και οικογενειακών δομών και το πιο εκπληκτικό αποτέλεσμα ήταν ότι οι φιλοπόλεμοι και αιμοδιψείς λαοί μεταμορφώθηκαν σε ειρηνιστές, μέχρι σημείου σήμερα να είναι ανυπεράσπιστοι.

Το απόκοσμο «Χρυσό Τρίγωνο» του οπίου, αυτή η μυστηριώδης περιοχή με την αδιαπέραστη ζούγκλα, τα κρυφά μονοπάτια και τους κρυμμένους οικισμούς, κρατάει ακόμη και σήμερα, καλά φυλαγμένα τα μυστικά της. Η βόλτα μας στον ποταμό Μεκόνγκ που διασχίζει το Τσιάνγκ Ράι, ξεκίνησε από τη μικρή αποβάθρα όπου επιβιβαστήκαμε στη μακρόστενη βάρκα με την περίεργη εξωλέμβια μηχανή. Συναντήσαμε τα χωριά των φυλών που ζουν μέσα στη ζούγκλα τα οποία, μέχρι και πρόσφατα, συντηρούνταν από την παραγωγή οπίου. Εκεί είδαμε γυναίκες με παραδοσιακές στολές που μέσα από το πλατύ τους χαμόγελο διακρίνονταν τα κόκκινα, από το μάσημα του καπνού, δόντια τους. Οι περισσότεροι από τους οικισμούς της περιοχής είναι χαμένοι κυριολεκτικά μέσα στο πράσινο και το μόνο που ακούγεται είναι οι χαρούμενες φωνές ημίγυμνων παιδιών που πλατσουρίζουν στα νερά. Κάποια μάλιστα μας πλησίασαν και τους δώσαμε καραμέλες. Η ευρύτερη περιοχή είναι επίσης γνωστή και ως η «πύλη για τη Νότια Κίνα». Το Τσιάνγκ Ράι, ιδρύθηκε από το βασιλιά Meng Rai το 1262 και ήταν η πρώτη πρωτεύουσα της δυναστείας του πριν πέσει στα χέρια των Βιρμανών, όπου παρέμεινε για πολλές εκατοντάδες χρόνια. Σήμερα, διαθέτει τους δικούς του χαλαρούς ρυθμούς, την ήρεμη ζωή της επαρχίας και το καλό κλίμα, με λιγότερη υγρασία και περισσότερο φρέσκο αέρα, που έρχεται από τα γύρω βουνά. Το πρωί, οι μοναχοί με τις πορτοκαλοκίτρινες λιτές φορεσιές τους πλημμυρίζουν τους τόπους λατρείας, ενώ τα βουδιστικά μοναστήρια αποτελούν αληθινές οάσεις γαλήνης, μοναδικά ησυχαστήρια περισυλλογής. Το βράδυ ένας μικρός εμπορικός δρόμος της πόλης μετατρέπεται σε υπαίθρια αγορά και ζωντανεύει από τους εκατοντάδες μικροπωλητές...

Το Βασίλειο της Καμπότζης, πιο απλά γνωστό ως Καμπότζη, είναι χώρα της Νοτιοανατολικής Ασίας με πρωτεύουσα την Πνομ Πενχ. Αποτελεί διάδοχο κράτος της κάποτε πανίσχυρης Αυτοκρατορίας των Χμερ, που κυβερνούσε το μεγαλύτερο μέρος της Ινδοκίνας μεταξύ του 11ου και του 14ου αιώνα. Η μεταπολεμική πολιτική ιστορία της είναι ιδιαίτερα ταραγμένη, όπως άλλωστε και του γειτονικού Βιετνάμ. Ωστόσο τα τελευταία χρόνια, που τα πράγματα έχουν ηρεμήσει, ανέρχεται σε σπουδαίο τουριστικό προορισμό, για εκείνους που επιλέγουν σημεία του πλανήτη με μοναδικές ομορφιές και μεγάλο πολιτισμικό ενδιαφέρον.
Η Καμπότζη, κτήμα κάποτε της δυναστείας των Χμερ, που διοικούσε το μεγαλύτερο μέρος της Ινδοκίνας, διαθέτει μάλλον τους πιο εντυπωσιακούς ναούς σε όλη την Ασία, οι οποίοι πέρα από την απίστευτη αρχιτεκτονική τους, περιβάλλονται από την έντονη βλάστηση της ζούγκλας και συχνά αποτελούν μέρος της. Δηλαδή με έναν πρωτόγνωρο τρόπο όταν τους επισκέπτεσαι χάνεις το όριο ανάμεσα στο θαύμα του ανθρώπου και στο θαύμα της φύσης! Αλλά η φύση σε αυτή τη χώρα είναι παροιμιώδης. Δάση με τροπική βλάστηση, βελούδινες λευκές παραλίες, καταρράκτες που μοιάζουν με υδάτινα γλυπτά, ηφαιστειογενείς λίμνες σε καλούν να τα θαυμάσεις και σε κυριαρχούν. Η Καμπότζη λοιπόν, εκτός από «Μάτσου Πίτσου της Ανατολής» ονομάζεται και «Χώρα του Νερού»… Αφενός επειδή ο ποταμός Μεκόνγκ τη διατρέχει από τον Βορρά ως τον Νότο και αφετέρου επειδή εδώ βρίσκεται και ένας από τους σημαντικότερους υγρότοπους της Ανατολής, η λίμνη Τόνλε Σαπ, με 1.300 ειδών ψαριών και πολλά αποδημητικά πουλιά. Το υδάτινο στοιχείο στη χώρα επηρεάζει και την αρχιτεκτονική. Γύρω από τη λίμνη στήθηκαν πλωτά ψαροχώρια, όπου σπίτια, μαγαζιά, ακόμα και σχολεία στηρίζονται πάνω σε πασσάλους και μεταφέρονται σε ασφαλέστερα σημεία την περίοδο των μουσώνων, όταν η στάθμη του νερού ανεβαίνει...
Από την άλλη, η Καμπότζη έχει και πολύ ανεπτυγμένο εμπόριο. Ζιργκόν και ημιπολύτιμοι λίθοι πωλούνται ακόμα και στα επαρχιακά παζάρια, σε εξαιρετικές τιμές. Όσο για την πρωτεύουσα, την Πνομ Πενχ, αυτή αποτελεί ένα πολύχρωμο μείγμα ιστορίας, γραφικότητας, σύγχρονης αρχιτεκτονικής αλλά και παράδοσης. Οι κάτοικοι κυκλοφορούν με μηχανάκια ή στοιβάζονται σε φορτηγάκια και πάντα σου χαμογελάνε. Οι μικροπωλητές κάθονται στα πεζοδρόμια πίσω από ψάθινα καλάθια και πουλάνε ό,τι μπορείς να φανταστείς: οπωροκηπευτικά, υφάσματα, κοσμήματα ακόμη και αρχαία νομίσματα αλλά και μπολ με αρωματικό ρύζι. Γύρω, οι υπερσύχρονοι ουρανοξύστες ξεφυτρώνουν σαν τοτέμ ανάμεσα στις γαλλικές αποικιοκρατικές επαύλεις και στις παγόδες της αυτοκρατορικής αυλής. Και βέβαια, η Κεντρική Αγορά, είναι κι εδώ η καρδιά της πόλης! Στεγάζεται σε ένα πανέμορφο κτήριο, που από μόνο του αποτελεί ένα αξιοθέατο της σύγχρονης κοινωνικής ζωής της Καμπότζης.
 

Λέγεται ότι τα παιδιά της Κιργιζίας μαθαίνουν πρώτα να ιππεύουν και μετά να περπατούν. Μάλιστα, στα ορεινά χωριά της χώρας το πρώτο παιχνίδι Kok-Boru (δηλαδή γκρίζος λύκος) ενός αγοριού ισοδυναμεί με... ιεροτελεστία μετάβασης από την παιδική στην ενήλικη ζωή. To Kok-Boru ήταν ένα από τα πιο γνωστά αθλήματα που συνδέονται με τη νομαδική κληρονομιά και φιλοξενείται στο Κιργιστάν. Απαιτεί υψηλά επίπεδα σωματικής αντοχής αφού εκτελούνται ακροβατικά με το άλογο, ενώ ταυτόχρονα συναγωνίζονται για να αρπάξουν το πτώμα μιας κατσίκας που είναι το τρόπαιο του παιχνιδιού. Άλλο ένα δημοφιλές άθλημα είναι το Er Enish (πάλη πάνω στο άλογο), εξίσου υψηλού επιπέδου. Στο Κιργιστάν, πραγματοποιούνται και οι Παγκόσμιοι Αγώνες Νομάδων με μια πληθώρα αθλημάτων, ωστόσο οι ιππικοί αγώνες είναι αυτοί που ξεχωρίζουν και πάλι. Μάλιστα, ο διάσημος αστέρας του Χόλιγουντ, Στίβεν Σιγκάλ, είχε πριν χρόνια συμμετάσχει στην τελετή έναρξης, ντυμένος ως Κιργίζιος ήρωας! Στο διεθνές φεστιβάλ φολκλόρ των νομάδων, μπορεί κανείς να απολαύσει εντυπωσιακές επιδείξεις με άλογα που δημιουργούν μια πραγματική αίσθηση νομαδικής ζωής. Άλλωστε, αυτού του είδους οι αγώνες δεν προάγουν μόνο το αθλητικό ιδεώδες, αλλά και την προώθηση των παραδόσεων, καθώς από την εποχή του μεταξιού οι νομάδες φιλοξενούσαν άλλους πολιτισμούς, ενώ παράλληλα μοιράζονταν το δικό τους πνεύμα... 

Η Κορσική, το "ιταλικό νησί" της Γαλλίας, είναι το τέταρτο σε μέγεθος νησί της Μεσογείου μετά τη Σικελία, τη Σαρδηνία και την Κύπρο. Βρίσκεται βόρεια της Σαρδηνίας, δυτικά της Ιταλίας και νοτιοανατολικά της Γαλλίας, της οποίας αποτελεί επαρχία. Κάποιοι ερευνητές θεωρούν ότι ήταν η ομηρική πόλη των Λαιστρυγόνων. Η ονομασία "Κύρνος" που της προσέδωσαν οι αρχαίοι Έλληνες (1η χιλιετία π.Χ.) πιθανότατα έχει την ίδια ρίζα με τη λατινική ονομασία "Corsica". Ολόκληρο το νησί είναι ένα απέραντο πάρκο, με πανύψηλα βραχώδη βουνά και δάση από πεύκα, οξιές, καστανιές και βελανιδιές. Οι τεράστιες κοιλάδες του καλύπτονται από τον περίφημο θάμνο μακί - από αυτόν πήραν τ' όνομά τους οι αντιστασιακές οργανώσεις της Γαλλίας κατά τη διάρκεια του Β΄ παγκοσμίου πολέμου - και από κουμαριές, σκίνα, ρείκια, μυρτιές, λεβάντα και δεντρολίβανο. Η Κορσική διαθέτει επίσης μερικές από τις πιο όμορφες παραλίες της Μεσογείου. Λόγω της γεωγραφικής του θέσης, του ανυπέρβλητου φυσικού του κάλους και της συνύπαρξης πολλών πολιτισμών, το νησί ανέπτυξε μια ιδιαίτερη κουλτούρα, την οποία οι Κορσικανοί διατηρούν περήφανα μέχρι σήμερα. Το πιο διάσημο τέκνο της είναι ο Ναπολέων Βοναπάρτης, ο επονομαζόμενος Μεγάλος. Ένας, αλλά (Ναπο)Λέων!

Όταν το ταξίδι έχει ξεκινήσει και οι μηχανές του αεροπλάνου μειώσουν το θόρυβό τους και οι ρόδες του ξεδιπλώνονται για να αγκαλιάσουν το τσιμέντο του διαδρόμου , τότε αρχίζει να ζωντανεύει το όνειρό σου …
Χο Τσι Μίνχ
Βγαίνεις στην πόλη του Χο Τσι Μίνχ. Τα μάτια σου κολλάνε στο χρώμα των κτηρίων της Γαλλικής εποχής, τον καθεδρικό ναό και το ταχυδρομείο , την όπερα και το Δημαρχείο. Αναζητούν το ύψος των μοντέρνων κτηρίων, χάνονται στο ποτάμι από μοτοποδήλατα και γυαλιστερά κράνη που πλημμυρίζουν τους μοντέρνους δρόμους, σκοντάφτουν στους πωλητές, τους πελάτες και τα αμέτρητα προϊόντα της γραφικής κεντρικής αγοράς.
Η σκέψη μας θα ανατρέξει στα σημάδια του πολέμου μέσα από το μουσείο αναμνήσεων του πολέμου, το παλάτι της επανένωσης και τα τούνελ των ηρώων το Κου Τσι.
Η ηρεμία στην ψυχή και στο μυαλό θα επανέλθει όταν το πλοιάριο  θα γλιστράει στα λασπωμένα νερά του ποταμού Μεκόνγκ που θα σε φέρει να δεις τους ντόπιους κατοίκους  να αγωνιούν και να αγωνίζονται για τον επιούσιο, πάνω και γύρω από τα άκακα κύματα καλλιεργώντας, παράγοντας και πουλώντας τα προϊόντα τους αλλά και δείχνοντας τον τρόπο ζωής τους για την καθημερινότητα τους…
Χοι Αν
Στη δεύτερη στάση του ταξιδιού θα απολαύσουμε την απαράμιλλη ομορφιά της ξεχασμένης στους αιώνες πόλης του Χοι Αν θαυμάζοντας  την ώχρα των κτηρίων κάτω από τον ήλιο και το χρυσάφι της νύχτας από τα φώτα και το φεγγάρι. Η επίσκεψη στους Ινδουιστικούς ναούς του Μυ Σον θα μας φέρει στην καταπράσινη ιερή κοιλάδα των Τσαμ και θα φέρει πίσω στον χρόνο και μακριά σε άλλους θεούς και άλλες λατρείες. Εδώ θα μας δοθεί η ευκαιρία να βουτήξουμε στα ζεστά νερά της θάλασσας της Νότιας Κίνας.    
Θα ακολουθήσει η ηρωική πόλη της Ντανάγκ με τα μαρμάρινα γλυπτά και προϊόντα της με τις αχανείς αμμώδεις παραλίες της και τις γέφυρές της. Ο δρόμος θα μας οδηγήσει στην αυτοκρατορική πόλη της Χουέ , όπου θα θαυμάσουμε την αυτοκρατορική και απαγορευμένη πόλη, θα γευτούμε την τοπική ζωή μέσα από την επίσκεψη στην τοπική αγορά, θα ηρεμήσουμε μέσα από την ιερότητα της παγόδας της Ουράνιας Κυρίας, θα ξεκουραστούμε και θα δροσιστούμε κάνοντας βαρκάδα στον ποταμό των αρωμάτων.
Άνόι
Η πτήση θα μας φέρει στην πρωτεύουσα της χώρας , το θρυλικό Ανόι , πρωτεύουσα για περισσότερα από 800 χρόνια , σύμβολο της υπομονής, της υπεροχής και της θέλησης για ενότητα αυτού του λαού που έζησε 1000 χρόνια κατοχής από τους Κινέζους και σχεδόν 100 χρόνια αποικιοκρατίας από τους Γάλλους που τελικά νίκησε όλους τους εχθρούς του και τελευταία τους Γάλλους και τους Αμερικανούς εισβολείς . Στο Ανόι θα θαυμάσουμε το μαυσωλείο του αρχιτέκτονα της ανεξαρτησίας και νίκης του Χο Τσι Μινχ, τα ωραία κτήρια του Γαλλικού τετραγώνου και της Γαλλικής κληρονομιάς , θα γνωρίσουμε την παραδοσιακή , πολύβουη αγορά της πόλης μέσα από μια βόλτα με ποδήλατα , τα περίφημα σικλό, θα γνωρίσουμε την ιστορία της πόλης από την επίσκεψη στο ναο του σωτήρα της Χώρας στρατηγού Ντάο, θα γνωρίσουμε τους 54 λαούς της χώρας μέσα από την επίσκεψη μας στο εθνολογικό μουσείο , θα ενθουσιαστούμε από την τάξη και οργάνωση της χώρας μέσα από την διδασκαλία και εφαρμογή της κομφουκιανής φιλοσοφίας, με την επίσκεψή μας στον Ναό της λογοτεχνίας του πανεπιστημίου που ιδρύθηκε εδώ και σχεδόν 1000 χρόνια ,αμέσως μετα την ανεξαρτησία από την Κίνα . Επίσης θα βιώσουμε τον τρόπο διασκέδασης του αγροτικού αυτού λαού παρακολουθώντας μια εξαιρετική παράσταση με μαριονέτες στο νερό .
Χαλόνγκ και Χόλα Λου
Από το Ανόι θα έχουμε την τύχη να ταξιδέψουμε , να κάνουμε μια κρουαζιέρα και να θαυμάσουμε των ωραιότερο κόλπο στον κόσμο , τον κόλπο της Χαλόνγκ, στολισμένο με βραχώδεις ασβεστολιθικούς σχηματισμούς που αναδεικνύονται μέσα από τα πράσινα νερά της σμαραγδένιας θάλασσας, μνημείο παγκόσμιας φυσικής ομορφιάς της Ουνέσκο , μια ομορφιά που συμπληρώνεται με ένα υπέροχο γεύμα θαλασσινών πάνω στο πλοιάριο.
Μια τελευταία εξόρμηση θα είναι η γνωριμία μας  με την πρώτη πρωτεύουσα της χώρας την Χόα Λου, προστατευμένη από κατακόρυφους βραχώδεις σχηματισμούς , οπού θα θαμάσουμε πανέμορφους ναούς αφιερωμένους στους πρώτους αυτοκράτορες. Θα ακολουθήσει μια πανέμορφη βαρκάδα σε ποταμό που περνά μέσα από τα σπήλαια , μια βαρκάδα που πραγματικά θα μας μείνει αξέχαστη. Το ταξίδι μας θα κλείσει με ελεύθερο χρόνο στην αγορά της πόλης, για τα τελευταία ψώνια και τις τελευταίες ματιές σε ένα λαό και μια χώρα με έναν τόσο διαφορετικό πολιτισμό.

Η ομάδα των Ελλήνων φτάνει στο σταθμό του Λάο Κάι, έχοντας ακολουθήσει ευλαβικά την πορεία του «κόκκινου ποταμού». Η πρωινή υγρασία έχει πάρει τη μορφή ψιλής βροχής και το σκοτάδι ακόμα καλύπτει την επαρχιακή πόλη που τώρα ξυπνά. Το λιτό κτίριο του σταθμού αντικρίζει μια  μικρή τετράγωνη πλατεία, όπου σιγά σιγά μαζεύονται ντόπιοι μεταφορείς και μικροπωλητές που περίμεναν από νωρίς την άφιξη του τρένου από την πρωτεύουσα Ανόι. Η μικρή ομάδα των ταξιδευτών αναζητεί με το νυσταγμένο ακόμα βλέμμα της την ταυτότητα αυτού του μακρινού τόπου, μέχρι που η διαδρομή για τη Σάπα ξεκινά: 38 χιλιόμετρα στην άκρη μιας βαθιάς κοιλάδας που χαράσσεται από αναβαθμίδες. Οι χωρικοί κάνουν τις πρώτες δουλειές της ημέρας και τα παιδιά περπατούν χιλιόμετρα για να φτάσουν στο πιο κοντινό σχολείο. Οι πρώτες ακτίνες του ήλιου διαλύουν την καταχνιά του πρωινού και φωτίζουν υο υπέροχο τοπίο. 
Άφιξη στη Σάπα, υγιεινό καταφύγιο των Γάλλων αποικιοκρατών που ήθελαν να αποφύγουν την υγρασία και τις αρρώστιες του πεδινού Βιετνάμ. Πόλη γεμάτη με επαύλεις και σανατόρια που φτιάχτηκε από τους Ευρωπαίους, ανάμεσα σε ένα πυκνό δίκτυο μειονοτικών χωριών και ορεινών μονοπατιών.  Η Σάπα έχασε μέρος της παλιάς αίγλης και αισθητικής μετά τον πόλεμο του 1979 ανάμεσα στην Κίνα και το Βιετνάμ, αλλά παραμένει ένας τόπος ελκυστικός και γεωγραφικά ιδανικός. Ένας τεράστιος ορεινός όγκος δεσπόζει πάνω από την κοιλάδα: η πιο ψηλή κορυφή του Βιετνάμ, το Φαν Σι Παν, φυσικό σύνορο με την Κίνα. Η περιοχή μας γοητεύει και οι άνθρωποι είναι με την πρώτη ματιά διαφορετικοί. Περισσότερα χρώματα, ομοιόμορφα γυναικεία ενδύματα, μία εντελώς διαφορετική εντύπωση μέσα στην ίδια χώρα που εδώ και μέρες περιηγούμαστε. Τα μονοπάτια φιδογυριστά και λασπωμένα κατεβαίνουν την κοιλάδα για να φτάσουν στο πιο κοντινό χωριό, το Κατ Κατ, όπου διάσπαρτα ξύλινα σπιτάκια, πολυμελείς οικογένειες, οικόσιτα ζώα και μικροπωλητές περιμένουν την άφιξή μας.  Τα μονοπάτια πολλά, τα μονοπάτια συνεχίζουν, οι άνθρωποι διαφορετικοί αλλά οικείοι, τα χωριά και οι ορυζώνες μας υποδέχονται, τα βουνά μας παρακολουθούν και οι εικόνες μας μαγεύουν. Η αυθεντική και μακρινή Ινδοκίνα μας έχει ανοίξει την πόρτα της…

Η Ινδοκίνα είναι η ανατολικότερη από τις τρεις μεγάλες χερσονήσους της Νότιας Ασίας. Στα βορειοδυτικά ορίζεται από την αλυσίδα Αρακάν και στα βόρεια από το υψίπεδο του Γιουνάν. Βρίσκεται κοντά στον Ισημερινό. Εκτείνεται μεταξύ 1° και 23° Βόρειου Γεωγραφικού Πλάτους και μεταξύ 91° και 109° Ανατολικού Γεωγραφικού Μήκους. Βρέχεται στα δυτικά από τον Ινδικό Ωκεανό (Κόλπος της Βεγγάλης, Θάλασσα των Ανταμάν, Στενό της Μαλάκα) και στα ανατολικά από τον Ειρηνικό Ωκεανό (Νότια Κινεζική Θάλασσα). Είναι μια γιγαντιαία χερσόνησος που περιλαμβάνει τη Μιανμάρ (Βιρμανία), την Ταϊλάνδη, τη Μαλαϊκή Χερσόνησο, την Καμπότζη, το
Λάος και το Βιετνάμ. Οι ακτές της Ινδοκίνας είναι ως επί το πλείστον ψηλές και ευθύγραμμες, εκτός από  το  Δέλτα  των  ποταμών  Iραουάντι  (Θάλασσα  των  Ανταμάν),  Μενάμ  (κόλπος  του  Σιάμ), Μεκόνγκ (Νότια Κινεζική Θάλασσα) και Ερυθρού ποταμού ή Σονγκ Κόι (Κόλπος του Τονκίν).
Γενικά η Ινδοκίνα είναι ορεινή περιοχή, με οροσειρές και υψόμετρα που μειώνονται βαθμιαία από το Βορρά προς το Νότο.
Οι ποταμοί, των οποίων ο ρους καθορίζεται από την ορεογραφία, κατέρχονται από τα βόρεια προς τα νότια, εκτός από τον Ερυθρό ποταμό, που ρέει στα βορειοανατολικά σύνορα της Ινδοκίνας, από τα βορειοδυτικά προς τα νοτιοανατολικά. Μεγαλύτεροι ποταμοί είναι ο Iραουάντι, o Σιτάνγκ και ο Σαλουίν, που εκβάλλουν στον Ινδικό Ωκεανό και o Μενάμ, o Μεκόνγκ και o Ερυθρός ποταμός που εκβάλλουν στον Ειρηνικό. Έχουν μεγάλη σημασία, γιατί αποτελούν συγκοινωνιακές αρτηρίες με την ενδοχώρα και έχουν δημιουργήσει εκτεταμένες και εύφορες προσχωσιγενείς πεδιάδες.
Ο ποταμός Μεκόνγκ, «ο πατέρας των ποταμών», «ο ποταμός των εννέα δράκων» με μήκος 4.180 χιλιομέτρων, είναι ο πέμπτος σε μήκος ποταμός της Ασίας και από τους μεγαλύτερους του κόσμου. Διαδραματίζει από τους πανάρχαιους χρόνους έναν πολύ σημαντικό ρόλο στη ζωή των λαών της Νοτιοανατολικής Ασίας. Είναι για την Ινδοκίνα ό,τι ο Νείλος για την Αίγυπτο. Το Δέλτα του ήταν και είναι μία από τις μεγαλύτερες ορυζοπαραγωγικές περιοχές παγκοσμίως. Εκατομμύρια Ταϊλανδών, Λαοτινών, Καμποτζιάνων και Βιετναμέζων στηρίζονται στα νερά του για να καλλιεργήσουν το ρύζι, που αποτελεί τη βασική τροφή τους. Ο Μεκόνγκ είναι πλωτός και αποτελεί έτσι μια αρτηρία επικοινωνιών.
Το κλίμα της Ινδοκίνας είναι υποτροπικό με μέση ετήσια θερμοκρασία 28°C και διαμορφώνεται από τους μουσώνες, εξαιτίας των οποίων το έτος έχει μόνο δύο εποχές: την εποχή των βροχών και την εποχή της ξηρασίας. Ωστόσο, οι υψομετρικές διαφορές, το πλάτος και η διεύθυνση των ορεινών αλυσίδων δημιουργούν ιδιαίτερες συνθήκες από ζώνη σε ζώνη. Οι απότομες ατμοσφαιρικές μεταβολές προκαλούν συχνούς καταστρεπτικούς τυφώνες που σαρώνουν μεγάλες εκτάσεις συντρίβοντας δέντρα και σπίτια.
Χάρη στα άφθονα νερά των ποταμών και στο υγρό κλίμα, η βλάστηση της περιοχής είναι γιγαντιαία. Στο δυτικό τμήμα της Ινδοκίνας υπάρχουν τροπικά δάση και στο ανατολικό σαβάνες.
Στις περιοχές των Δέλτα και στις προσχωσιγενείς ζώνες καλλιεργούνται ρύζι, τσάι, βαμβάκι, καπνός, καουτσούκ και ζαχαροκάλαμο. Πολύ πλούσια είναι επίσης η πανίδα, με πολυάριθμες ποικιλίες ερπετών, αμφίβιων, ψαριών και θηλαστικών, από τα οποία ο βούβαλος χρησιμοποιείται ευρύτατα στους ορυζώνες.
Ο πληθυσμός οφείλει τη σύστασή του σε πολλά μεταναστευτικά ρεύματα, τα οποία διαδέχτηκαν το ένα το άλλο και συγχωνεύτηκαν με την πάροδο των αιώνων.
Κυριότερες  εθνικές  ομάδες  είναι  οι  Βιρμανοί,  οι  Τάι,  οι  Χμερ  και  οι  Αναμίτες.  Ιδιαίτερη  ομάδα αποτελούν οι Μαλαίοι, που κατοικούν στο νότιο τμήμα της Χερσονήσου της Μαλάκα. Υπάρχουν επίσης πολλοί Κινέζοι, ιδιαίτερα στη Μαλαισία.

Επιβλητικά βουνά, αχανείς εκτάσεις μιας φύσης παράξενης, απέραντες κοιλάδες με άγρια γιακ να βόσκουν αμέριμνα, πυκνά δάση, ειδυλλιακές λίμνες και περήφανες αγέλες αλόγων. Μια σχεδόν ανεξερεύνητη χώρα που μοιάζει πραγματικά με πίνακα ζωγραφικής. Το Κιργιστάν, μπορεί προεπαναστατικά να ήταν μια φτωχή χώρα, όμως με το πέρασμα των χρόνων η κατάσταση βελτιώθηκε, ωστόσο το σοβιετικό παρελθόν παραμένει ακόμα ζωντανό. Βρίσκεται στην κεντρική Ασία και περικλείεται από την Κίνα, το Καζακστάν, το Τατζικιστάν και το Ουζμπεκιστάν. Ίσως η επαφή με τους ντόπιους να είναι το πιο όμορφο κομμάτι του ταξιδιού, καθώς οι επισκέπτες σε αυτά τα μέρη είναι ιεροί. Μάλιστα, σύμφωνα με την παράδοση, όσους περισσότερους επισκέπτες δεχτεί ένα σπίτι, τόσο μεγαλύτερη είναι η ευλογία για τους οικοδεσπότες. Η κεντρική πλατεία της πρωτεύουσας Μπισκέκ θυμίζει κάτι από ρωσικό πατριωτισμό, ενώ η δαιδαλώδης αγορά στο Osh Bazaar στην πρωτεύουσα, διαθέτει μέχρι και του... αλόγου το γάλα! Τα καλά κρυμμένα μυστικά της χώρας όμως, βρίσκονται στα μικροσκοπικά χωριά της όπου ζουν κατά βάση Ουζμπέκοι και Κιργίσιοι. Εδώ, συναντά κανείς μικρούς Ουζμπέκους να ποζάρουν πρόθυμα με τα χαμογελαστά τους πρόσωπα στους ταξιδιώτες, γυναίκες να τινάζουν με μανία χαλιά και άντρες να φυλάνε τα πρόβατα. Μοναδικό «κομψοτέχνημα» αποτελεί η λίμνη Song Kul, όπου το μαγικό τοπίο ξεπερνά κάθε φαντασία. 

Πολλά θα μπορούσε να πει κανείς σε μια εισαγωγή για τη Νότια Κίνα. Για την ακρίβεια θα μπορούσε να γράψει βιβλία ολόκληρα που να μην εξαντλούνται και να μην ολοκληρώνονται ποτέ...
Από το Τσενγκτού, το Λιτζιάνγκ, το Νταλί, το Κουνμίνγκ, το Καϊλί και το τρένο-βολίδα, στην εσωστρέφεια και στα τελετουργικά των φυλών Ναξί, Μπάι, Μιάο και Χάκα. Πετρωμένα δάση, λούτρινα πάντα, βουνά με μαγεμένους δράκους και φοίνικες, χωριά πάνω σε ποτάμια που τα δαμάζουν πέτρινες γέφυρες και από πάνω ξύλινα σπίτια με φαναράκια, παγόδες που το βράδυ φωτίζονται σαν ψεύτικες, κλιμακωτοί καταπράσινοι ορυζώνες, λίμνες με… ψαράδες κορμοράνους, πόλεις και χωριά που ούτε καν μπορεί να προφέρεις το όνομά τους, ποτισμένα πια από τη μυρωδιά του αχνιστού τσαγιού: Τζεγιουάν, Ζαοζίνγκ, Φενγκ Χουάνγκ, Tζανγκ Τζιατζιέ, Ναντζί, Σιαμέν.
Ναι, αυτήν τη στιγμή όλα αυτά τα ονόματα μπορεί απλώς να «ξύνουν» τη γλώσσα και τον εγκέφαλό σας. Όμως η ανάγνωση της διαδρομής θα ξεδιπλώσει σαν κινέζικη βεντάλια τις απόκρυφες χάρες αυτής της terra incognita, που με πολύ κόπο και πάθος εξερευνήσαμε και ανακαλύψαμε, συνδυάζοντας όλα τα μικρά μυστικά της Νότιας Κίνας. Είμαστε σίγουροι ότι θα πυροδοτήσει μέσα σας την ασίγαστη έμπνευση για ταξίδι.

Επιπλέον γνώσεις

Βιβλία
- «Στους δρόμους της Κίνας», της Λολίτας Γεωργίου. Υπέροχες ταξιδιωτικές εμπειρίες και εικόνες από το παρελθόν και το παρόν της χώρας, τις οποίες η ξεναγός-συγγραφέας επιθυμεί να μοιραστεί μαζί μας. Εκδόσεις Πατάκη.
- «Δολοφόνοι και ποιητές», μια κινεζική ιστορία του Ρόμπερτ βαν Γκούλικ, εκδόσεις ΑΓΡΑ.
- «Οι μπαλάντες του σκόρδου», του Μο Γιαν, εκδόσεις Καστανιώτη. Μια τραγελαφική εικόνα της σύγχρονης Κίνας από τον νομπελίστα συγγραφέα.
- «Η μάνα» και «Ανατολικός άνεμος, δυτικός άνεμος», της Περλ Μπακ, εκδόσεις Καζαντζάκη. Γραμμένα την ίδια περίπου εποχή (δεκαετία του ’30) που ο Καζαντζάκης επισκέφθηκε για πρώτη φορά την Κίνα. Τα βιβλία της Μπακ παρουσιάζουν με αφοπλιστικό τρόπο την εξαθλίωση και τα βάσανα των Κινέζων τα προεπαναστατικά χρόνια.

Τα «τούλου» είναι τα χαρακτηριστικά κτιριακά συγκροτήματά της φυλής Χάκα. Πρόκειται για τεράστια κυκλικά οχυρά καστρόσπιτα, που χτίστηκαν το ένα δίπλα στο άλλο, συμβολίζοντας την κινεζική κοσμοθεωρία για τη συμπαντική συνύπαρξη των βασικών στοιχείων της φύσης - του νερού, της φωτιάς, της γης, του ξύλου και του μετάλλου.

Οι παράξενες αυτές κατασκευές έχουν χοντρούς τοίχους (μέχρι και δύο μέτρα πάχος) από οπτόπλινθους και στέγες με κεραμίδια. Σχηματίζουν έναν δακτύλιο, ο οποίος περικλείει εσωτερικές αυλές με ξύλινα μπαλκόνια, με μία μόνο είσοδο και χωρίς παράθυρα στο ισόγειο.

Ήταν κατοικία και φρούριο μαζί. Κατασκευάστηκαν για να προσφέρουν προστασία από εισβολείς και ληστρικές επιδρομές και ορισμένα χρησιμοποιούνται ακόμα. Καθένα από τα λεγόμενα «τούλου» («χωμάτινες κατασκευές») έχει δύο έως πέντε ορόφους και μπορεί να στεγάσει από 100 έως 800 άτομα, με κατοικίες 2-3 δωματίων για κάθε οικογένεια.

Dreams come true: Τα θαυμαστά σπίτια των Χάκα θα επισκεφθούμε τη 18η και τη 19η ημέρα του ταξιδιού.

Δώστε της το σώμα σας, για να σας επιστρέψει το μυαλό σας

H επιγραφή προσδεθείτε έχει ανάψει, το αεροπλάνο έχει κατεβάσει τις ρόδες του, οι αεροσυνοδοί χαμογελαστές δένονται στις θέσεις τους. Όλο το τελετουργικό είναι το ίδιο... Κάτω από το παράθυρό μας όμως η χώρα που μας περιμένει δεν μοιάζει με καμία. Έρωτας με την πρώτη ματιά η πράσινη απεραντοσύνη της Μογγολίας. Ωδή στη διαφορετικότητα.
Θαυμασμός και δέος γι’ αυτούς που κάποτε κυβέρνησαν τον κόσμο και τώρα περιμένουν να μας καλοδεχτούν βάζοντάς μας για λίγες ημέρες μέσα στην τόσο διαφορετική νομαδική ζωή τους, που σαν κόρη οφθαλμού κρατούν προφυλαγμένη από τον οδοστρωτήρα της εξέλιξης... Ατέλειωτη απάτητη έρημος, σεληνιακά τοπία, βουνά που φλέγονται, απέραντα λιβάδια και οάσεις, περήφανα άλογα, φουντωτές βακτριανές καμήλες, ηρωίδες της στέπας, αετοί που συνομιλούν και κυνηγούν με τα αφεντικά τους, πεδιάδες που κρύβουν μυστικά εκατομμυρίων χρόνων, αφού εδώ ανακαλύφθηκαν οι περισσότεροι σκελετοί δεινοσαύρων, παράξενα φαγητά, μουσικές, χοροί και γιορτές που δεν έχουμε ξαναδεί ποτέ. Και το βράδυ τα όνειρά μας να στεγάζονται μέσα σε ολοστρόγγυλες υφασμάτινες σκηνές που εδώ τις λένε γιούρτες ή γκερ.
Εδώ τα 2/3 των κατοίκων συνεχίζουν να ζουν με νομαδικό ή ημινομαδικό τρόπο, την ώρα που το θερμόμετρο «φλερτάρει» με το συν πλην σαράντα. Μάλλον δεν είναι δύσκολο κανείς να καταλάβει πώς οι πρόγονοι αυτών των ανθρώπων κατάφεραν επί Τζένγκις Χαν να κατακτήσουν την Ασία, να κυβερνήσουν την Κίνα, να υποδουλώσουν βασίλεια και αυτοκρατορίες. Στη Μογγολία η ανεξαρτησία ήλθε το 1924 μαζί με τον Κόκκινο Στρατό και τον υπαρκτό σοσιαλισμό. Εβδομήντα χρόνια σχεδόν η Μογγολία έζησε σε καθεστώς κομμουνιστικό και σε ρόλο δορυφόρου της Σοβιετικής Ένωσης.
Επί εβδομήντα χρόνια η βουδιστική θρησκεία ήταν σχεδόν υπό διωγμό. Τα μοναστήρια έκλειναν, γκρεμίζονταν ή απλώς κατέρρεαν. Και ξαφνικά, εβδομήντα χρόνια αργότερα, ο βουδισμός ξεπήδησε από το συλλογικό υποσυνείδητο αυτού του μικρού λαού, λες και δεν είχε μεσολαβήσει τίποτα. Τα μοναστήρια άρχισαν να χτίζονται ξανά με ραγδαίο ρυθμό -είναι σχεδόν τα μόνα κτίσματα που χτίζονται σε αυτήν τη χώρα-, ενώ οι μοναχοί πληθαίνουν.

Η αρχαία πόλη Μέρβ, απετέλεσε σπουδαίο σταθμό στο δρόμο του μεταξιού.
Όταν τα εμπορεύματα έφταναν στην όαση του Κασγκάρ, εκεί που το Ισλάμ διαπερνά τα σύνορα της Κίνας, άλλαζαν για άλλη μια φορά χέρια και περνούσαν σε τολμηρούς ορεσίβιους μεταπράτες. Η πιο προτιμητέα διαδρομή, ήταν να περάσουν από το πέρασμα Τερέκ των βουνών Τιέν Σάν, για να βρεθούν στις στέπες της κεντρικής Ασίας, στα βασίλεια της φεργκάνα και Σογδιανής  στο σημερινό δηλαδή Ουζμπεκιστάν και από εκεί πέρα από τον ποταμό Ώξο στη Μέρβ. Μετά από εδώ, ο δρόμος συνέχιζε στην παλιά πρωτεύουσα της Παρθίας, μέχρι το Βόρειο Ιράν και την Βαγδάτη στον ποταμό Τίγρη.

Ο Κομφούκιος έζησε στην Κίνα από το 551 έως το 479 π.Χ. Οι αντιλήψεις του για την πολιτική και την κοινωνική ζωή έγιναν ο κανόνας που ενέπνεε για αιώνες την ισχυρή γραφειοκρατική τάξη της αυτοκρατορίας στη δομή της διοίκησης και της ηθικής του κράτους. Ο Κομφούκιος δεν ίδρυσε ούτε μία καθ’ εαυτό θρησκεία, ούτε ένα καθ’ εαυτό φιλοσοφικό σύστημα. Όπως ο λίγο μεταγενέστερός του Σωκράτης, ο Κομφούκιος δίδαξε απλώς έναν τρόπο του σκέπτεσθαι. Είναι επίσης ο θεωρητικός που χάλκευσε τα δεσμά των  γυναικών της Κίνας. Σύμφωνα με την Κοσμολογία του, η οικουμένη λειτουργεί με βάση την τριαδική ενότητα Ουρανός - Γη - Άνθρωπος, που συνδέονται άρρηκτα μεταξύ τους. Οι άνθρωποι πρέπει να μιμούνται τη συμπεριφορά των δύο άλλων στοιχείων της τριαδικής ενότητας. Η ανθρώπινη τάξη πρέπει να θεμελιώνεται στα εξής πρότυπα:

Α. Ουρανός και Γη είναι ζωοδότες. Χάρη στη λειτουργία τους ανανεώνεται και ολοκληρώνεται η ζωή. Η ζωή προσφέρεται από τους γονείς στα παιδιά και επομένως τα παιδιά πρέπει να λατρεύουν τους ζωοδότες γονείς και τους γονείς των γονιών τους και όλους τους προγόνους τους, μια και χάρη σε αυτούς εξασφαλίστηκε η συνέχεια της  ιερής ζωής. Έτσι εισάγεται η ιδέα της προγονολατρείας και η αναγωγή της οικογένειας σε συνδετικό κύτταρο της διαδοχής των γενεών. Καθώς ο Κομφουκιανισμός δεν έχει ναούς και ιερατείο, το σπίτι αποκτά την ιδιότητα του ναού και οι γονείς την ιδιότητα του ιερατείου.
Β. Στον τρόπο λειτουργίας του κόσμου τα πάντα είναι σχετικά. Όμως, η σχετικότητα Ουρανού και Γης δεν λειτουργεί με ίσους όρους, γιατί ο Ουρανός εκεί ψηλά είναι ανώτερος, ενώ η Γη εδώ χαμηλά είναι κατώτερη.

Έτσι οι συσχετισμοί της ζωής των ανθρώπων συνοψίζονται στις εξής πέντε βασικές σχέσεις:
 Σχέση άντρα - γυναίκας (συζυγική).
 Γονιών - παιδιών.
 Ηλικιωμένων - νέων.
 Εξουσιαστή - υπηκόου.
 Φίλου - φίλου.

Από τις σχέσεις αυτές, οι τέσσερις πρώτες δεν είναι ισότιμες, τις διακρίνει η ιεραρχία.

Γ. Στην όλη της λειτουργία οικουμένης κυριαρχεί η αρμονία και όχι η σύγκρουση. Για να μεταφερθεί η αρμονία του σύμπαντος στις ανθρώπινες σχέσεις συντάχθηκε ένας εξαντλητικός οδηγός καλής συμπεριφοράς, που οφείλει να τηρεί κάθε ηθικό άτομο, με συμβουλές και οδηγίες για κάθε πράξη, λόγο και κίνηση του ανθρώπου από τη νηπιακή του ηλικία έως την ημέρα του θανάτου του. Η ανισοτιμία γυναικείου - αντρικού φύλου δικαιολογείται από τον Κομφουκιανισμό με την ταύτιση του αρσενικού στοιχείου (γιανγκ) με τον «ανώτερο Ουρανό» και του θηλυκού στοιχείου (γιν) με την «κατώτερη Γη». Το γιανγκ είναι ενεργητικό, δυνατό, λαμπερό, όπως ο Ουρανός. Το γιν είναι παθητικό, αδύνατο, σκοτεινό όπως η Γη. Για τα αρσενικά πλάσματα, η σωστή πορεία στη ζωή είναι Το σενγκ-τάο, δηλαδή ο σοφός δρόμος, ενώ για τα θηλυκά το φου-τάο δηλαδή ο συζυγικός δρόμος (τρεις υπακοές: στον πατέρα, το σύζυγο και το γιο].

Ο Κομφούκιος δεν ίδρυσε την πρώτη θρησκεία της Κίνας. Προηγουμένως υπήρχε ο Ταοϊσμός, δημιούργημα του φιλοσόφου Λάο-Τσε, που έζησε τον 6ο π.Χ. αι. και κινείται μεταξύ θρύλου και πραγματικότητας. Ο Κομφουκιανισμός υιοθέτησε πολλά στοιχεία από τον Ταοϊσμό, όπως το γιανγκ-γιν, την αρμονία στη φύση κ.ά. Ωστόσο όχι μόνον απέφυγε τη θέση του Ταοϊσμού για την ισοτιμία θηλυκού - αρσενικού, αλλά και διαστρέβλωσε τη σχέση γιανγκ - γιν, που θεωρούσε ισότιμα τα δύο στοιχεία, εισάγοντας τη σχέση ανώτερου - κατώτερου. Ο Ταοϊσμός πρεσβεύει ότι η ευτυχία του ατόμου και η εξασφάλιση της αθανασίας περνούν μέσα από ένα μυστηριακό δρόμο της Φύσης, το δρόμο Ταό. Όποιος θέλει να γνωρίσει το Τάο ακολουθεί τη Φύση. Το θηλυκό στοιχείο παίζει καθοριστικό ρόλο στην αρμονία του κόσμου, εξισορροπώντας τις καταστροφικές τάσεις του αρσενικού.

Η επιβολή του Κομφουκιανισμού δεν εξαφάνισε τον Ταοϊσμό. Αρχικά ο Κομφουκιανισμός κυριάρχησε στην Κίνα για περισσότερα από 300 χρόνια και στη συνέχεια εμφανίστηκε ο Βουδισμός, που εισήχθη το 70-50 π.Χ. και κυριάρχησε στη Κίνα για επτά αιώνες. Στη συνέχεια ο Κομφουκιανισμός αφυπνίζεται και με τη μορφή του νεο-Κομφουκιανισμού, κερδίζει βαθμιαία έδαφος, μέχρι που γίνεται η επίσημη θρησκεία του κράτους, χωρίς όμως την εξάλειψη του Βουδισμού.

Την 1η Ιουλίου 1997 έβρεχε καταρρακτωδώς και ο πρίγκιπας Κάρολος στεκόταν όρθιος, με το ά-σπρο πηλήκιο του Βασιλικού Ναυτικού να στάζει, ενώ η βασιλική θαλαμηγός «Britannia» περίμενε για να τον μεταφέρει. Η τηλεόραση έδειχνε συνεχώς τα οχήματα του κινεζικού στρατού που είχαν παραταχθεί στα σύνορα της βρετανικής αποικίας. Οι Κινέζοι στρατιώτες στέκονταν περήφανοι πάνω στα ανοιχτά φορτηγά, με τα βρεγμένα κράνη τους να λάμπουν. Λίγο πριν η ανύψωση της κινεζικής σημαίας, ακριβώς τα μεσάνυχτα της 30ής Ιουνίου 1997 σηματοδοτούσε το τέλος ενάμιση αιώνα αποικιοκρατίας. Το Χονγκ Κονγκ βρισκόταν στο μεταίχμιο δύο εποχών. Ολόκληρη η υφήλιος ανησυχούσε. Όμως οι Κινέζοι ήταν πολύ έξυπνοι για να μην αξιοποιήσουν σωστά ένα τέτοιο γεγονός.
Ό,τι και αν έκαναν, δεν θα άλλαζε τίποτα. Η πόλη δεν θα γινόταν κάποια άλλη μόνο και μόνο επειδή φόρεσε καινούργιο κόκκινο φουστάνι με κίτρινα αστεράκια.

Απόδειξη: Έχουν ήδη περάσει 17 χρόνια και κάθε χρόνο εξακολουθούν να φτάνουν εδώ περισσότεροι από δέκα εκατομμύρια τουρίστες. Παρ’ όλα αυτά η πόλη διατηρεί τη γοητεία της αναλλοίωτη, όπως και τις μικρές της απολαύσεις: τη μυρωδιά από τα αρωματικά στικ, το πάθος των Κινέζων για το παιχνίδι ματζονγκ, τις βιτρίνες με τους νεφρίτες, τα φίλντισι, τα μαργαριτάρια, τα μετάξια και τα ηλεκτρονικά, το πάρκο όπου παρέες Κινέζων κάνουν ασκήσεις τάι τσι και ηλικιωμένες γυναίκες ταΐζουν με ζωντανές ακρίδες τα ωδικά πτηνά τους μέσα στα κλουβιά από μπαμπού, το Λάβερς Ροκ, το Βράχο των Ερωτευμένων, εκεί όπου τα νεαρά κορίτσια αφήνουν αρωματικά στικ και κεριά πάνω σε μικρούς βωμούς με την ελπίδα να βρουν τον έρωτα.
Η πόλη αυτή είχε πάντα πολλές ιδιαιτερότητες που προσέλκυαν ετερόκλητους ανθρώπους. Πρώτα ήταν το εμπόριο του οπίου το 19ο αιώνα, το οποίο ήταν ουσιαστικά και η αιτία της ίδρυσής της. Μετά ήρθαν ο μεταπολεμικός τουρισμός, μαζί με τα πλωτά εστιατόρια, όπου μπορούσες να διαλέ-ξεις το ψάρι που θα έτρωγες απευθείας μέσα από το νερό. Το Χονγκ Κονγκ δεν ήταν ποτέ Λονδίνο, Παρίσι ή Ρώμη. Ήταν όμως η μεγαλύτερη Τσάιναταουν στον κόσμο, γεμάτη με όλα όσα οι επισκέπτες δεν είχαν ξαναδεί στη ζωή τους.
Τι πειράζει που δεν διαθέτει αξιοθέατα, όπως το Μπιγκ Μπεν, ο Πύργος του Άιφελ ή το Κολοσσαίο; Το Χονγκ Κονγκ δεν ενδιαφέρθηκε ποτέ για την παράδοση. Κατά τον ενάμιση αιώνα της ιστορίας του το απασχολούσε περισσότερο το εφήμερο κέρδος παρά τα μνημεία για το αύριο. Δεν υπήρχε ζήτηση για θέατρα, βιβλιοθήκες και μεγάλα μουσεία και έτσι ο πολιτισμός του χτίστηκε πάνω σε ξε-νοδοχεία, αποθήκες, εστιατόρια, τράπεζες και εμπορικά κέντρα.
Οι κάτοικοί του λένε: «Αν δεν ήσουν εδώ τον περασμένο μήνα, δεν θα αναγνωρίσεις τον τόπο». Και ισχύει απόλυτα. Ακόμα και σήμερα συνεχίζουν να κατεδαφίζουν ακατάπαυστα και να αναμορφώνουν συνεχώς κομμάτια γης. Στο κέντρο του Χονγκ Κονγκ έχει αρχίσει εδώ και δεκαετίες να δημιουργείται ολόκληρο δάσος από ουρανοξύστες με γραφεία, γεγονός που προσδίδει στον ορίζοντα απερίγραπτη ποικιλία. Το κτίριο της Hong Kong Bank ορθώνεται επιβλητικό με εμφανή το δομικό σκελετό του. Η Bank of China, σχεδιασμένη από το σπουδαίο Ι. Μ. Πέι, μοιάζει με ακόντιο που έχει εκτο-ξευτεί στον ουρανό. Το Lippo Building θυμίζει τον κύβο του Ρούμπικ. Ολόκληρο το τοπίο της πόλης φέρνει στο νου φουτουριστική ταινία.

Την έλλειψη παράδοσης και μνημείων την αντισταθμίζει το Χονγκ Κονγκ με τον ιδιαίτερο χαρακτήρα του. Ένα χαρακτήρα που οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην ψυχή αυτής της πόλης, στους κατοίκους της. Περίπου επτά εκατομμύρια άνθρωποι που κινούνται βιαστικά, ντυμένοι με ακριβά κοστούμια ή μίνι φούστες, μιλώντας στα κινητά τους, δίνουν στην πόλη απίστευτη ζωντάνια.
Στη Νέα Υόρκη οι δουλειές διεκπεραιώνονται στο λεπτό, εδώ στο δευτερόλεπτο. Οι επαγγελματικές συζητήσεις κυριαρχούν στα υπερπολυτελή ξενοδοχεία, ενώ οι χαρτοφύλακες ανοιγοκλείνουν ασταμάτητα κατά τη διάρκεια των γευμάτων. Οι αριθμομηχανές είναι διαρκώς στο on και τα κινητά τηλέφωνα χτυπούν ασταμάτητα. Όπου και αν σταθείς το πρώτο θέαμα που αντικρίζεις είναι οι πάσης φύσεως αγορές: εμπορικά κέντρα, υπαίθρια παζάρια, νυχτερινές αγορές, μαγαζιά μέχρι και στα στενά δρομάκια, όπου το εμπόριο και το παζάρι είναι ένας ασταμάτητος αγώνας επιβίωσης. Καταστήματα φορτωμένα με κοσμήματα, πανάκριβα γκάτζετ, ηλεκτρονικές μηχανές, αντικείμενα κινεζικής τέχνης, μοντέλα υψηλής ραπτικής και αντίκες που προορίζονται να καλύψουν όλες τις προτιμήσεις της εστέτ πελατείας τους. Τα μισά από τα χρήματα που ξοδεύουν οι τουρίστες στο Χονγκ Κονγκ πάνε στα ψώνια. Εδώ η μανία των αγορών όχι μόνο συγχωρείται, επιβάλλεται. Όσοι έρχονται πρώτη φορά εδώ εντυπωσιάζονται τόσο πολύ από τις τιμές και την ποικιλία, που ψωνίζουν ασταμάτητα. Ψωνίζουν ακόμη και εκείνοι που διαπιστώνουν ότι το Χονγκ Κονγκ δεν είναι πλέον ο παράδεισος, όπου τα πάντα προσφέρονται μισοτιμής, όπως πριν από 20-30 χρόνια, ειδικά στα προϊόντα προηγμένης τεχνολογίας, των οποίων η γκάμα που διατίθεται εδώ δεν υπάρχει πουθενά αλλού στον κόσμο. Ακόμη και για όποιον δεν θέλει να αγοράσει τίποτα, το Χονγκ Κονγκ έχει πολλά αξιοθέατα και οι βιτρίνες συγκαταλέγονται σε αυτά. Δεν χρειάζεται να αγοράσεις τίποτα. Μπορείς απλώς να χαζεύεις.
«Αρωματισμένο λιμάνι», «χρυσή ακτή», «μικρός δράκος», «ακατάπαυστη φιλοπονία», «η πόλη που δεν κοιμάται ποτέ», «μια χώρα, δύο συστήματα», το Χονγκ Κονγκ έχει και άλλα ονόματα, πλήθος χαρακτηρισμούς και επίθετα. Η πιο πολύχρωμη πόλη της Άπω Ανατολής, το βασίλειο των υδρατμών, η πιο φωτισμένη με νέον πόλη τις νύχτες, γεμάτη μυστικοπάθεια, πέρασε την 1η Ιουλίου 1997 με μια θεαματική τελετή, στην κυριαρχία της Κίνας. Αντικαταστάθηκε το παλιό σήμα των αστυνομικών και η μορφή της βασίλισσας Ελισάβετ δεν υπάρχει πια στα γραμματόσημα και τα νομίσματα. Το βασιλικό έμβλημα πάνω στα ταχυδρομικά κουτιά καλύφθηκε με πράσινη μπογιά. Ο Βρετανός κυβερνήτης παραχώρησε τη θέση του στον Κινέζο που διορίζεται από το Πεκίνο. Στο καινούργιο αεροδρόμιο Chek Lap Kok όλες οι ταμπέλες είναι στα Κινέζικα και η αγγλική μετάφραση από κάτω, σε αντίθεση με την παλιά τακτική όπου τα Αγγλικά προηγούνταν.

Ένα οδοιπορικό στον «δρόμο του μεταξιού» αποτελεί για τους ταξιδιώτες την εκπλήρωση μιας περιπετειώδους φαντασίας και την εμπειρία μιας συγκλονιστικής πραγματικότητας!

Μέσα από αυτούς τους δρόμους διακινούνταν το μετάξι και τα άλλα προϊόντα της Κίνας και της Ινδίας στην Ανατολή προς τον Δυτικό Κόσµο από τον 1ο αιώνα π.Χ.

Για 1.600 χρόνια οι «δρόμοι του μεταξιού» συνέδεαν την Κίνα µε την Ευρώπη, την Ανατολή µε τη Δύση, διασχίζοντας το κέντρο του ασιατικού οροπεδίου και καλύπτοντας πάνω από 8.000 χιλιόµετρα. Στην πραγματικότητα λειτουργούσαν ως δίαυλος επικοινωνίας λαών και πολιτισµών.

Για μας σήμερα είναι ένα ταξίδι συναρπαστικό, με μυθικές προεκτάσεις, απαιτητικό και κυρίως φορτισμένο με μνήμες που έρχονται από τα βάθη της Ιστορίας. Ένα ταξίδι που θα μας φέρει σε επαφή με φυλές και τόπους μιας πάλαι ποτέ ένδοξης εποχής.

Dreams come true: Στον δικό μας «δρόμο του μεταξιού» του Versus περνάμε από τα οδικά περάσματα που χρησιμοποιούσαν τα καραβάνια των Κινέζων εμπόρων, φορτωμένα με χιλιάδες μέτρα μεταξιού.
Ξεκινάμε από το Ουρούμτσι και το Κασγκάρ, τη σημαντικότερη όαση της κινεζικής Δύσης, σταματάμε στην όαση Ντουνχουάνγκ, «το άκρο του πολιτισμένου κόσμου» για τους Κινέζους, ένα ισχυρό στρατιωτικό οχυρό που την εποχή εκείνη ήταν μία από τις πλουσιότερες πόλεις της Ασίας.
Είναι εδώ που καταλήγει το Σινικό Τείχος, μια και από εκεί και πέρα ανελάμβανε τη φύλαξη της «ουράνιας αυτοκρατορίας» η φοβερή έρημος Τακλαμακάν, το όνομα της οποίας σημαίνει «η έρημος που δεν έχει επιστροφή». Προχωράμε για το Γκουιλίν, τη Γιαγιουγκουάν, τη Ζανχουέ και συνεχίζουμε...

«Δεν είπα ούτε τα μισά απ’ όσα είδα, γιατί δεν θα γινόμουν πιστευτός»…

Οκτώ χιλιάδες χιλιόμετρα, 1.600 χρόνια, τρεις ήπειροι. Από την Ανατολή στη Δύση και πάλι πίσω. Από την Κίνα, την Ινδία την Περσία και την Αραβία μέχρι την Ελλάδα και την Ιταλία και μετά με υδάτινες διαδρομές στην Αφρική και από εκεί στον Ινδικό Ωκεανό. Αυτός είναι ο διάσημος «δρόμος του μεταξιού», που πήρε το όνομά του από το σημαντικότερο προϊόν το οποίο πρωταγωνιστούσε στις συναλλαγές. Ξεκίνησε από την Κίνα και τη δυναστεία των Χαν, γύρω στο 130 π.Χ., και εγκαταλείφθηκε άδοξα με τη βίαιη εγκατάσταση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στην Κωνσταντινούπολη το 1454, στα μέσα δηλαδή του 15ου αιώνα.
Ο δρόμος αυτός δεν ήταν ποτέ απλώς ένας εμπορικός δρόμος διακίνησης μεταξιού, μπαχαρικών και αγαθών. Ήταν ένα ασύλληπτο δίκτυο ανταλλαγής πολιτισμού και ιδεών. Μέσα από τις διαδρομές του μεταξιού τα ατρόμητα καραβάνια μεταλαμπάδευσαν από τη μία χώρα στην άλλη γνώση και πολιτισμό, γλώσσες, τέχνες, μουσικές, αρχιτεκτονική, επιστήμες, παραδόσεις και, βέβαια, τις τρεις μεγάλες θρησκείες: τον χριστιανισμό, τον βουδισμό και το ισλάμ.
Ατέλειωτα χιλιόμετρα ερήμου, θερμοκρασίες που φλέρταραν με τα άκρα και τον θάνατο, αχανείς εκτάσεις που υπόσχονταν αμμοθύελλες, κακουχίες και επιθέσεις από ληστές. Τα ονόματα των ερήμων σε έκαναν να τρέμεις: «Τάκλα Μακάν» που σημαίνει «εκεί που δεν υπάρχει επιστροφή». Ο μύθος θέλει όσους ξεμάκραιναν από το καραβάνι να χάνουν πρώτα τον προσανατολισμό τους και μετά τα λογικά τους.
Και μετά οάσεις, τρεχούμενα νερά και καταπράσινα βουνά με χίλιους Βούδες που γλύκαιναν τα χιλιόμετρα, ξεδίψαγαν ζώα και ανθρώπους και έδιναν στους ταξιδευτές την ηρεμία να στοχαστούν τα εξωτικά αγαθά και τα πλούτη που τους περίμεναν στο τέρμα της δοκιμασίας. Και όσο φούντωνε η ελπίδα, τόσο γιγαντωνόταν ο μύθος...
Στα χνάρια αυτού του μύθου θα κινηθεί και η δική μας αποστολή επί δεκαεπτά ημέρες. Στον δρόμο μας πόλεις και οάσεις στις οποίες στάθμευαν τα καραβάνια πριν ξαναβγούν στον αδυσώπητο δρόμο της ερήμου, βουνά που φλέγονται, αμμόλοφοι που τραγουδούν, αλαβάστρινες παγόδες, εύφορες κοιλάδες, σπήλαια με χίλια χρώματα, χωριά και ντόπιες αγορές με μύρια χρώματα και αρώματα. Και όλα αυτά κάτω από το βλέμμα του Βούδα και όλων των θεών που φώτιζαν τους τολμηρούς εκείνους εμπόρους να ολοκληρώσουν την αποστολή τους και που θα αξιώσουν και εμάς να ζήσουμε την περιπέτεια αυτή την παλιά.
Μόνο που για το δικό μας καραβάνι του Versus ο δρόμος θα είναι στρωμένος με «μεταξένιες» διαδρομές, καλή παρέα, υπέροχη φιλοξενία, γεύσεις πρωτόγνωρες και με αμοιβή μας στο τέλος την ολοκλήρωση ενός από τα ωραιότερα και πλουσιότερα ταξίδια που θα έχουμε κάνει στη ζωή μας.

Χρειάστηκαν επτά (και κάτι) χρόνια για να ολοκληρωθεί, χρόνος μάλλον ελάχιστος αν αναλογιστεί κανείς την κλίμακα του εγχειρήματος. Η νέα, ολοκαίνουρια γέφυρα που συνδέει την ηπειρωτική Κίνα με το Χονγκ Κονγκ και το Μακάο, έχει μήκος 55 χιλιόμετρα και φυσικά είναι η μεγαλύτερη υπερθαλάσσια γέφυρα στον κόσμο!

Είναι κατασκευασμένη σε σχήμα Υ και οι εκτιμήσεις λένε πως θα μειώσει τον χρόνο μετάβασης από την πόλη Ζουχάι (λίγο έξω από το Μακάο) μέχρι το Χονγκ Κονγκ από τις τρεις ώρες στα 30 λεπτά!

Όχι ένα, ούτε δύο αλλά τέσσερα τεχνητά νησιά χρειάστηκε να δημιουργηθούν για να στηριχθεί επαρκώς η γέφυρα, ενώ στο μήκος της συγκαταλέγονται και τέσσερις σήραγγες (η μία κάτω από την επιφάνεια της θάλασσας). Για την ολοκλήρωσή της χρειάστηκαν πάνω από ένα εκατομμύριο κυβικά μέτρα τσιμέντου καθώς και 420.000 τόνοι χάλυβα, αρκετοί δηλαδή για να κατασκευαστούν εξήντα νέοι πύργοι του Άιφελ!...

Αναρωτιόμαστε γιατί το λιβάνι ήταν τόσο πολύτιμο στους αρχαίους χρόνους. Οι χρήσεις του λιβανιού στην αρχαιότητα ήταν αμέτρητες. Οι κόμποι του λιβανιού είτε καίγονταν για την αρωματική τους ιδιότητα, είτε μασιούνταν - το λιβάνι ήταν, δηλαδή, η αρχαία τσίχλα!
Το λιβάνι, επίσης, το κονιορτοποιούσαν σε γουδί και τη σκόνη του την ανακάτευαν με μια ειδική μαύρη χρωστική, το κοχλ, από την οποία δημιουργούσαν την αρχαία μάσκαρα που βλέπουμε στις τοιχογραφίες των Αιγυπτίων.
Η απόσταξη του λιβανιού παρήγαγε ένα πηχτό αρωματικό έλαιο, που από την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα χρησιμοποιείται για την παραγωγή αρωμάτων, αλλά και ως φαρμακευτική ουσία, αρωματοθεραπευτική, αφού το λιβάνι και τα παράγωγά του ήταν πηγή θεραπειών για πολλές ασθένειες. Η φλούδα του δέντρου χρησιμοποιείται μέχρι σήμερα από την αγιουρβεδική (ινδική) ιατρική για τη θεραπεία του άσθματος, του βήχα, της αρθρίτιδας, για πυρετούς και γενικότερα για μία σειρά ασθενειών. Η καύση του λιβανιού σε θρησκευτικές τελετές, όπως γίνεται και σήμερα, ήταν ευρύτατα διαδεδομένη και στα αρχαία χρόνια από την Κίνα μέχρι την Ελλάδα. Λέγεται, μάλιστα, πως ο καπνός του λιβανιού παίρνει τις προσευχές μαζί του και τις ανεβάζει στον ουρανό. Η αλήθεια είναι πως λειτουργεί χαλαρωτικά, καθώς αυξάνει την αναπνευστική λειτουργία και χαλαρώνει το διάφραγμα, με αποτέλεσμα να κάνει την αναπνοή πιο βαθιά και να δρα βοηθητικά προς τη διαδικασία της προσευχής και του διαλογισμού. Επίσης, λόγω μιας ελαφριάς αντισηπτικής ικανότητας που έχει, χρησιμοποιήθηκε κατά κόρον στις εκκλησίες και ως προφύλαξη των πιστών από ασθένειες. Μεγάλη κατανάλωση λιβανιού γινόταν στη Βαβυλώνα, στο Ναό του Μπάαλ, όπου έκαιγαν περισσότερους από δύο τόνους λιβάνι το χρόνο.
Το λιβάνι ήταν στην ημερήσια διάταξη στην Αρχαία Ρώμη. Λέγεται πως όταν πέθανε η γυναίκα του Νέρωνα, αυτός παρήγγειλε τόσο λιβάνι από το σημερινό Ομάν όσο ολόκληρη η παραγωγή εκείνου του έτους. Μετέπειτα χρησιμοποιήθηκε και από τους χριστιανούς στις εκκλησίες. Στην Αρχαία Αίγυπτο κόμποι λιβανιού βρέθηκαν μέσα σε τάφους βασιλέων, ενώ υπάρχουν και μαρτυρίες πως το χρησιμοποιούσαν στην προετοιμασία του νεκρού.

Το Καζακστάν είναι μια τεράστια χώρα και υπήρξε η τελευταία από τις Σοβιετικές Δημοκρατίες που κήρυξε την ανεξαρτησία της το 1991. Είναι η χώρα με την πιο έντονη ρωσική επιρροή και το πιο πλούσιο υπέδαφος.
Το μικροσκοπικό Κιργιστάν είναι μια ορεινή χώρα της Κεντρικής Ασίας. Θεωρείται η λιγότερο αστικοποιημένη από τις πρώην σοβιετικές Δημοκρατίες και έχει ξεχωριστή πολιτιστική ταυτότητα.
Το Τατζικιστάν είναι η λιγότερο γνωστή από τις δημοκρατίες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης. Μια μικρή ορεινή χώρα σφηνωμένη ανάμεσα στις πλαγιές του Παμίρ, της οποίας οι κάτοικοι μιλούν μια περσική διάλεκτο. Η περιοχή που ορίζει σήμερα το Τατζικιστάν περιλαμβάνει το σημείο που ιδρύθηκε η «Αλεξάνδρεια η Εσχάτη», το απώτερο σημείο προώθησης του Μέγα Αλέξανδρου.

Ένα συναρπαστικό φιλμ νουάρ. Αυτό είναι η πορεία της Σαγκάης, του σημαντικότερου οικονομικού και πολιτιστικού κέντρου της Κίνας και του ισχυρότερου λιμανιού παγκοσμίως. Μία πόλη κινηματογραφική, πρωτεύουσα της ομώνυμης επαρχίας της ανατολικής Κίνας, με σύντομη σχετικά ιστορία αλλά λαμπρή από κάθε άποψη. Έχει πρωταγωνιστήσει σε πολλές ταινίες του Χόλιγουντ, όλες κατασκοπικές και όχι τυχαία, αφού υπήρξε μεγάλο κέντρο πολιτικών δολοπλοκιών ήδη από τον 18ο αιώνα μέχρι και την εγκαθίδρυση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας. Η σημαντικότερη πάντως ταινία στην παγκόσμια ιστορία του σινεμά που σχετίζεται με την πανέμορφη αυτή πόλη είναι «Η κυρία απ΄τη Σαγκάη» με την ξανθιά (για μία και μοναδική φορά) Ρίτα Χέιγορθ και τον Όρσον Γουέλς, οποίος και τη σκηνοθέτησε. Μετά από την ταινία αυτή το ζευγάρι χώρισε και ο Γουέλς (ο μεγαλύτερος σκηνοθέτης όλων των εποχών) μπήκε στη μαύρη λίστα του Χόλιγουντ… Η Σαγκάη αφήνει σημάδια ανεξίτηλα… ακόμη και στα φιλμ.
Ας δούμε όμως ποια είναι η πραγματική ιστορία της. Κατ’ αρχάς η πόλη χωρίζεται σε δύο μέρη με ένα τεχνητό ποτάμι, τον Χουανγκπού, παραπόταμο του Γιανγκτσέ, που δημιουργήθηκε κατ’ εντολή του Λόρδου Τσουνσέν (ενός από τους 4 Λόρδους) στη Περίοδο των Εμπόλεμων Κρατών (1ος αιώνας π.Χ). Το ιστορικό κέντρο της πόλης βρίσκεται στη δυτική όχθη και η κεντρική οικονομική περιοχή με τους τεράστιους σύγχρονους ουρανοξύστες αναπτύσσεται από τη δεκαετία του 1990 στην ανατολική όχθη.
Η Σαγκάη χτίστηκε τον 11ο αιώνα, και για αιώνες παρέμεινε ένα επαρχιακό λιμάνι με περιορισμένη σημασία. Κύριο εμπόδιο στην ανάπτυξή του αποτέλεσαν οι φεουδάρχες, οι οποίοι δεν επέτρεπαν σε ξένες δυνάμεις να συνάψουν στενή συνεργασία με την περιοχή. Αργότερα σε αυτό εμπόδιο προστέθηκε και η γενικότερη πολιτική αναρχία που επικρατούσε στη χώρα. Η εσωστρέφεια συνεχίστηκε και τον 18ο αιώνα, όταν αναπτυσσόταν ραγδαία το διεθνές εμπόριο σε Ανατολή και Δύση αλλά τον 19ο αιώνα τα πράγματα άλλαξαν. Η παγκόσμια οικονομία ξεπέρασε τις αντιστάσεις της κινεζικής πλουτοκρατίας και η Σαγκάη, λόγω τοποθεσίας αναδείχθηκε σε σπουδαίο λιμάνι. Τότε η πόλη μεγάλωσε και οι ξένες δυνάμεις που εισήλθαν μέσω του εμπορίου στη Σαγκάη άρχισαν να ασκούν πίεση στην αυτοκρατορική κυβέρνηση της Κίνας για εκχωρήσεις. Πράγματι με τη συνθήκη της Ναντζίνγκ το 1843, η Αγγλία απέκτησε δική της ελεύθερη ζώνη μέσα στην πόλη. Ακολούθησαν το 1847 και η Γαλλία και το 1862 οι ΗΠΑ.
Με την έλευση των ξένων όμως προέκυψαν νέες περιπέτειες. Οι δυτικές δυνάμεις φρόντιζαν τα συμφέροντά τους στην περιοχή και άφηναν τους ντόπιους να λιμοκτονούν. Έτσι το 1853 ξέσπασε μεγάλη λαϊκή εξέγερση και το 1860 ακολούθησε άλλη μία. Αμφότερες απέτυχαν και το αποτέλεσμα ήταν οι δυτικοί να εδραιώσουν ακόμη περισσότερο το καθεστώς των ελεύθερων ζωνών. Σε αυτές μάλιστα προστέθηκε πλέον και η Ιαπωνία…
Στις αρχές ακόμα του 20ού αιώνα, η Σαγκάη διαιρέθηκε στον κινεζικό και στον ευρωπαϊκό τομέα. Ο τελευταίος καταλάμβανε τις πιο όμορφες συνοικίες και τα αναπτυγμένα βιομηχανικά προάστια, όπου είχαν ιδρυθεί ήδη τα πρώτα μεγάλα εργοστάσια ξένων κεφαλαιούχων. Εκείνη την εποχή, στο ευρωπαϊκό τμήμα της πόλης, και ειδικά την περίφημη Μπουντ, χτίστηκαν μεγαλειώδης επαύλεις, εντυπωσιακά μέγαρα, πολυτελέστατα ξενοδοχεία, γενικώς αναπτύχθηκε ένας ισχυρός κοσμοπολιτισμός που υπάρχει μέχρι σήμερα ακμαίος. Ωστόσο οι ντόπιοι απαγορευόταν να έχουν οποιαδήποτε πρόσβαση σε όλα αυτά. Μάλιστα στα πάρκα και στα ξενοδοχεία υπήρχαν πινακίδες που έγραφαν «Απαγορεύεται η είσοδος σε Κινέζους και σκυλιά»…
Όπως ήταν φυσικό η απροκάλυπτη αυτή κατοχή τμήματος της Σαγκάης και η απαξιωτική συμπεριφορά των δυτικών απέναντι στους ντόπιοιυς, δυνάμωσε το κίνημα της τοπικής αντίστασης και η πόλη εξελίχθηκε σε ένα από τα σημαντικότερα λαϊκά εθνικά επαναστατικά κέντρα της Κίνας. Το 1925, λόγω των ταραχών αποβιβάστηκαν στη Σαγκάη ξένα στρατεύματα (αγγλικά, αμερικάνικα, ιταλικά, γαλλικά και ιαπωνικά) για την τήρηση της τάξης και παρέμειναν μέχρι το 1927. Παράλληλα μοίρες των στόλων τους περιπολούσαν έξω από τις ακτές και στο λιμάνι της, δια παν ενδεχόμενο. Όλα αυτά τα βλέπουμε στις χολιγουντιανές ταινίες. Η επικράτηση του Κινεζικού Εθνικιστικού Κόμματος με τον Τσιανγκ Κάι Σεκ ενίσχυσε ξανά τη θέση της χώρας αλλά το 1932 η Ιαπωνία που ανέκαθεν έτρεφε βλέψεις κατακτητικές στην Κίνα, με αφορμή το φόνο ενός Ιάπωνα από Κινέζο, χωρίς καμιά προειδοποίηση, αποβίβασε στη Σαγκάη στρατιωτικές δυνάμεις για την κατάληψή της. Συνάντησε φυσικά σθεναρή άμυνα και τελικά με την επέμβαση και των ξένων δυνάμεων, που είχαν κατεστημένα συμφέροντα στην περιοχή, διακόπηκαν οι επιχειρήσεις και να αποσύρθηκαν τα στρατεύματα. Το 1936 οι Ιάπωνες επανήλθαν, κατέλαβαν την πόλη και το λιμάνι και εγκατέστησαν στρατιωτική βάση. Η τοπική αντίσταση συνεχίστηκε και το 1945 μετά την ήττα της Ιαπωνίας στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Σαγκάη ελευθερώθηκε. Οι πολιτικοί και κοινωνικοί αγώνες όμως δεν έπαψαν.
Τελικά το 1949 με την προέλαση των κομμουνιστικών στρατευμάτων στην περιοχή, ξέσπασε νέα λαϊκή εξέγερση, που στράφηκε ιδιαίτερα εναντίον των δυτικών που πλέον εγκατέλειψαν την πόλη. Με την εγκαθίδρυση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας, το καθεστώς των εκχωρήσεων καταργήθηκε και τυπικά όλες οι ξένες περιουσίες, βιομηχανίες, κτίσματα, λιμενικές εγκαταστάσεις κτλ. εθνικοποιήθηκαν.
Αυτή είναι πάνω κάτω η ιστορία της κινέζας κυρίας που λέγεται… Σαγκάη. Αυτή είναι όμως και η γοητεία της που σήμερα τη βλέπουμε σε κάθε βόλτα μας εκεί. Ουσιαστικά βλέπουμε μία πόλη-κατασκοπικό φιλμ νουάρ, με πολύ κοσμοπολιτισμό, μεσοπολεμικό και σύγχρονο, με τις ωραιότερες γυναίκες της Κίνας (φημίζονται για το ύψος και τα όμορφα χαρακτηριστικά τους), με απίστευτους ουρανοξύστες που συμβολίζουν τη νέα μεταμοντέρνα ανάπτυξη της πόλης στον 21ο αιώνα αλλά και με πλούσιο παραδοσιακό κινεζικό χρώμα. Με δυο λόγια η Σαγκάη είναι μία κυρία ακαταμάχητη!

Η ονομασία «σινικό» αφορά μόνο την Ελλάδα, καθώς Σίνες ονομάζονταν οι Κινέζοι στα αρχαία ελληνικά. Διεθνώς αποκαλείται Great Wall (=Μέγα Τείχος). Η κατασκευή του Σινικού Τείχους ξεκίνησε σταδιακά από τον 7ο αι. π.Χ. και πρόκειται για κινεζική οχύρωση που κατασκευάστηκε σταδιακά, προκειμένου να διαφυλάξει η Κίνα τα τότε βόρεια σύνορά της από τις επιδρομές μογγολικών και τουρκικών φύλων. Η τωρινή μορφή του οφείλεται κυρίως στη δυναστεία Μινγκ (τέλη του 14ου αι. με αρχές του 17ου αι. μ.Χ.) και καθώς τα σύνορα της Κίνας με τη Μογγολία έχουν πλέον επεκταθεί προς βορρά, το τείχος σήμερα βρίσκεται εντός του κινεζικού εδάφους.
Η μεγαλειώδης αυτή κατασκευή αρχίζει από τη θάλασσα και διασχίζει βουνά, ποτάμια, ερήμους, στέπες και κοιλάδες. Σύμφωνα με πρόσφατη μέτρηση, εκτείνεται σε συνολικό μήκος 8.850 χλμ., αποτελούμενη από 6.259 χλμ. πραγματικού τείχους, 359 χλμ. τάφρου και 2.232 χλμ. φυσικών οχυρώσεων. Αποτελεί έτσι το μεγαλύτερο σε διαστάσεις ανθρώπινο οικοδόμημα στον κόσμο. Κατά άλλη σύγχρονη μέτρηση, το Σινικό Τείχος, με όλες τις διακλαδώσεις του, έχει συνολικό μήκος 21.196 χλμ. Το ύψος του κυμαίνεται από 4,5 έως 12 μέτρα και έχει μέγιστο πάχος 9,8 μέτρα.
Σημαντικό στοιχείο του τείχους είναι το περίπλοκο αμυντικό σύστημά του. Κατ’ αρχάς είναι χωρισμένο σε νότιες και βόρειες γραμμές που ονομάστηκαν αντίστοιχα εσωτερικοί και εξωτερικοί τοίχοι. Το κύριο σώμα αποτελείται από τείχη, πύργους παρακολούθησης και καταφύγια. Κάθε πύργος και καταφύγιο διαθέτει σκάλες και εισόδους ειδικά σχεδιασμένες, έτσι ώστε να προκαλείται σύγχυση στους επιτιθέμενους και να αδυνατούν να εισέλθουν. Το κτίσμα περιλαμβάνει επίσης πύλες, οχυρά και περάσματα κατά μήκος του καθώς και 10.000 παρατηρητήρια. Κάθε πύργος έχει οπτική επαφή με τον προηγούμενο αλλά και με τον επόμενο, ώστε σε περίπτωση επίθεσης να γίνεται ορατή η φρυκτωρία και έτσι να μεταδίδεται το μήνυμα μέχρι το Πεκίνο. Φρυκτωρία ονομάζεται η μετάδοση των μηνυμάτων κινδύνου με πυρσούς από πύργο σε πύργο – το σύστημα αυτό απαντάται για πρώτη φορά στην ιστορία, στην Κρήτη κατά την μινωική εποχή…
Τα υλικά που χρησιμοποιήθηκαν στην κατασκευή του Σινικού Τείχους ήταν τα εκάστοτε διαθέσιμα στην κάθε περιοχή. Κοντά στο Πεκίνο το τείχος κατασκευάστηκε από χώμα και ασβεστόλιθο. Επίσης χρησιμοποιήθηκαν τούβλα στα βουνά, πέτρα στα ποτάμια και ψημένη στον ήλιο λάσπη στις στέπες.
Φυσικά η κατασκευή του τείχους, όπως και πλείστων μεγαλειωδών μνημείων της αρχαιότητας (βλ. Πυραμίδες της Αιγύπτου), αποτελεί «συνώνυμο» του θρήνου και της ταλαιπωρίας. Ως χτίστες εργάστηκαν υποχρεωτικά και νυχθημερόν στρατιώτες, χωρικοί, αιχμάλωτοι και κατάδικοι. Ο θρύλος λέει πως θυσιάστηκαν χιλιάδες εργάτες επί το έργον και ότι πολλοί από αυτούς βρίσκονται θαμμένοι μέσα στο κτίσμα.
Στην πραγματικότητα το Σινικό Τείχος δεν εμπόδισε ποτέ αποτελεσματικά τους εισβολείς να εισέλθουν στην Κίνα. Ωστόσο τους δυσκόλεψε και για αιώνες λειτούργησε ως σύμβολο ισχύος του κινεζικού πολιτισμού. Τελικά το 1987 χαρακτηρίστηκε από την UNESCO, Μνημείο Παγκόσμιας Κληρονομιάς.

Είναι κατασκευασμένη από ρύζι… Τα τούβλα φτιάχτηκαν από ρύζι και ασβέστη και το τσιμέντο από ρύζι με γλουτένη και ασπράδια αβγού! Οικοδομήθηκε τον 15ο αιώνα και προφανώς αντέχει ακόμα. Μέχρι να ολοκληρωθεί πέρασαν 14 χρόνια και για το κολοσσιαίο αυτό έργο απασχολήθηκαν 200.000 εργάτες. Η Απαγορευμένη Πόλη εκτείνεται σε 720 τ.χλμ. και βρίσκεται στην καρδιά της παλιάς πόλης του Πεκίνου, την οποία οι Δυτικοί αποκαλούσαν «Ταταρική Πόλη». Περιβάλλεται από τείχος με πύλες ύψους 10 μέτρων και βρέχεται από τάφρο πλάτους 52 μέτρων.
Ο θρύλος λέει ότι διαθέτει 9.999 ½ δωμάτια, καθόσον 10.000 δωμάτια έχει μόνο ο Ουρανός, ενώ στην πραγματικότητα έχουν καταμετρηθεί 800 κτίρια με 8.706 αίθουσες. Μέσα στην Απαγορευμένη Πόλη, πέρα από τον Αυτοκράτορα την οικογένειά του και τους αξιωματούχους, ζούσαν 9.000 παλλακίδες και 100.000 ευνούχοι.
Τα σημαντικότερα οικοδομήματα της Απαγορευμένης Πόλης είναι:
• Η Πύλη της Ουράνιας Ειρήνης. Βρίσκεται στη βόρεια πλευρά της πλατείας Τιεν Αν Μεν, όπου δεσπόζει και το πελώριο πορτρέτο του Μάο Τσετούνγκ. Από τον εξώστη αυτής της πύλης που χτίστηκε τον 15ο αιώνα και αποτελεί την πρόσβαση προς την αυτοκρατορική πολιτεία, ανακοίνωσε ο κινέζος ηγέτης την 1η Οκτωβρίου του 1949 την ίδρυση της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας.
• Η Πύλη της Μεσημβρίας. Λειτουργεί ως είσοδος στην Αυτοκρατορική Πόλη. Από τον εξώστη αυτής της πύλης ο αυτοκράτορας της Κίνας παρακολουθούσε ανά τους αιώνες τους στρατούς του να αναχωρούν για τους πολέμους.
• Το Ποτάμι του Χρυσού Νερού. Ρέει με κρυστάλλινο νερό στην πρώτη πλακόστρωτη αυλή μετά την Πύλη της Μεσημβρίας, φέρει σχήμα ελικοειδούς τόξου και έχει 5 μαρμάρινες γέφυρες, που αντιπροσωπεύουν τις 5 Κομφουκιανές Αρετές (ευσέβεια, τιμιότητα, συμφωνία, αλήθεια, σοφία)
• Η Αίθουσα της Υπέρτατης Αρμονίας. Εκεί ελάμβαναν χώρα όλες οι σημαντικές εκδηλώσεις των ανακτόρων. Εκεί βρίσκεται ο θρόνος του δράκοντα, όπου καθόταν ο αυτοκράτορας.
• Η Αίθουσα της Μέσης Αρμονίας. Βρίσκεται στο πίσω μέρος της Αίθουσας της Υπέρτατης Αρμονίας και χρησίμευε για την προετοιμασία του αυτοκράτορα προτού προσέλθει στην αίθουσα του θρόνου.
• Η Αίθουσα της Προστατευτικής Αρμονίας. Εκεί ο αυτοκράτορας δεχόταν για επίσημη ακρόαση τους αξιωματούχους και τους μανδαρίνους.
• Το «Παλάτι της Ουράνιας Αγνότητας». Πρόκειται για τα ιδιαίτερα διαμερίσματα του αυτοκράτορα.
•  Το Παλάτι της Επίγειας Γαλήνης. Βρίσκεται δίπλα στο παλάτι του αυτοκράτορα και στέγαζε τα διαμερίσματα της πρώτης επίσημης συζύγου του.
• Το Παλάτι της Αιώνιας Πηγής. Και αυτό βρίσκεται κοντά στο παλάτι του αυτοκράτορα και στέγαζε τις ευνοούμενες παλλακίδες.
Πέρα από τους συμβολισμούς που κρύβουν οι ονομασίες των διαφόρων διαμερισμάτων και παλατιών της Απαγορευμένης Πόλης, ενδιαφέρον έχει και η επιλογή των χρωμάτων που χρησιμοποιήθηκαν για το κάθε κτίριο. Για παράδειγμα το κίτρινο. Αυτό το χρώμα συμβόλιζε τη βασιλική οικογένεια, εξ ου και το συναντάμε παντού. Στις στέγες, στις διακοσμήσεις ακόμη και στα δάπεδα. Επίσης το κόκκινο, συμβολίζει την ευτυχία και τους καλούς οιωνούς. Άρα και αυτό το συναντάμε παντού, όπως το κίτρινο. Μοναδική εξαίρεση, τουλάχιστον όσον αφορά το χρώμα της στέγης αποτελεί η αυτοκρατορική βιβλιοθήκη. Εκεί η στέγη είναι μαύρη. Ο λόγος; Το μαύρο συμβολίζει το νερό και επελέγη προς αποφυγήν της όποιας πυρκαγιάς θα μπορούσε να καταστρέψει τα βιβλία…
Η Απαγορευμένη Πόλη εγκαινιάστηκε το 1421 και έκτοτε λειτουργούσε ως αυτοκρατορική κατοικία και διοικητικό κέντρο ως το 1911. Στην πραγματικότητα ονομαζόταν Αυτοκρατορική Πόλη και σε αυτήν απαγορευόταν δια θανάτου η είσοδος στον οποιονδήποτε μη εκλεκτό, από τον αυτοκράτορα, κοινό θνητό.
Το 1987, η Απαγορευμένη Πόλη άνοιξε για πρώτη φορά τις πύλες της στα κινηματογραφικά συνεργεία του Μπερνάντο Μπερτολούτσι. Εκεί γυρίστηκε η ταινία των 9 Όσκαρ «Ο τελευταίος Αυτοκράτορας».

Τον Μάρτιο 1974 κάποιοι κινέζοι αγρότες άρχισαν να σκάβουν ένα πηγάδι στα ανατολικά της πόλης Ξιάν. Καθώς έσκαβαν είδαν ξαφνικά κάτι πήλινα αγάλματα που τους κέντρισαν το ενδιαφέρον. Ειδοποίησαν την Κινεζική Αρχαιολογία και άρχισαν αμέσως οι ανασκαφές. Και τότε όλοι έμειναν έκθαμβοι.
Μπροστά στα μάτια αρχαιολόγων και αγροτών, άρχισε σιγά σιγά να ξεδιπλώνεται ένας τεράστιος πήλινος στρατός! Και ένας τύμβος, ο οποίος περιέκλειε τα θαμμένα αγάλματα. Ο τύμβος, ήταν το μαυσωλείο του πρώτου Κινέζου αυτοκράτορα Τσιν Σι Χουάνγκ. Ο Τσιν Σι Χουάνγκ γεννήθηκε το 259 π.Χ. και ανέβηκε στον θρόνο σε ηλικία 13 ετών το 246 π.Χ. Τότε άρχισε η κατασκευή του μαυσωλείου που συνεχίστηκε καθ’όλη τη διάρκεια της ζωής του και διακόπηκε απότομα με τον πρόωρο θάνατό του σε ηλικία 49 ετών το 210 π.Χ. Στο μεταξύ σε ηλικία 38 ετών, το 221 π.Χ., αυτοανακηρύχθηκε αυτοκράτορας αφού κατάφερε με τον πολυάριθμο στρατό του να υποτάξει έξι αντιμαχόμενα κράτη και να ενώσει την Κίνα. Κατά τη διάρκεια της ζωής του ο Τσιν Σι Χουάνγκ πρόλαβε, πέρα από τις σκληρές μάχες, να πραγματοποιήσει και σημαντικά έργα. Ολοκλήρωσε το Σινικό Τείχος, άνοιξε δρόμους που ένωναν την αυτοκρατορία, ανέπτυξε τον γραπτό λόγο και φυσικά… κατασκεύασε ένα από τα εντυπωσιακότερα μνημεία παγκοσμίως, το μαυσωλείο του.
Στο περί ου ο λόγος μνημείο, το 1974, οι αρχαιολόγοι ανακάλυψαν έναν λάκκο μήκους 230 μέτρων με 11 διαδρόμους και τουλάχιστον 6.000 αγάλματα από τερακότα που αναπαριστούν στρατιώτες του πεζικού. Δίπλα ακριβώς βρέθηκε ένας δεύτερος λάκκος με τοξότες, από τους οποίους άλλοι ήταν σε όρθια στάση και άλλοι γονατιστοί. Εκεί ανακαλύφθηκαν επίσης ιππείς με τα άλογα τους και αρματηλάτες μαζί με πεζικάριους. Εν συνεχεία βρέθηκε και τρίτος λάκκος με 68 αγάλματα που ίσως αποτελούσαν το αρχηγείο του στρατού. Τέλος ξεθάφτηκε και τέταρτος λάκκος αλλά άδειος. Πιθανώς, λόγω του αιφνίδιου θανάτου του αυτοκράτορα το έργο δεν πρόλαβε να ολοκληρωθεί. Και οι τέσσερις λάκκοι έχουν γύρω στα εφτά μέτρα βάθος και βρίσκονται περίπου ενάμισι χιλιόμετρο ανατολικά του τάφου του αυτοκράτορα. Συνολικά οι πήλινοι στρατιώτες είναι περίπου 8.000. Υπάρχουν επίσης 130 πήλινα άρματα με 520 άλογα και 150 άλογα ιππικού. Μαζί με τους στρατιώτες η αρχαιολογική σκαπάνη έφερε στο φως και τον αληθινό πολεμικό εξοπλισμό τους, συνολικά 40.000 χάλκινα όπλα, ήτοι βέλη, λόγχες και βαλλίστρες εξαίρετης τεχνοτροπίας!
Οι διαστάσεις των στρατιωτών είναι εντυπωσιακές και υπερφυσικές για την εποχή και την κινεζική φυλή. Τα αγάλματα έχουν ύψος από 1,80 έως 1,95, αναλόγως με τον στρατιωτικό βαθμό τους. Και όλα τα κεφάλια είναι διαφορετικά. Προφανώς χρησιμοποιήθηκαν αληθινά μοντέλα στρατιωτών από τους γλύπτες που φιλοτέχνησαν τα αγάλματα. Αυτό συνέβη σύμφωνα με αρχαία κείμενα κατ’ απαίτηση του Τσιν Σι Χουάνγκ. Συνολικά, όπως δείχνουν οι μέχρι στιγμής ανασκαφές, το μαυσωλείο του αυτοκράτορα είναι μια μικρογραφία του ανακτόρου του. Εκεί, πέρα από τον στρατό που τον ακολούθησε στον θάνατο ως ένα μεγαλειώδες έργο τέχνης, βρέθηκαν επίσης τμήματα του παλατιού, γραφεία, σπίτια και στάβλοι.
Για την κατασκευή του μαυσωλείου και του πήλινου στρατού του αυτοκράτορα Τσιν Σι Χουάνγκ, εργάστηκαν 70.000 εργάτες και τεχνίτες, πολλοί από τους οποίους σκοτώθηκαν εν ώρα εργασίας και άλλοι θανατώθηκαν εκ των υστέρων για να μην αποκαλύψουν την τοποθεσία του τύμβου. Μέχρι σήμερα η ανασκαφή δεν έχει ολοκληρωθεί, καθώς εντοπίστηκαν στο έδαφος υψηλά επίπεδα υδραργύρου.
Πάντως μέσα σε όλα αυτά, φυτρώνει για μία ακόμη φορά το ελληνικό στοιχείο: τo 2016 κινέζοι αρχαιολόγοι ανακοίνωσαν πως θεωρούν πιθανό τα αγάλματα των πολεμιστών να φιλοτεχνήθηκαν ή να σχεδιάστηκαν από Έλληνες γλύπτες! Αυτό μαρτυρεί αφενός η επιρροή από την ελληνική τεχνοτροπία και αφετέρου το γεγονός πως οι δύο λαοί είχαν ήδη έρθει σε επαφή, τον 3ο αιώνα π.Χ., επί της εποχής του Τσιν Σι Χουάνγκ. Σήμερα ο πήλινος στρατός της Ξιάν αποτελεί μνημείο παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO.

Ο δρόμος του μεταξιού

Ο "Δρόμος του Μεταξιού" είναι ένα μάλλον απατηλό όνομα για το μεγάλο εμπορικό δρόμο Ανατολής - Δύσης, στο βαθμό που αφήνει να εννοηθεί ότι τα καραβάνια που διέσχιζαν την Κίνα, την Κεντρική Ασία και τη Μέση Ανατολή, ακολουθούσαν μία και μόνη διαδρομή και διακινούσαν ένα και μόνο αγαθό, το πολύτιμο μετάξι.
Στην πραγματικότητα, ο Δρόμος του Μεταξιού προσδιορίζει ένα τεράστιο δίκτυο από μονοπάτια καραβανιών - εμπορικών διαδρομών που ελίσσονταν ανάμεσα σε μερικά από τα ψηλότερα βουνά και τις πιο ανεμόδαρτες ερήμους της γης, ανάμεσα από κινούμενες αμμοθίνες, δύσβατα μονοπάτια, στέπες, πόλεις και κωμοπόλεις. Μονοπάτια που συγχωνεύονταν σε μια χούφτα περάσματα που είχαν χαραχθεί σε μερικά από τα πιο αδιαπέραστα βουνά του κόσμου - το Παμίρ, το Ινδοκούς και το Καρακορούμ – και μετά πάλι πολλαπλασιάζονταν, ωοτοκώντας δεκάδες διαδρομές απόκλισης.
O "Δρόμος του Μεταξιού", η μακρύτερη εμπορική οδός του κόσμου, αποτέλεσε για πάνω από 2.000 χρόνια μία από τις σημαντικότερες και συνάμα γοητευτικότερες πολιτιστικές περιπέτειες στην ανθρώπινη ιστορία. Ανέπτυξε ένα χωρίς προηγούμενο εμπόριο, αλλά η  πραγματική του δόξα και η θέση του στην ιστορία της ανθρωπότητας ήταν το αποτέλεσμα της ανταλλαγής ιδεών, τεχνολογίας και θρησκευτικών δοξασιών ανάμεσα στα διάφορα έθνη.
Από το δρόμο αυτό δεν διακινήθηκαν μόνο το πολυπόθητο μετάξι, πολύτιμες πέτρες και άλλααγαθά, αλλά και θρησκείες, πολιτισμοί γλώσσες, παραδόσεις, εμπειρίες, γνώσεις, ανακαλύψεις, γεύσεις, ιδέες. Κατά τη διάρκεια των αιώνων ο Δρόμος του Μεταξιού, που συνέδεε τους μεγαλύτερους πολιτισμούς του τότε γνωστού κόσμου, έγινε το σύμβολο κάθε επαφής Ανατολής – Δύσης.
Ο δρόμος αυτός χρησιμοποιήθηκε από ιδρυτές διαφόρων θρησκειών, ιερείς και μοναχούς, εργάτες και καλλιτέχνες, καθώς και από τους πρώτους "ερευνητές".
Από το δρόμο αυτό έφτασε ο Βουδισμός στην Κίνα, εδώ συναντήθηκε με το Ελληνικό πνεύμα που είχε ριζώσει στην περιοχή από τα χρόνια του Μέγα Αλέξανδρου.
Τον ίδιο δρόμο ακολούθησαν αιώνες αργότερα οι Νεστοριανοί μοναχοί που αποκάλυψαν στον Ιουστινιανό το μυστικό της παραγωγής του μεταξιού, ένα από τα πιο καλοπροστατευμένα μυστικά της ιστορίας. Από το δρόμο αυτό ο Βενετός Μάρκο Πόλο πραγματοποίησε το ταξίδιτου στην Ανατολή.
Το μετάξι αδιαμφισβήτητα ανακαλύφθηκε στην Κίνα όπου, λόγω της υπέροχης αίσθησης και της μεγαλοπρεπούς εμφάνισής του, προτιμήθηκε για την κατασκευή των ρούχων. Η ιστορία του βέβαια χάνεται στα βάθη των αιώνων και είναι συνυφασμένη με Κινέζικους μύθους και παραδόσεις.
Οι Κινέζοι απαγόρευαν με αυστηρούς νόμους τη διάδοση της σηροτροφίας, ενώ η εξαγωγή των σπόρων του μεταξοσκώληκα τιμωρούνταν με θάνατο. Επιτρεπόταν μόνο η εξαγωγή κατεργασμένων νημάτων και υφασμάτων. Η Ιαπωνία, οι Ινδίες και η Περσία ήταν κέντρα εμπορίας του εξαγόμενου μεταξιού.
Αυτό άλλαξε 3ο π.Χ. αι., όταν τα ταξίδια του ZHANG QIAN έφεραν τη δυναστεία των Χαν (206 π.Χ.-220 μ.Χ.) σε επαφή με πολλά Κεντροασιατικά βασίλεια και άνοιξαν τον μεγάλο εμπορικό δρόμο ΑΝΑΤΟΛΗΣ – ΔΥΣΗΣ. Με τις εκστρατείες του Μεγάλου Αλεξάνδρου (336-323 π.Χ.) το μεταξωτό ύφασμα εισήχθη και στην αρχαία Ελλάδα. Στα Ρωμαϊκά χρόνια οι εισαγωγές κατεργασμένης και ακατέργαστης Σινικής κλωστής και έτοιμων υφασμάτων συνεχίστηκαν. Οι πηγές μαρτυρούν ότι την περίοδο αυτή το μετάξι είχε τεράστια αξία, ίση με αυτήν των πολύτιμων λίθων και του χρυσού. Από το 105 π.Χ. η Κίνα και η Παρθία ξεκίνησαν τις εμπορικές συναλλαγές μέσω του δρόμου των καραβανιών που υπήρχε μεταξύ τους. Τότε ουσιαστικά γεννήθηκε ο Δρόμος του Μεταξιού. Όμως μόλις το 1870 ο Γερμανός γεωγράφος Φερδινάνδος φον Ριτχόφεν έδωσε το όνομα που μας είναι πια γνωστό ως ο "Δρόμος του Μεταξιού".
Το εμπόριό του αρχικά γινόταν από μεγάλα καραβάνια εμπόρων και ζώων που ταξίδευαν μέσα από δύσβατα μονοπάτια πάνω σε κάποια από τα ποιο αφιλόξενα εδάφη της επιφανείας της γης – ερήμους και χιονοσκέπαστα βουνά. Οι κίνδυνοι που αντιμετώπιζαν οι έμποροι των καραβανιών ήταν τεράστιοι, όπως τεράστια όμως ήταν και τα κέρδη κάθε αποστολής, της οποίας η χρονική διάρκεια ξεπερνούσε πολλές φορές τα 2 χρόνια.
Ήταν πραγματικά ασύλληπτο το μέγεθος των δυσκολιών, της απόστασης και των κινδύνων για τους ανθρώπους της εποχής εκείνης που επιχειρούσαν να συμμετάσχουν σ' αυτό το εμπορικό καραβάνι, σ' αυτό το πολιτισμικό "αλισιβερίσι" Ανατολής - Δύσης!
Το καλοκαίρι τα καραβάνια ταξίδευαν κατά τη διάρκεια της νύχτας - φοβόντουσαν λιγότερο τους μυθικούς δαίμονες της ερήμου παρά την αφόρητη ζέστη. Μεγάλες αμμοθύελλες ανάγκαζαν ανθρώπους και ζώα να σκύβουν στο χώμα για μέρες μέχρι να περάσει. Ασθένειες υψομέτρου, τύφλωση από το χιόνι κλπ επιδρούσε σε ζώα και ανθρώπους που μαζί με τις αναρριχήσεις ήταν αιτίες πολλών ατυχημάτων.
Για το φόβο των ληστών που έλκονταν από τα φορτία του μεταξιού, πολυτίμων λίθων, αρωμάτων και μπαχαρικών, οι έμποροι ένωναν τις δυνάμεις τους σχηματίζοντας μεγάλα καραβάνια 1000 καμηλών (κυρίως αυτών με δύο καμπούρες, τις βακτριανές).
O εμπορικός αυτός δρόμος των καραβανιών ήταν μια αρτηρία μήκους 12.000 χιλιομέτρων – η απόσταση μεταξύ των δύο οικουμενικών πρωτευουσών της εποχής εκείνης: το Ξιάν της Κίνας και της Κωνσταντινούπολης του Βυζαντίου.
Για 12.000 χιλιόμετρα και διασχίζοντας 17 χώρες, η κύρια αυτή εμπορική αρτηρία του κόσμου ένωνε κάποιους από τους μεγαλύτερους πολιτισμούς του κόσμου: Κινεζικό, Μογγολικό, Ινδικό, Περσικό, Μεσοποταμιακό, Αιγυπτιακό, Ελληνικό, Ρωμαϊκό, Βυζαντινό.
Με αφετηρία τη μεγαλοπρεπή πρωτεύουσα της Κίνας, το Χιάν (Τσαγκ Αν), τη μητρόπολη του μεταξιού, τα καραβάνια των Κινέζων εμπόρων, φορτωμένα με χιλιάδες μέτρα μεταξιού, πήγαιναν βορειοδυτικά, διέσχιζαν το γεωγραφικό διάδρομο του Γκανσού στην επαρχία GANSU και το διάδρομο HEXI στο Σινικό τείχος, με προορισμό την πόλη - όαση Ντουνγκχουάνγκ, "το άκρο του πολιτισμένου κόσμου" για τους Κινέζους, ένα ισχυρό στρατιωτικό οχυρό, που την εποχή της άνθισης του δρόμου του Μεταξιού ήταν μια από τις  πλουσιότερες πόλεις της Ασίας. Στο Ντουνχουάνγκ καταλήγει το περίφημο Σινικό Τείχος έχοντας διανύσει μια πορεία χιλιάδων χιλιομέτρων πάνω στο ποικιλόμορφο ανάγλυφο της  Κινεζικής γης. Από το σημείο αυτό και μετά, την προστασία της Ουράνιας Αυτοκρατορίας επωμιζόταν η φοβερή έρημος Τακλαμακάν, της οποίας το όνομα σημαίνει "η έρημος που δεν έχει επιστροφή", μαζί με την οροσειρά των Ιμαλαΐων στο νότο και την έρημο Γκόμπι στο βορρά.
Εκεί, πωλούσαν ή αντάλλαζαν εμπορεύματα με τους Κεντροασιάτες μεσίτες - Πάρθους, Σογδιανούς, Ινδούς, Κουσάν - που τα μετέφεραν στις πόλεις των Περσών, των Συρίων και των Ελλήνων εμπόρων. Κάθε αλλαγή ανέβαζε το κόστος της τελικής τιμής του προϊόντος, που έφθανε στη Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία από Εβραίους και Έλληνες εμπόρους. Μέχρι το Ντουνχουάνγκ τα καραβάνια είχαν διανύσει περίπου 800 χιλιόμετρα. Τα επόμενα 1.500 χιλιόμετρα ήταν τα δυσκολότερα όλης της διαδρομής. Στις παρυφές της Τακλαμακάν, με θερμοκρασίες ημέρας 400 C και νύχτας -200 C, οι αμμοθύελλες ήταν σφοδρές και οι κινούμενες αμμοθίνες έχουν θάψει ολόκληρες πόλεις.
Στο Ντουνχουάνγκ οι δρόμοι χωρίζονταν:
• Πολλά καραβάνια έπαιρναν το Βόρειο δρόμο μέσω του περάσματος JadeGate (Yumenguan), βορειοδυτικά του Ντουνχουάνγκ, κατά μήκος των Νότιων πλαγιών των Τιέν Σαν (TienShan, Ουράνια όρη). Περνούσαν τη Βόρεια πλευρά της ερήμου ΤΑΚΛΑΜΑΚΑΝ προς τις πόλεις-οάσεις Hami, Turpan, Yangi, Korla, Kucha, Aksu και  Kashgar.
• Άλλοι διάλεγαν τον πιο δύσκολο αλλά ίσιο δρόμο από το YangguanPass, Νοτιοδυτικά του Ντουνχουάνγκ και κατά μήκος των Βόρειων πλαγιών του βουνού Kunlun, στη Νότια πλευρά της ΤΑΚΛΑΜΑΚΑΝ, προς τις πόλεις-οάσεις Μίραν, Έντερε, Νίγια, Κερίγια, Khotan, Yarkand και Kashgar.
• Στην ουσία τα δύο αυτά τμήματα ακολουθούσαν την περίμετρο της ερήμου ΤΑΚΛΑΜΑΚΑΝ.
• Άλλο ένα παρακλάδι ήταν ο "δρόμος του κέντρου": από το Γιού Μεν Κουάν περνούσε κοντά στη Βόρεια όχθη της λίμνης ΛοπΝορ και διασχίζοντας την όαση Λουλάν κατέληγε στο Βόρειο κλάδο.
• Οι συνηθισμένοι στις απάνθρωπες κλιματολογικές συνθήκες της ερήμου ντόπιοι, χρειάζονταν συνήθως ένα μήνα πορείας μέσα από οάσεις και αμμόλοφους προκειμένου να φτάσουν στο Κασγκάρ, την πόλη-σταυροδρόμι των εμπόρων. Ίσως δεν υπάρχει άλλη περιοχή πάνω στη γη, στην οποία επί αιώνες ο πολιτισμός να επηρεάστηκε τόσο πολύ από την οικονομία, όσο στους εμπορικούς δρόμους της Κεντρικής Ασίας και ιδιαίτερα στις πόλεις – οάσεις ανάμεσα στο Ντουνχουάνγκ και το Κασγκάρ (Kashi). Εκεί όπου οι ορεινοί όγκοι της Κεντρικής Ασίας αγκαλιάζουν την έρημο Τακλαμακάν και το Ισλάμ διαπερνά τα σύνορα της Κίνας, βρίσκεται η σημαντικότερη όαση της Κινεζικής Δύσης, το Κασγκάρ, μια πόλη – σταθμός στο δρόμο του μεταξιού και των καραβανιών της Κεντρικής Ασίας. Η πλειονότητα του πληθυσμού είναι Ουιγούροι και η πόλη είναι διάσπαρτη με μνημεία Μουσουλμανικής αρχιτεκτονικής.
Στην πόλη αυτή τα εμπορεύματα για άλλη μια φορά άλλαξαν χέρια, περνώντας σε τολμηρούς ορεσίβιους μεταπράτες, οι οποίοι είχαν διάφορες επιλογές, προκειμένου τα φορτία τους να φτάσουν στη δυτική πλευρά των βουνών που αγκάλιαζαν το Κασγκάρ.
• Κάποιοι πήγαιναν Δυτικά από το πέρασμα Terek των TienShan για να βρεθούν στη συνέχεια στις στέπες της Κεντρικής Ασίας, στα βασίλεια της Fergana και Σογδιανής (Τασκένδη, Σαμαρκάνδη και Μπουχάρα του σημερινού Ουζμπεκιστάν) και πέρα από τον ποταμό Ώξο στη Merv. H διαδρομή αυτή των καραβανιών ήταν η πιο γνωστή και προτιμητέα από τους εμπόρους της εποχής εκείνης.
• Άλλοι διέσχιζαν την οροσειρά των Παμίρ κοντά στη Tashkurgan και πήγαιναν κατά μήκος του WakhanCorridor του Αφγανιστάν, στο αρχαίο Ελληνοπερσικό βασίλειο της Βακτρίας και από εκεί συναντούσαν το Βόρειο δρόμο στη Merv της Περσίας.
• Άλλος δρόμος από το Kashgar περνούσε από την Tashkurgan και μέσω του ορεινού περάσματος του Karakoram έφθανε στο σημερινό Αφγανιστάν. Ήταν ίσως το δυσκολότερο κομμάτι του δρόμου, η λιγότερο γνωστή και προτιμητέα διαδρομή.
• Επίσης υπήρχαν βραχίονες με κατεύθυνση νότια προς το Καρακοράμ και την Ινδία και βόρεια μέσω του ποταμού Ili στις στέπες της Σάκα.
Από τη Merv ο δρόμος συνέχιζε Δυτικά - πιο εύκολα πια - προς την παλιά πρωτεύουσα της Παρθίας, την Εκατόμπυλο (σημερινή Damghan), διέσχιζε το Βόρειο Ιράν (Τεχεράνη, Ταυρίδα), συνέχιζε Νότια της Κασπίας προς τη Χαμαντάν (Νοτιοδυτικά της Τεχεράνης) και προς τις αρχαίες δίδυμες πόλεις Σελευκεία και Κτησιφώντα κοντά στη Βαγδάτη, στον ποταμό Τίγρη.
Από εκεί διάφοροι δρόμοι οδηγούσαν μέσω Συρίας στην Αντιόχεια, στην Παλμύρα, στις Ανατολικές ακτές της Μεσογείου και στη Ρωμαϊκή αυτοκρατορία – αργότερα και στην Κωνσταντινούπολη. Τα αγαθά προωθούντο μέσω της Μεσογείου και της Μαύρης Θάλασσας, ενώ τα καραβάνια επέστρεφαν με νέα φορτία πάνω στα ίδια μονοπάτια.
Μπαχαρικά, πορσελάνες, πολύτιμοι λίθοι, αρώματα κινούνταν προς δυσμάς με αντάλλαγμα χρυσάφι, ασήμι, γυαλί, μαργαριτάρια, κοράλλια, μάλλινα και λινά υφάσματα. Στη μέση βρισκόταν η Κεντρική Ασία που με τα ζώα της - άλογα και βακτριανές καμήλες - βοηθούσε στη διακίνηση των αγαθών και προς τις δύο κατευθύνσεις.
Από την Κίνα ήρθαν το γλυκάνισο, τα τριαντάφυλλα, τα χρυσάνθεμα, το κεχρί, η μουριά, αλλά και το χαρτί, η πυρίτιδα και η μαγνητική πυξίδα.
Από τη Δύση ήρθαν στην Κίνα το τριφύλλι και τα κρασοστάφυλα. Η τέχνη της παρασκευής κρασιού ήρθε αργότερα.
Από την Περσία φιστίκια, ροδάκινα, αχλάδια, καρύδια, νάρκισσος, μύρο, λιβάνι.
Από την Κεντρική Ασία αμύγδαλα, jade, λάπιςλάζουλι, αγγούρια, κρεμμύδια, άλογα.
Από την Ινδία σπανάκι, λωτός, σανδαλόξυλο, πιπέρι, βαμβάκι.
Η πτώση της Μογγολικής Αυτοκρατορίας το 15ο αιώνα διατάραξε τη ροή των αγαθών διαμέσου της Ασίας και οι Ευρωπαίοι άρχισαν να αναζητούν θαλάσσιες οδούς προς την Άπω Ανατολή. Πορτογαλέζικα πλοία - εξοπλισμένα με πυξίδες και εφοδιασμένα με πυρίτιδα - έφτασαν στην Κίνα το 1515, ανοίγοντας το δρόμο στην ανάπτυξη του θαλάσσιου εμπορίου, το οποίο έκανε πλέον περιττό το Δρόμο του Μεταξιού, με αποτέλεσμα τη βαθμιαία παρακμή του.

Μπορεί να μην έχετε πάει ποτέ ως τώρα στην Ιαπωνία, ωστόσο τον ήχο του ασφαλώς θα τον έχετε ακούσει… Είναι ένα από τα 100 ιαπωνικά ορόσημα, θα τον βρείτε σίγουρα στο κινητό σας ή σε οποιοδήποτε κέντρο χαλάρωσης, SPA ή αποκατάστασης.
Το δάσος μπαμπού βρίσκεται στο Σαγκάο της Ιαπωνίας, δυτικά του Κυότο και αποτελεί ένα ολοζώντανο θαύμα της φύσης – φυσικά έχει χαρακτηριστεί μνημείο της UNESCO. Δημιουργήθηκε τον 14ο αιώνα από έναν μοναχό προς τιμήν της αυτοκρατορικής οικογένειας Χάτα. Για αιώνες αποτέλεσε αγαπημένο περίπατο τόσο των αυτοκρατόρων όσο και των ευγενών. Εκτείνεται σε 16 τ.χλμ. και αποτελείται από μόσο, ένα είδος μπαμπού που εισήχθη από την Κίνα. Χαρακτηριστικό των μόσο είναι ότι φτάνουν σε ύψος 20 μέτρα μόλις σε έναν χρόνο. Σήμερα στο δάσος υπάρχουν μόσο ύψους 40 μέτρων, φυτεμένα κοντά, το ένα δίπλα στο άλλο, με αποτέλεσμα να δημιουργούν μία πυκνή και ευχάριστη σκιά. Στο δε φύσημα του αέρα, τα φυλλώματα και οι κορμοί πάχους 20 και πλέον εκατοστών, εκπέμπουν έναν απαλό κατευναστικό ήχο, που θεωρείται σχεδόν θεραπευτικός!
Σήμερα ο επισκέπτης μπορεί να περπατήσει εύκολα μέσα στο δάσος των μπαμπού, καθώς υπάρχει ένα άνετο μονοπάτι. Κατά μήκος του θα συναντήσει ναούς και ιερά της ιαπωνικής παράδοσης, πολλά εστιατόρια και καταστήματα. Η βόλτα στο δάσος μπαμπού μπορεί να γίνει πεζή ή με άμαξα. Το μόνο σίγουρο είναι ότι αν πάτε στην Ιαπωνία, δεν πρέπει να χάσετε αυτή την εμπειρία.

Το πιο γρήγορο ίντερνετ στον κόσμο, η πιο προηγμένη τεχνολογία δύσης και ανατολής, η καλπάζουσα οικονομία, οι μεγάλες εκκεντρικότητες, η φουτουριστική αρχιτεκτονική, τα ταχύτερα ασανσέρ της υφηλίου που ανεβαίνουν ουρανοξύστες σε 35 δευτερόλεπτα, ο φρενήρης ρυθμός ζωής και ανάπτυξης, όλα αυτά συνθέτουν τη σύγχρονη εικόνα της Νότιας Κορέας. Πρόκειται για μία χώρα που ζει στο μέλλον και όχι στο παρόν. Όμως αυτή η χώρα έχει παρελθόν και μάλιστα λαμπρό! Αυτό το παρελθόν, λοιπόν, είναι συγκεντρωμένο όλο σε μία πόλη, στα νοτιοαναλοτικά της χερσονήσου, η οποία βρέχεται από τα Στενά της Κορέας που ανοίγονται προς τη Θάλασσα της Ιαπωνίας. Αυτή η πόλη ονομάζεται Κιονγκτσού και έχει χαρακτηριστεί σχεδόν ολόκληρη ένα μνημείο της UNESCO λόγω της μεγάλης συγκέντρωσης αρχαιολογικών μνημείων.
Τι συμβαίνει λοιπόν με την Κιονγκτσού; Πώς βρέθηκαν εκεί τόσα παλάτια, αγάλματα, ανάγλυφα, αρχαιολογικά ευρήματα, παγόδες, παραδοσιακοί οικισμοί σ’ αυτή την παραθαλάσσια, μικρή σχετικά, πόλη;
Ας πάμε πίσω στην πρώτη χιλιετία μ.Χ. Τότε η Κιονγκτσού ήταν η πρωτεύουσα της Κορέας που απαρτιζόταν από τα Τρία Βασίλεια της Κορέας, το Σίλα, το Μπιάτσε και το Κοκούριο, τα οποία καταλάμβαναν το κεντρικό και το νότιο τμήμα της χερσονήσου. Η πόλη ιδρύθηκε το 57 π.Χ. από τη δυναστεία των Σίλα, η οποία κυβέρνησε τη χώρα ως τον 10ο αιώνα. Η μεγαλύτερη δε ακμή της δυναστείας και συνεπώς της Κιονγκτσού ήταν από τον 7ο έως τον 10ο αιώνα και τα περισσότερα αρχαιολογικά μνημεία, διατηρούνται σχεδόν ανέπαφα από τότε… Εκείνα τα χρόνια η πρωτεύουσα Κιονγκτσού ήταν η 4η μεγαλύτερη πόλη στον κόσμο. Και ήταν μια πόλη αρχοντική, στην οποία συγκεντρώνονταν όλοι οι προύχοντες των Τριών Βασιλείων και φυσικά η βασιλική οικογένεια.
Σήμερα, η παλιά πρωτεύουσα, μας δείχνει όλη την αίγλη της ακμής της. Βλέπουμε τα παλάτια με όλη τους την πολυτέλεια, γεμάτα έργα τέχνης και πολύτιμα αντικείμενα που φανερώνουν την τριφηλή ζωή της αυλής. Βλέπουμε εντυπωσιακά μνημεία βουδιστικής τέχνης από τα πρώτα χρόνια της διάδοσης του βουδισμού στη χώρα, τον 7ο αιώνα – τότε εισήχθη από την Κίνα. Βλέπουμε το όρος Ναμσάν, που χαρακτηρίστηκε ως ιερό και γι αυτό συγκεντρώθηκαν εκεί όλοι οι φημισμένοι αρχιτέκτονες και τεχνίτες της εποχής για να κατασκευάσουν ναούς και μνημεία λατρείας.
Βεβαίως κάθε ακμή, ακολουθείται από παρακμή. Κι έτσι όταν τους Σίλα διαδέχτηκαν οι Τζόσον (1392-1910), η Κιονγκτσού έπαψε να είναι πρωτεύουσα των Τριών Βασιλείων και έζησε μαύρες στιγμές. Κατά την επέλαση των Μογγόλων τον 13ο αιώνα καταστράφηκε η ξύλινη παγόδα. Στις ιαπωνικές εισβολές η πόλη έγινε πεδίο αιματηρών μαχών, οι δε οπαδοί του νέο-κονφουκιανισμού έσπασαν τα χέρια και τα κεφάλια των βουδιστικών αγαλμάτων στο όρος Ναμσάν.

Η Ταϊβάν είναι ένα μικρό νησί, στα νοτιοανατολικά της Κίνας το οποίο αυτοπροσδιορίζεται ως χώρα με την ονομασία Δημοκρατία της Κίνας από το 1949. Ιδρυτής του κράτους τότε ήταν ο Τσιαν Κάι Σεκ, αρχηγός του Κινεζικού Εθνικιστικού Κόμματος. Σήμερα η Δημοκρατία της Κίνας αναγνωρίζεται μόνο από 15 κράτη, διότι η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας επιμένει να τη θεωρεί επαρχία της. Από την άλλη όμως η Ταϊβάν διατηρεί στενές σχέσεις με τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία αλλά και με πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Το αν η Δημοκρατία της Κίνας πληροί τις προϋποθέσεις για τη δίκαιη θεώρησή της ως κυρίαρχο κράτος, αυτό παραμένει ένα μείζον διεθνές πολιτικό θέμα.
Ξεκινάμε λοιπόν απ΄αυτό… μία ιδιαιτερότητα που κάνει τη χώρα ακόμη πιο γοητευτική. Πρωτεύουσά της είναι η Ταϊπέι, μία υπερσύγχρονη πόλη με έντονη βιομηχανική ανάπτυξη υψηλής τεχνολογίας. Η Ταϊπέι είναι επισήμως χαρακτηρισμένη ως «άλφα παγκόσμια πόλη» δηλαδή μια πόλη που έχει άμεση επίδραση σε παγκόσμια γεγονότα κοινωνικών, οικονομικών και πολιτικών διαστάσεων. Εξ ου και η Ταϊβάν θεωρείται ως ένας ισχυρός Δαυίδ μπροστά στον παντοδύναμο Γολιάθ που είναι η Κίνα.
Η ιστορία της Ταϊβάν και του λαού της είναι παλιά. Επιστημονικές έρευνες έχουν φέρει στο φως στοιχεία σχετικά με πρωτο-Αυστρονήσιους λαούς που εγκαταστάθηκαν στο νησί πριν το 6.000 π.Χ. και είναι πρόγονοι των σημερινών αυτοχθόνων λαών της χώρας. Μεταξύ των αυτοχθόνων, το κράτος αναγνωρίζει επίσημα 14 φυλές: Αμί, Αταγιάλ, Μπουνούν, Καβαλάν, Παϊβάν, Πουγιούμα, Ρουκάι, Σαϊσιγιάτ, Σακιζάγια, Σεενττσίγκ, Τάο (Γιαμί), Σάο, Τρούκου και Τσόου. Επιπλέον γενετικές έρευνες σε ευρύ πληθυσμό της χώρας αποκάλυψαν ότι το 80% των Ταϊβανών έχουν πρόγονο προερχόμενο από τους αυτόχθονες.
Η Ταϊπέι βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της Ταϊβάν και ιδρύθηκε από τον λαό την φυλή Kεταγκαλάν κατά τη διάρκεια της Δυναστείας Μινγκ. Μεταξύ του 1626 και του 1642 την κατέκτησαν οι Ισπανοί μαζί με άλλες βόρειες περιοχές του νησιού. Ακολούθησαν οι Ολλανδοί και μετά οι Κινέζοι. Μέχρι τότε η Ταϊπέι ήταν ένα χωριό, ωστόσο από το 1870 άρχισε να εξελίσσεται σε μεγάλη πόλη. Το 1879 κατασκευάστηκαν οι πύλες και μέχρι το 1885 ολοκληρώθηκε το τείχος της. Το 1895 οι Ιάπωνες κατέκτησαν το νησί. Η κυριαρχία τους ήταν σκληρή, ωστόσο όλα τα χρόνια της παραμονής τους εκεί, ως το 1945, οργάνωσαν και κατασκεύασαν πολλά και σημαντικά δημόσια έργα.
Σήμερα η Ταϊβάν είναι μία υπερσύγχρονη χώρα, με καλπάζουσα ανάπτυξη και πολύ φουτουρισμό στην πρωτεύουσά της. Ωστόσο βγαίνοντας λίγο έξω από την Ταϊπέι με τους ουρανοξύστες, αντικρίζουμε μία εντυπωσιακή φύση, με πολλούς παραδοσιακούς οικισμούς και έντονη τοπική κουλτούρα και έθιμα. Αντιθέσεις; Πολλές! Όμως αυτές συνθέτουν τελικά και τις πιο ενδιαφέρουσες χώρες του κόσμου.

Η Κεντρική Ασία είναι μια αχανής περιοχή με ερήμους, στέπες και οροσειρές, που εκτείνεται από την Κασπία Θάλασσα (Δυτικά) έως τη Μογγολία (Ανατολικά) και από τα δάση της Σιβηρίας (Βόρεια) μέχρι το οροπέδιο του Θιβέτ και το Ινδοκούς (Νότια). Περιλαμβάνει πέντε κράτη της πρώην Σοβιετικής Ένωσης και τμήματα της Δυτικής Κίνας (Κασγκαρία). Μέχρι πριν από λίγα χρόνια ήταν απρόσιτη και άγνωστη στον υπόλοιπο κόσμο, λόγω κυρίως της απομόνωσης της Σοβιετικής Ένωσης και της Κομμουνιστικής Κίνας. Ακόμα και σήμερα πολλοί δυτικοί τη θεωρούν έναν έρημο χερσότοπο που κατοικείται από αγράμματους νομάδες.
Για περισσότερα από 2.000 χρόνια η Κεντρική Ασία ήταν ο τόπος συνάντησης Ευρώπης και Ασίας, ο τόπος των εμπορικών δρόμων Ανατολής-Δύσης που συνολικά ονομάστηκαν Δρόμος του Μεταξιού και πολλές φορές στην ιστορία υπήρξε λίκνο πολιτισμού και εξουσίας.
Λαοί, πολιτισμοί, κατακτητές και ιδέες έχουν σαρώσει όλη αυτή την περιοχή της Κεντρικής Ασίας για χιλιάδες χρόνια. Η εξουσία πηγαινοερχόταν ανάμεσα σε νομαδικούς πληθυσμούς και μόνιμους πολιτισμούς, που και οι δύο προσπαθούσαν να ωφεληθούν από τους εμπορικούς της δρόμους. Μια πολύχρωμη πανσπερμία λαών αλώνιζε αιώνες ολόκληρους τα υψίπεδα, τις στέπες και τις οάσεις της.
Αν και οι άνθρωποι της Κεντρικής Ασίας είχαν εδώ και αιώνες διαφορετικές πολιτιστικές ταυτότητες, ο διαχωρισμός των κρατών - Ουζμπεκιστάν (Τασκένδη), Κιργιστάν (Μπισκέκ), Τατζικιστάν (Ντουσάνμπε), Τουρκμενιστάν (Ασκαμπάτ) και Καζακστάν (Αστάνα) - έγινε στις δεκαετίες 1920 και 1930, σαν Δημοκρατίες της Σοβιετικής Ένωσης, που μετά τη διάλυσή της έγιναν κυρίαρχα κράτη.

Οροπέδιο της Κεντρικής Ασίας, σπουδαίος ορεογραφικός κόμβος, από όπου ξεκινούν οι ορεινές αλυσίδες των Ιμαλαΐων, Καρακόραμ, Κουνλούν, Τιεν Σαν, Αλάι και Χιντουκούς.
Βρίσκεται σε βόρειο πλάτος 36°-40° και σε ανατολικό μήκος 70°-75°
Το όνομα Παμίρ σημαίνει ορεινός λειμώνας.
Το οροπέδιο αυτό έχει μέσο ύψος 3.900 μέτρα από την επιφάνεια της θάλασσας και περιβάλλεται από ψηλές χιονοσκεπείς κορυφές.
Το κλίμα είναι το χαρακτηριστικό των περιοχών της στέπας με συχνές βροχοπτώσεις κατά τα τέλη της άνοιξης και τις αρχές του καλοκαιριού.
Σε όλη τη διάρκεια του έτους πνέουν άνεμοι από τα νοτιοδυτικά.
Η βλάστηση αποτελείται από πόες και αραιά δάση.
Τα κράσπεδα του Παμίρ υπόκεινται σε τακτικούς σεισμούς που ταλαιπωρούν τακτικά τις γύρω χώρες (κυρίως Ιράν και Αφγανιστάν).
Οι περισσότεροι κάτοικοι της περιοχής ανήκουν στη φυλή των Τατζίκων και των Κιργισίων που ασχολούνται με τη γεωργία και τη κτηνοτροφία.
Στην περιοχή υφίστανται λίγοι αυτοκινητόδρομοι, μερικοί των οποίων ακολουθούν δύσβατες περιοχές των αρχαίων καραβανιών.
Κατά την αρχαιότητα η εμπορική οδός μεταξύ Ρώμης - Κίνας διέρχονταν από το Βόρειο Παμίρ.
Από την ίδια οδό οι Νεστοριανοί διέδωσαν τον Χριστιανισμό στη Κεντρική Ασία.
Από τη δίοδο Τέρεκ που βρίσκεται σε ύψος 3.815 μέτρων πέρασε το 1273 ο Μάρκο Πόλο.

Πρόκειται για μία πόλη που ξεπερνά σε ηλικία τα 2000 χρόνια. Ανήκει στην αυτόνομη νομαρχία Σιντσιάνγκ της Λαϊκής Δημοκρατίας της Κίνας και βρίσκεται στο δυτικό άκρο της χώρας κοντά στα σύνορα με το Αφγανιστάν, τη Κιργιζία, το Πακιστάν και το Τατζικιστάν. Λειτουργεί σαν ένας κόμβος στο σημείο όπου ενώνονται ο βόρειος και ο νότιος δρόμος του μεταξιού που κυκλώνουν την έρημο Τάκλα Μακάν. Επιπλέον όμως από την Κασγκάρ και προς δυσμάς ανοίγονται εδώ και αιώνες σαν βεντάλια όλοι οι οδοί εξόδου του μεταξιού από την Κίνα προς την Κεντρική Ασία και την Περσία, τον Ινδοκαύκασο και το Αφγανιστάν, τα όρη Καρακορούμ, το Πακιστάν και την Ινδία.
Ευλόγως, λοιπόν, λόγω τοποθεσίας και κομβικής σημασίας για το εμπόριο πολύτιμων ειδών, η Κασγκάρ σε όλη την ιστορία της υπήρξε μήλο της έριδος πολλών βασιλείων και αυτοκρατοριών: Κινέζοι, Μογγόλοι, Τούρκοι, Θιβετιανοί κ.α., όλοι πέρασαν από εκεί ως κυρίαρχοι. Επίσης η πόλη υπήρξε πολλάκις πεδίο μαχών και επιθέσεων, των φυλών που κατέβαιναν από τις στέπες…
Σήμερα η Κασγκάρ έχει πληθυσμό περίπου 500.000 κατοίκους και χαρακτηρίζεται ως Ειδική Οικονομική Ζώνη − είναι η μόνη πόλη στη δυτική Κίνα με αυτή τη διάκριση. Επίσημη γλώσσα είναι τα κινεζικά ωστόσο οι κάτοικοι, Ουιγούροι, Τατζίκοι, Κιργίζιοι, Ουζμπέκοι, Καζάκοι, Παστούν, Μογγόλοι κ.α., μιλάνε μια δική τους γλώσσα που μοιάζει πιο πολύ με αραβικά ή τουρκικά…
Αλλά και αρχιτεκτονική της πόλης, είναι ένα γοητευτικό λαβυρινθώδες πλέγμα, σαν τον πληθυσμό της:  χαμηλά πλίνθινα κτίρια, σκιερά σοκάκια, στοές με ξύλινα υποστυλώματα, μυστικά περάσματα… Όλο αυτό το εντυπωσιακό αστικό σύστημα χάρη στον τουρισμό γλύτωσε από την μπουλντόζα της κινεζικής αναμόρφωσης της χώρας, και παραμένει αλώβητο σαν ζωντανό μουσείο! Εκεί κάθε Κυριακή λοιπόν γίνονται δύο μεγάλα παζάρια. Η ζωοπανήγυρη έξω από την πόλη και το μεγάλο παζάρι μέσα σε αυτήν. 
Η ζωοπανήγυρη είναι μάλλον η εντυπωσιακότερη του κόσμου. Σε μία τεράστια έκταση-αλάνα, αμέτρητα ζώα, αγελάδες, πρόβατα, κατσίκια, γαϊδούρια, εκτίθενται πάνω σε καρότσες φορτηγών, χύμα στον δρόμο, περιφραγμένα ή στοιχισμένα, αναλόγως το είδος και τον σκοπό της πώλησης (κατοχή ή σφαγή). Πέριξ της αλάνας είναι στημένες καντίνες και υπαίθριες ψησταριές για το τσιμπούσι της συμφωνίας. Στην Κίνα είναι έθιμο οι καλές συμφωνίες να επισφραγίζονται με φαγητό και ποτό.
Το ανάλογο συμβαίνει και στο μεγάλο παζάρι που γίνεται μέσα στην πόλη. Εκεί τα εμπορεύματα είναι από τρόφιμα και μπαχαρικά, έως πολύχρωμα μεταξωτά υφάσματα. Επίσης πάνω στον δρόμο προσφέρονται υπηρεσίες κουρείων, οδοντιατρείων, τσαγκαράδικων, ραφτών, σιδεράδικων, ξυλουργείων και λοιπών υπηρεσιών. Και φυσικά μέσα σε όλα αυτά υπάρχουν και πάλι στημένες ψησταριές, μαγειρεία, φούρνοι, όλα υπαίθρια. Αυτή είναι η Κασγκάρ. Μία πόλη-κόμβος των μεγάλων καραβανιών που διένυαν τον δρόμο του μεταξιού για 20 αιώνες. Μία πόλη που απαρτίζεται από πολλές εθνότητες και φυλές και που γνώρισε πολλές κυριαρχίες αλλά στην πραγματικότητα πάντα υπάκουε μόνο σε μία: αυτή του παγκόσμιου εμπορίου. Από την προ Χριστού εποχή ως σήμερα.

Το όνομά της σημαίνει «είσοδος χωρίς επιστροφή» και αυτό ισχύει. Η έρημος Τάκλα Μακάν δεν διαθέτει καθόλου νερό… Είναι τεράστια, η μεγαλύτερη στην Κίνα και μία από τις μεγαλύτερες του κόσμου. Βρίσκεται στην αυτόνομη κινεζική επαρχία Σιντσιάνγκ. Καλύπτει έκταση 270.000 τ.χλμ., με 1.000 χλμ. μήκος και 400 χλμ. πλάτος. Λόγω της απόλυτης ξηρασίας, διασχίζεται απ' τη βόρεια μέχρι τη νότια άκρη της από δύο βραχίονες του Δρόμου του Μεταξιού έτσι ώστε οι ταξιδιώτες να αποφεύγουν διαδρομές μέσα σε αυτήν. Πρόσφατα, η Δημοκρατία της Κίνας κατασκεύασε ένα οδικό δίκτυο ταχείας κυκλοφορίας το οποίο ενώνει το βόρειο με το νότιο άκρο. Η Τάκλα Μακάν είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα ψυχρής ερήμου. Δέχεται πολύ ψυχρές αέριες μάζες από τη Σιβηρία, οι οποίες κατεβάζουν τη νυχτερινή θερμοκρασία ακόμη και κάτω από τους -20°C. Το 2008 η έρημος είχε στρωθεί από χιόνι, που έφτανε μέχρι τα 4 εκατοστά!
Από τη μία λοιπόν, έχουμε ένα παράξενο φυσικό φαινόμενο, μια έρημο που ενίοτε τη βλέπουμε και χιονισμένη… Από την άλλη, έχουμε μια απίστευτη αρχαιολογική τοποθεσία, καθώς μέσα στην άμμο, τα τελευταία χρόνια, ανακαλύπτονται διαρκώς ευρήματα που προκαλούν απορίες στους αρχαιολόγους… Για παράδειγμα, διαρκώς βγαίνουν στο φως νέες πόλεις. Πόλεις-οάσεις, οι οποίες προφανώς υπήρξαν σταθμοί για τα καραβάνια στον Δρόμο του Μεταξιού. Μία από αυτές είναι η Λουλάν, η οποία πιστεύεται ότι ήταν πρωτεύουσα του ομώνυμου βασιλείου. Κοντά σε αυτήν βρέθηκε ένας μυστηριώδης ξύλινος τάφος, ο οποίος κατασκευάστηκε με 100 δοκούς καρφωμένες στην κορυφή ενός αμμόλοφου. Ο τάφος χρονολογείται στην Πρώιμη Εποχή του Χαλκού, δηλαδή 4000 χρόνια πριν. Στην ίδια εποχή χρονολογείται και η λεγόμενη «καλλονή του Λουλάν», μία γυναικεία μούμια, πολύ καλά διατηρημένη, λόγω της απόλυτης ξηρασίας. Τα χαρακτηριστικά της «καλλονής» δεν ήταν ασιατικά… Μέχρι στιγμής έχουν ανακαλυφθεί δεκάδες μούμιες, όλες σε εξαιρετική κατάσταση, σώζονται ακόμη και οι βλεφαρίδες ή τα μεταξωτά, ως επί το πλείστον, ρούχα τους. Καμία δεν ανήκει σε κινέζο… Είναι ξανθές, καστανές ή με κόκκινα μαλλιά και συχνά με γαλάζια μάτια… Τι σημαίνουν όλα αυτά; Επίσης ένα από τα πολύ σημαντικά ευρήματα των αρχαιολόγων είναι ένα χρυσοκέντητο μεταξωτό ύφασμα που χρονολογείται στην εποχή της δυναστείας των Χαν (206 π.Χ. - 220 μ.Χ.) – εντοπίστηκε στις ανασκαφές της αρχαίας πόλης Νίγια…
Γενικώς είναι γνωστό ότι ο Δρόμος του Μεταξιού ήδη λειτουργούσε από τον 1ο αιώνα π.Χ. και συνέδεε εμπορικά την αρχαία Ελλάδα, την Αίγυπτο και τη ρωμαϊκή αυτοκρατορία με την Κίνα. Ο πατέρας της κινεζικής ιστοριογραφίας Σίμα Κιαν (145 π.Χ - 86 π.Χ), ο οποίος έζησε στα πρώτα χρόνια της δυναστείας των Χαν, αναφέρει ένα περιστατικό που αφορά τον πρεσβευτή του αυτοκράτορα, Γου Ζανγκ Κιάν, ο οποίος είχε σταλεί στη Δύση προς αναζήτηση συμμάχων. Η Κίνα τότε στρεφόταν εναντίον των Ούνων. Κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του ο πρεσβευτής αιχμαλωτίστηκε από τον εχθρό. Ωστόσο κατάφερε να δραπετεύσει και βρέθηκε στην έρημο Τάκλα Μακάν, όπου συνάντησε έναν παράξενο λαό… τους Νταϊουάν. Οι αρχαιολόγοι σήμερα εικάζουν προς πρόκειται για τους Δαναούς. Σύμφωνα με τις περιγραφές του ιστορικού, ο πρεσβευτής είδε ανθρώπους, λευκούς, ψηλούς, με γενειάδα και στρογγυλά μάτια. Είχαν δυνατά άλογα, όμορφα κτίρια, περίτεχνα αντικείμενα και εντυπωσιακά αγάλματα. Η περιοχή στην οποία κατοικούσαν εικάζεται ότι ήταν η Αλεξάνδρεια η Εσχάτη, μια από τις πόλεις που είχε ιδρύσει ο Μέγας  Αλέξανδρος. Οι αρχαιολόγοι λένε πως πιθανώς οι άνθρωποι που περιγράφει ο Κιαν ήταν Έλληνες. Όταν ο πρεσβευτής συνάντησε τον αυτοκράτορα και του μίλησε για τον λαό της ερήμου, ο ηγέτης ενδιαφέρθηκε για τα άλογα. Έτσι έγινε η πρώτη επαφή και άρχισε η ανταλλαγή προϊόντων... που οδήγησε στη δημιουργία του Δρόμου του Μεταξιού.

Βρίσκονται στο γεωλογικό πάρκο Ζιανγκουέ Ντάνξια στην κινεζική περιφέρεια Γκανσού που βρίσκεται κοντά στη Μογγολία και μάλλον είναι ό,τι πιο εντυπωσιακό έχετε δει ποτέ. Ένα θαύμα της φύσης ανεπανάληπτο. Πρόκειται για τα περίφημα Βουνά του Ουράνιου Τόξου, που μοιάζουν σαν να έχουν ζωγραφιστεί με πινέλο από το χέρι του Θεού. Όμως τα ζωγράφισαν η Γη και ο αέρας… και τους πήρε 24 εκατομμύρια χρόνια για να ολοκληρώσουν το έργο τους.
Σύμφωνα με τους γεωλόγους, τα βουνά αυτά σχηματίστηκαν και χρωματίστηκαν από τη διάβρωση του κόκκινου ψαμμίτη − σε αυτή την εξαιρετικά μακροχρόνια διεργασία οφείλονται οι απομονωμένες κορυφές και οι απότομες πλαγιές τους. Εν συνεχεία η γεωλογική δομή σε συνδυασμό με τις καιρικές συνθήκες της ερήμου και τη διάβρωση από τον άνεμο και το νερό, δημιούργησαν την απίστευτη σχηματική και χρωματική πανδαισία που βλέπουμε σήμερα.  Κόκκινο, μπλε κίτρινο, πράσινο, ώχρα και αμέτρητες αποχρώσεις των παραπάνω, συνθέτουν πάνω στις πλαγιές ανάγλυφα σχήματα και σχέδια που άλλοτε μοιάζουν με πουλιά, άλλοτε με κάστρα, άλλοτε με ανθρώπινα κεφάλια… Ειδικότερα τα χρώματα εξηγούνται από τους ειδικούς ως αποτέλεσμα που προκύπτει από την κίνηση του γήινου φλοιού. Τα διάφορα στρώματα των πετρωμάτων σχηματίζονταν το ένα πάνω στο άλλο ανά εκατομμύρια χρόνια και έτσι σήμερα εμφανίζονται σαν ένα ενιαίο ορεινό σύνολο με ποικίλα χρώματα, μεγέθη και σχήματα.
Προφανώς η φύση δεν παύει ποτέ να εκπλήσσει. Αλλά και να εμπνέει… Σκεφτείτε ότι τα έντονα χρώματα συνδέονται πολύ στενά με την πανάρχαια κινεζική κουλτούρα. Είναι πιθανό λοιπόν οι αρχαίοι Κινέζοι να άντλησαν έμπνευση για τα χρωματιστά σπίτια, τις παγόδες και τα μεταξωτά τους από αυτά ακριβώς τα πολύχρωμα βουνά.

Κάθε χώρα έχει τα μυστικά της. Η Βόρεια Κορέα έχει πολλά. Είναι μια χώρα αποκλεισμένη από τον έξω κόσμο, που ζει τη δική της εκδοχή της πραγματικότητας. Ωστόσο τι σημαίνει να ζεις εκεί ως ένας απλός πολίτης; Πώς διαμορφώνεται η καθημερινότητά σου; Πώς κυλάει η ζωή από το πρωί που ξυπνάς μέχρι το βράδυ που κοιμάσαι; Διαβάστε παρακάτω τα 15+1 πράγματα που συνθέτουν το αληθινό βορειοκορεάτικο lifestyle:
1. Οι Βορειοκορεάτες διδάσκονται αρχαιοελληνική ιστορία και τέχνη και στην κρατική  Σχολή Καλών Τεχνών η διδακτέα ύλη περιλαμβάνει επίσης τη σύγχρονη ελληνική τέχνη. Για τον τρόπο ζωής στη σύχρονη Ελλάδα οι πολίτες δεν ξέρουν πολλά, ωστόσο οι περισσότεροι είναι ενήμεροι για την οικονομική κρίση και την πολιτική των μνημονίων… Επίσης στη χώρα κυκλοφορούν μεταφρασμένοι πολλοί  διεθνείς κλασικοί συγγραφείς, από Μπαλζάκ μέχρι Ντοστογιέφσκι.
2. Η μουσική που ακούγεται παντού είναι κυρίως ρωσική ποπ αλλά και δυτικά ερωτικά τραγούδια των δεκαετιών 1970 και 1980. Ιδιαίτερα δημοφιλείς είναι οι Abba. Επίσης στα τοπικά top charts είναι και το Eye of the Tiger και το Love is in the Air! Το Νο1 βορειοκορεάτικο συγκρότημα είναι οι Marabong Band. Εννοείται τέλος πως το  νοτιοκορεατικό Gangnam Style δίνει και παίρνει!
3. Η ημέρα στην Πιον Γιανγκ, την πρωτεύουσα της Βόρειας Κορέας, αρχίζει στις 6 το πρωί με μισάωρη μελέτη και άσκηση για μικρούς και μεγάλους. Το διάβασμα περιλαμβάνει και την ανάγνωση των εφημερίδων του κόμματος. Το τυπικό πρωινό γεύμα αποτελείται από καλαμπόκι, πόριτζ, αυγό και γιαούρτι. Στα παιδιά παρέχεται και γάλα.
4. Οι Βορειοκορεάτες είναι φιλότιμοι, φιλόξενοι, περίεργοι για το διαφορετικό και είναι μεγάλη τους χαρά να μοιραστούν μαζί σου ένα φαγητό ή ένα ποτό όταν βγαίνουν στα πάρκα για πικ νικ. Το πικ νικ είναι πολύ διαδεδομένο. Επίσης έχουν ιδιαίτερο χιούμορ και αυτοσαρκασμό. Για παράδειγμα αποκαλούν τα Μac Burger, Mac Kim… Το εθνικό τους ποτό είναι απόσταγμα, θυμίζει ρακί και ονομάζεται σουτζού − συχνά το προσθέτουν στην μπίρα και την κάνουν δυναμίτη!
5. Τα κομμωτήρια ανήκουν στην κρατική Επιτροπή Διαχείρισης Υπηρεσιών Άνεσης. Εκεί οι γυναίκες μπορούν να επιλέξουν ανάμεσα σε 28 είδη κουρέματος και οι άνδρες ανάμεσα σε 10. Το κούρεμα του Κιμ Γιονγκ-Ουν, δεν περιλαμβάνεται στη λίστα και απαγορεύεται. Οι άνδρες συνιστάται να υιοθετούν το «κοντό κούρεμα της μάχης» που είχε λανσάρει ο πατέρας του σημερινού ηγέτη, Κιμ Γιονγκ-Ιλ, το οποίο μοιάζει με το πεζοναυτικό. Όσο για τις γυναίκες, κατά κανόνα οι παντρεμένες πρέπει να έχουν τα μαλλιά τους κοντά και οι ανύπαντρες μακριά αλλά ποτέ λυτά.
6. Το μακιγιάζ επιτρέπεται μετά την αποφοίτηση από το πανεπιστήμιο και επιβάλλεται στους εργασιακούς χώρους. Στα γραφεία όπου εργάζονται ως επί το πλείστον οι γυναίκες διατίθεται για κάθε υπάλληλο πούδρα, μολύβι ματιών και κραγιόν.
7. Τα ρούχα των Βορειοκορεατών σχεδιάζονται από την Εθνική Βιομηχανία Παραγωγής Ρούχων σε συντηρητικές, πρακτικές γραμμές και σε ήπιες γήινες αποχρώσεις. Όμως τελευταία ειδικά τα γυναικεία μοντέλα λανσάρονται και σε ορισμένα φωτεινά χρώματα. Τα τζιν παντελόνια θεωρούνται σύμβολο αστικού και καπιταλιστικού κομφορμισμού και άρα απαγορεύονται σε άνδρες και γυναίκες. Επίσης απαγορεύεται γενικώς το λεγόμενο ξενόφερτο στυλ ντυσίματος αν και βλέπεις που και που κάποιες απομιμήσεις Adidas που εισάγονται από την Κίνα.
8. Όλοι οι Βορειοκορεάτες φοράνε υποχρεωτικά και πάντα στο πέτο την κονκάρδα με την εικόνα του Κιμ Ιλ-Σουνγκ, παππού του Κιμ Γιονγκ-Ουν και ιδρυτή της Λαοκρατικής Δημοκρατίας της Κορέας. Αυτές οι κονκάρδες, που καθιερώθηκαν το 1960, είναι ο πιο «διάσημος» στόχος των πορτοφολάδων, καθώς οι κάτοικοι της Πιον Γιανγκ απαγορεύεται να έχουν μαζί τους χρήματα, κοσμήματα και φυσικά… πιστωτικές κάρτες. Ωστόσο στους πολίτες κύρους επιτρέπεται να φορούν ιαπωνικά ρολόγια.
9. Όλα τα κτίρια, διοικητικά και κατοικίες, είναι κρατικά. Ο κεντρικά επιβεβλημένος σχεδιασμός εξυπηρετεί πρωτίστως τη χρηστικότητα. Όσον αφορά τα συγκροτήματα κατοικιών, είναι πολυώροφα και έχουν λίγα και αργά ασανσέρ τα οποία συχνά δεν λειτουργούν λόγω καθιερωμένων κρατικών διακοπών ρεύματος. Όσοι, λοιπόν, ζουν σε υψηλότερους ορόφους να πρέπει να ξεκινήσουν για τη δουλειά ή το σχολείο νωρίτερα. Εννοείται πως ηλικιωμένοι που κατοικούν μεταξύ 20ου και 40ου ορόφου σπανίως βγαίνουν από τα διαμερίσματά τους. Πολλές οικογένειες προσπαθούν, ακόμη και με δωροδοκία κρατικών υπαλλήλων στέγασης, να μετακινήσουν τους εργαζόμενους ή ηλικιωμένους συγγενείς τους σε χαμηλότερους ορόφους.
10. Όλα τα αυτοκίνητα είναι κρατικά. Ορισμένοι προνομιούχοι υπάλληλοι διαθέτουν ΙΧ για να πηγαίνουν στην εργασία τους. Οι υπόλοιποι εξυπηρετούνται με τα ΜΜΜ τα οποία όμως είναι τακτικά. Τα πρόστιμα παραβάσεων για όλα τα αυτοκίνητα φτάνουν σε ύψος τους δύο μηνιαίους μισθούς. Όλα τα οχήματα που εισέρχονται στη Πιονγιάνγκ πρέπει να είναι καθαρά, διαφορετικά θα λάβουν πρόστιμο. Όσα βγαίνουν έξω από τη χώρα, πρέπει να έχουν το σχετικό ταξιδιωτικό έγγραφο.
11. Οι τράπεζες και οι επιχειρήσεις λειτουργούν χωρίς κομπιούτερ, εκτυπωτές και γενικότερα εξοπλισμό σύγχρονης τεχνολογίας. Οι πληρωμές και οι μισθοδοσίες πραγματοποιούνται μόνο με μετρητά.
12. Όταν τελειώσει η εργασία της ημέρας, στις πέντε το απόγευμα, οι περισσότεροι εργαζόμενοι παραμένουν υποχρεωτικά στο πόστο τους για κοινωνική εργασία ή μελέτη. Τότε, συζητιούνται η πρόοδος της ημέρας και η προετοιμασία της επόμενης και γίνεται η απαραίτητη αυτοκριτική.
13. Η τηλεφωνική επικοινωνία στη Βόρεια Κορέα είναι ακριβή και περίπλοκη. Κατ΄αρχάς τηλέφωνο διαθέτουν μόνο τα υψηλόβαθμα στελέχη. Τα υπεραστικά τηλεφωνήματα είναι εξ’ορισμού ολιγόλεπτα γίνονται αποκλειστικά μέσω μεσίτη και κοστίζουν έως και 1.000 ευρώ αναλόγως τον χρόνο ομιλίας. Τα αστικά τηλεφωνήματα πραγματοποιούνται επίσης με διαμεσολαβητές τηλεφωνητές, κυρίως γυναίκες.
14. Οι αγορές τηλεόρασης ή ραδιοφώνου δηλώνονται στο κράτος. Κατόπιν της αγοράς οι αρχές κάνουν ελέγχους, χωρίς προειδοποίηση στα σπίτια των κατόχων, ώστε να διασφαλιστεί ο συντονισμός των καναλιών στα επίσημα κρατικά προγράμματα.
15. Στις 10 το βράδυ οι περισσότεροι κάτοικοι της Βόρειας Κορέας βρίσκονται στο κρεβάτι τους. Εξάλλου δεν υπάρχει και τίποτα άλλο να κάνουν, αφού δεν λειτουργούν ψυχαγωγικές δομές και γίνεται η προγραμματισμένη διακοπή ρεύματος ακόμη και στην πρωτεύουσα. Η χώρα ζωντανεύει ξανά στις 6 το επόμενο πρωί.

15+1. Η Πιον Γιανγκ ανήκει στην κοινωνική και εργασιακή ελίτ και δεν είναι προσβάσιμη σε όλους. Για να κατοικήσεις στην πρωτεύουσα απαιτείται ειδική κρατική άδεια. Εκεί λοιπόν ζουν μόνο κυβερνητικά στελέχη, στρατιωτικοί, ευκατάστατες και υγιείς οικογένειες. Αστυνομία και στρατός ελέγχουν τα σύνορα της πόλης, για να μην εισέλθουν μέλη των κατώτερων τάξεων από την επαρχία…

Η χώρα απαρτίζεται από περίπου 18.000 νησιά και νησίδεςκαι είναι μία από τις πιο πυκνοκατοικημένες στον κόσμο – αντιστοιχούν 138 άτομα ανά τ.χλμ. Ο συνολικός πληθυσμός της Ινδονησίας ξεπερνάει τα 265 εκατομμύρια και διαιρείται σε 300 καταγεγραμμένες φυλές. Ορισμένες από αυτές, όπως οι κάτοικοι της Δυτικής Παπούα, ζουν χωρίς καμία επαφή με τον υπόλοιπο κόσμο και τη χώρα… Από την άλλη η Τζακάρτα, η πρωτεύουσα της Ινδονησίας είναι η δεύτερη πιο πυκνοκατοικημένη στον κόσμο με 38 εκατ. κατοίκους… Ποιοι είναι όμως οι Ινδονήσιοι; Και γιατί συνέρευσαν εκεί;
Το πρώτο ανθρώπινο δείγμα στο αρχιπέλαγος της Ινδονησίας, εμφανίστηκεστο νησί Ιάβα, 1.500.000-35.000χρόνια πριν και είναι ο homoerectus.Ο σύγχρονος άνθρωπος, δηλαδή ο homosapiens, πρέπει να έφτασε στην περιοχή πριν από περίπου 45.000 χρόνια. Η πλειονότητα του σημερινού πληθυσμού της Ινδονησίας κατάγεται από τους Αυστρονήσιους, οι οποίοι μετανάστευσαν από τη Νοτιοανατολική Ασία περίπου το 2000 π.Χκαι εξαπλώθηκαν στο αρχιπέλαγος. Οι μέχρι τότε ιθαγενείς, Μελανήσιοι, με την έλευσητων μεταναστών αναγκάστηκαν να μετακινηθούν σε ανατολικότερες περιοχές. Σήμερα κατοικούν κυρίως στα νησιά Μαλούκου και στη Δυτική Νέα Γουινέα.
Τι τράβηξε όμως εκείνους τους πρώτους κατοίκους στο μεγάλο αυτό νησιωτικό σύμπλεγμα; Είναι προφανές: ο τόπος ήταν εύφορος και ευλογημένος. Έτσι ήδη από τον 8ο αιώνα π.Χ. οι ιδανικές συνθήκες καλλιέργειας και η ανάπτυξη των ορυζώνωνοδήγησαν στην ακμή χωριών, πόλεων και βασιλείων. Τον 1ο αιώνα μ.Χ. ήδη η περιοχή ήταν εξαιρετικά ισχυρή. Σε αυτό βοήθησε και η ανάπτυξη του εμπορίου, π.χ. μπαχαρικών, που συνέδεε την Ινδονησία με την Κίνα και την Ινδία. Το εμπόριο έπαιξε σημαντικό ρόλο και στη θρησκεία. Για παράδειγμα ο ινδουισμός και ο βουδισμός έφτασαν στην Ινδονησία τον 4ο και 5ο αιώνα, όταν είχε εντατικοποιηθεί το εμπόριο με την Ινδία. Σήμερα η πιο διαδεδομένη θρησκεία στη χώρα είναι ο μουσουλμανισμός και αυτός εμφανίζεται για πρώτη φορά τον 13ο αιώνα στη βόρεια Σουμάτρα.
Φυσικά η εύφορη και εμπορική Ινδονησία δεν θα μπορούσε να ξεφύγει από το στόχαστρο των αποικιοκρατών. Η πρώτη τακτική επαφή ανάμεσα σε Ευρωπαίους και Ινδονήσιους άρχισε το 1512, όταν πορτογάλοι έμποροι, με αρχηγό τον Φρανσίσκο Σερράο προσπάθησαν να μονοπωλήσουν το εμπόριο γαριφάλων και άλλων μπαχαρικών. Ακολούθησαν ολλανδοί και βρετανοί έμποροι. Το 1602, οι Ολλανδοί εγκαθίδρυσαν την Ολλανδική Εταιρεία Ανατολικών Ινδιών (VOC) και έγιναν η κύρια ευρωπαϊκή δύναμη στη χώρα. Το 1800 η VOCέδωσε τη θέση της στο καθεστώς των Ολλανδικών Ανατολικών Ινδιών – δηλαδή πλέον η χώρα έγινε μια εθνικοποιημένη αποικία. Τον 20 αιώνα άρχισαν οι εξεγέρσεις… όχι μόνο ενάντια στους Ολλανδούς αλλά και σε όποια άλλη εθνότητα προωθούσε την εκμετάλλευση της χώρας. Στον Β’Παγκόσμιο Πόλεμο έκαναν απόβαση οι Ιάπωνες. Και αμέσως μετά, το 1945 άρχισε η τετραετής Ινδονησιακή Επανάσταση ενάντια στους Ολλανδούς που κατέστησε τελικά την Ινδονησία ένα αναγνωρισμένο διεθνώς ανεξάρτητο κράτος το 1945.
Σήμερα επίσημη γλώσσα είναι τα ινδονησιακά. Παρά τα 350 χρόνια επικράτησης των Ολλανδών, τα κρεολικά ολλανδικά δεν υιοθετήθηκαν ποτέ και πια δεν τα μιλάνε παρά ελάχιστοι Ολλανδοί που ξέμειναν εκεί…
Tέλος εννοείται πως μία εδαφική περιοχή που συγκέντρωνε από την αρχαιότητα τόσο κόσμο, δεν μπορεί παρά να έχει και την ανάλογη πολιτιστική κληρονομιά. Πράγματι σήμερα η Ινδονησία έχει 9 χαρακτηρισμένα μνημεία παγκόσμιας πολιτιστικής κληρονομιάς από την UNESCOσυμπεριλαμβανομένου του Εθνικού Πάρκου Κόμοντο, των Μπατίκ Υφαντών και του Ανθρακωρυχείου της Σουμάτρας και βρίσκονται άλλα 19 στη λίστα αναμονής.

Η πλούσια φύσης της Ινδοκίνας απολαμβάνει στο Μάι Τσάου την αποθέωσή της

Αλλεπάλληλες αναβαθμίδες με ορυζώνες και πυκνές φυτείες τσαγιού που περιβάλλονται από καταπράσινα βουνά. Κι ανάμεσά τους, μικρά χωριά όπου εδώ και αιώνες κατοικούν εθνοτικές ομάδες και τοπικές φυλές, διατηρώντας στο πέρασμα του χρόνου τις παραδόσεις και την κουλτούρα τους, ανέπαφες σχεδόν από τον υπόλοιπο κόσμο. 

Η Κοιλάδα του Μάι Τσάου, παρότι δεν απέχει τόσο πολύ από την πρωτεύουσα Ανόι, μένει μακριά από την τουριστική αποκάλυψη, ένα μυστικό που μπορεί για τους Βιετναμέζους να μην είναι και τόσο μυστικό, μα σχεδόν κρυφό από τους επισκέπτες. 

Στο Versus αναζητάμε πάντα το νέο, το εναλλακτικό και το ανέγγιχτο – και η Κοιλάδα του Μάι Τσάου μας τα προσφέρει σε μεγάλο βαθμό. Δεν χάνουμε την ευκαιρία λοιπόν να εκδράμουμε στην περιοχή, αλλά και να διανυκτερεύσουμε στο Μοκ Τσάου για να πάρουμε μαζί μας όσο το δυνατόν περισσότερο από την αίσθηση του αμόλυντου που αναδίδει η περιοχή. Η επαφή με τους Τάι και τους Μουόνγκ μας συστήνει σε έναν αλλοτινό τρόπο ζωής, ίσως περισσότερο αγνό και σίγουρα εντελώς διαφορετικό από ό,τι έχουμε συνηθίσει…

Το Κιργιστάν είναι μία χώρα με απαράμιλλη ομορφιά και επιβλητικές βουνοκορφές όπου η λέξη «τουρισμός» είναι σχεδόν άγνωστη. Απέκτησε την ανεξαρτησία του το 1991 με την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. Βρίσκεται στην κεντρική Ασία και περικλείεται από την Κίνα, το Καζακστάν, το Τατζικιστάν και το Ουζμπεκιστάν. Έχει έκταση 198.500 χλμ² και πληθυσμό 5.431.747 κατοίκους. Πρωτεύουσα είναι το Μπισκέκ. Μπορεί προεπαναστατικά το Κιργιστάν να ήταν μια φτωχή χώρα, όμως με το πέρασμα των χρόνων η κατάσταση βελτιώθηκε, με το σοβιετικό παρελθόν ωστόσο να παραμένει ακόμα ζωντανό.
Ίσως η επαφή με τους ντόπιους να είναι το πιο όμορφο κομμάτι του ταξιδιού, καθώς οι επισκέπτες σε αυτά τα μέρη είναι ιεροί. Μάλιστα, σύμφωνα με την παράδοση, όσους περισσότερους επισκέπτες δεχτεί ένα σπίτι τόσο μεγαλύτερη είναι η ευλογία για τους οικοδεσπότες. 
Η κεντρική πλατεία της πρωτεύουσας Μπισκέκ θυμίζει κάτι από ρωσικό πατριωτισμό, ενώ η δαιδαλώδης αγορά στο Ος Μπαζάρ στην πρωτεύουσα διαθέτει μέχρι και του... αλόγου το γάλα! Τα καλά κρυμμένα μυστικά της χώρας όμως βρίσκονται στα μικροσκοπικά χωριά της όπου ζουν κατά βάση Ουζμπέκοι και Κιργίσιοι. Εδώ συναντά κανείς μικρούς Ουζμπέκους να ποζάρουν πρόθυμα με τα χαμογελαστά τους πρόσωπα στους ταξιδιώτες, γυναίκες να τινάζουν με μανία χαλιά και άντρες να φυλάνε τα πρόβατα. Μοναδικό «κομψοτέχνημα» αποτελεί η λίμνη Σονγκ Κουλ, όπου το μαγικό τοπίο ξεπερνά κάθε φαντασία.

Εκθαμβωτικό σκηνικό, τροπικό δειλινό και ζεστές, γαλαζοπράσινες θάλασσες σας περιμένουν στον δημοφιλή αυτό προορισμό της Ασίας, που θεωρείται ένας από τους πιο προσφιλείς του κόσμου.  Το νησί της διασκέδασης προσφέρει έναν ανεπανάληπτο συνδυασμό λευκών αμμουδιών, εξαιρετικής φιλοξενίας και ανωτάτου επιπέδου διαμονής, που αξίζει κάθε ευρώ που θα ξοδέψετε.  Το Πούκετ είναι το μεγαλύτερο νησί της Ταϊλάνδης, βρίσκεται 867 km νότια της Μπανγκόκ και έχει περίπου το μέγεθος της Σιγκαπούρης. Φωλιάζει στα γαλήνια νερά της θάλασσας Ανταμάν - στις ακτές δηλαδή της Ταϊλάνδης που βλέπουν στον Ινδικό Ωκεανό.  Παλιότερα αντλούσε τον πλούτο του από το αλουμίνιο και το καουτσούκ και έχει μια πλούσια και ενδιαφέρουσα ιστορία. Το νησί ήταν μια από τις βασικές εμπορικές διαδρομές μεταξύ Ινδίας και Κίνας και αναφερόταν συχνά στα ναυτικά ημερολόγια των ξένων εμπόρων.   Το Πούκετ είναι ένα ευλογημένο νησί, που κατοικείται από ειλικρινείς και φιλόξενους ανθρώπους. Ένα νησί με καταπληκτικούς όρμους, κόλπους, 70 παραλίες με χρυσή ή λευκή άμμο στεφανωμένες με φοίνικες, που πλημμυρίζουν από το άρωμα του ylang ylang, κοράλλια και αστραφτερές θάλασσες διάσπαρτες από νησιά.

Παραλία Patong
Η πιο ανεπτυγμένη παραλία του Πούκετ αναπτύσσεται σε έναν Κόλπο με σχήμα μισοφέγγαρου και προσφέρει πολυάριθμες δυνατότητες για διασκέδαση, αθλητισμό, αγορές και αναψυχή σε μια τεράστια παραλία μήκους 3 χλμ. Wind surfing, υποβρύχιο ψάρεμα, ιστιοπλοΐα, κολύμβηση και ηλιοθεραπεία είναι οι πιο δημοφιλείς δραστηριότητες κατά τη διάρκεια της ημέρας, ενώ εξίσου γνωστή είναι η Patong και για τη ζωηρή νυχτερινή της ζωή.

Παραλίες Karon, Kata και Kamala
Και οι δύο παραλίες είναι εντυπωσιακές, γαλήνιες και κατάλληλες για κολύμπι, υποβρύχιο ψάρεμα, ιστιοπλοΐα, wind surfing και ηλιοθεραπεία. Βρίσκονται κοντά στην Πατόνγκ, αλλά προσφέρονται για πιο ήρεμες διακοπές.

Laguna και Bhag Tao Bay
Laguna & Bhag Tao Bay  Είναι μια περιοχή στον Κόλπο Bang Tao, στα βορειοδυτικά του νησιού, 20 λεπτά  με αυτοκίνητο από την Πατόνγκ, όπου γύρω από μια λίμνη συγκεντρώνονται 6 θαυμάσια πολυτελή resorts των μεγαλύτερων διεθνών αλυσίδων, αποτελώντας έτσι έναν από τους καλύτερους παραθεριστικούς προορισμούς της Ασίας.  Η σύνδεση από το ένα ξενοδοχείο στο άλλο γίνεται είτε με πλοιαράκι διαμέσου της μαγευτικής λίμνης, είτε με γραφικά πολύχρωμα λεωφορειάκια περιμετρικά.  Spa, εστιατόρια, μπαρ, πολύ όμορφη αμμώδης παραλία και ιδιαίτερα οργανωμένα θαλάσσια σπορ είναι μερικές από τις υπηρεσίες που κάνουν τον προορισμό αυτό μαγευτικό για εξερεύνηση, διασκέδαση, ρομαντισμό και χαλάρωση.

Το Μακάο, άλλοτε υπερπόντιο εδαφικό διαμέρισμα της Πορτογαλίας, βρίσκεται στις νότιες ακτές της Κίνας απέναντι από το Χονγκ Κονγκ. Οι Κινέζοι απόγονοι των πρώτων ψαράδων, με τη βοήθεια των ναυτικών από τη Λισαβώνα, οικοδόμησαν τη μυθική πόλη του Μακάο. Καθολικοί ναοί μπλέκονται με βουδιστικές παγόδες, δημιουργώντας ένα εξωτικό μείγμα που γίνεται ακόμη πιο ιδιότυπο με την ύπαρξη γιγαντιαίων καζίνο τύπου Λας Βέγκας.

Το Μακάο είναι ένα από τα μικρότερα μέρη στον κόσμο, με έκταση μόλις 28,6 τετραγωνικά χιλιόμετρα και 520.000 κατοίκους. Η πρώην πορτογαλική αποικία πέρασε στην κυριότητα της Κίνας τον Δεκέμβριο του 1999 και αποτελεί την ασιατική απάντηση στο Λας Βέγκας. Με τα καζίνο να απαγορεύονται στην Κίνα και στο Χονγκ Κονγκ, το Μακάο αποτελεί πόλο έλξης για τους Κινέζους και τους κατοίκους της Νοτιοανατολικής Ασίας και σύντομα θα ξεπερνά κατά πολύ σε κέρδη το Λας Βέγκας. Ήδη εδώ λειτουργούν 27 καζίνο!

Η Γκάνα βρίσκεται στη Δυτική Αφρική, στον κόλπο της Γουινέας και θεωρείται ο δεύτερος μεγαλύτερος παραγωγός κακάο στον κόσμο. Συνορεύει με την Ακτή Ελεφαντοστού, την Μπουρκίνα Φάσο, το Τόγκο και βρέχεται από τον Ατλαντικό ωκεανό. Πρωτεύουσα είναι η Άκκρα και μεγαλύτερη πόλη το Κουμάσι. Με πληθυσμό που αγγίζει τα 25 εκατομμύρια, στα εδάφη της διαβιούν περισσότερες από εκατό εθνοτικές φυλές. 
Πολλά από τα στοιχεία που έχουμε σχετικά με το μακρινό παρελθόν της αφορούν κυρίως σε προφορικές παραδόσεις, ενώ οι επιστήμονες πιστεύουν ότι κατοικείται από το 1500 π.Χ. Η χώρα ήρθε στο προσκήνιο περίπου το 1470, όταν έφτασαν εκεί οι πρώτοι Ευρωπαίοι. Στα επόμενα χρόνια ολόκληρη η ακτογραμμή της ελεγχόταν από Άγγλους, Γάλλους, Ολλανδούς κτλ, οι οποίοι τη χρησιμοποίησαν για εμπορικούς σκοπούς εισάγοντας ταυτόχρονα το δουλεμπόριο. Μεγάλο μέρος των κατοίκων της μεταφέρθηκαν σε διάφορες περιοχές του κόσμου αλλοιώνοντας έτσι τον χαρακτήρα των φυλών που την κατοικούσαν.  
Σήμερα στη χώρα μιλούνται περίπου πενήντα γλώσσες με την αγγλική να παραμένει η επίσημη.  Η χώρα λατρεύει το ποδόσφαιρο και μετρά πολλές συμμετοχές στο Παγκόσμιο Κύπελλο. Θεωρείται μία από τις πιο δημοκρατικές χώρες της Αφρικής.

Η Αρούμπα, τοποθετημένη στον χάρτη λίγο έξω απ’ τις ακτές της Βενεζουέλας, είναι ένα νησί ξακουστό σε ολόκληρο τον κόσμο. Ζεστά, τροπικά αεράκια, ηλιόλουστες παραλίες και ιδανικές καιρικές συνθήκες σας περιμένουν να τις απολαύσετε. Οι θάλασσες της Αρούμπα είναι ιδανικές για κάθε είδους δραστηριότητα κάτω και πάνω από την επιφάνεια του νερού. 
Παρότι ανήκει στις Ολλανδικές Αντίλλες, διαφέρει σημαντικά από τα υπόλοιπα νησιά της Καραϊβικής. Ξεχάστε τα τροπικά δάση, εδώ θα βρεθείτε σ’ ένα τοπίο που θυμίζει ταινία γουέστερν, περικυκλωμένοι από κάκτους, divi – divi (είδος θάμνου) και έρημο. 
Τα αρχαιολογικά ευρήματα μαρτυρούν πως κατοικείται από πολύ παλιά, με τους Ινδιάνους να είναι οι πρώτοι που την ανακάλυψαν.  Οι πρώτοι Ευρωπαίοι που έφτασαν εκεί ήταν οι Ισπανοί το 1499.
Η βιομηχανία πετρελαίου έφτασε στη χώρα τη δεκαετία του 1920 και έφερε μαζί της τον ταχύ εκσυγχρονισμό και τη μετανάστευση βιομηχανικών εργατών, εμπόρων και δημοσίων υπαλλήλων από την Καραϊβική, την Ευρώπη, την Αμερική και την Κίνα. Σύντομα η Αρούμπα έγινε μια πολυεθνική κοινότητα με περισσότερα από 40 έθνη.

«Την ημέρα αυτή ο Πέρσης βασιλιάς φορούσε το στέμμα με τον κύκλο του ήλιου, και ως πρώτος ιερέας στον Ναό της Φωτιάς μοίραζε πλούσια δώρα στον λαό του».
Οι παραδόσεις για τις γιορτές Νοβρούζ (ή Νεβρούζ) χάνονται μέσα στο πέρασμα των χιλιετιών και τα διδάγματα του ζωροαστρισμού: ήταν την πρώτη μέρα του νέου έτους, σύμφωνα με το ημερολόγιό τους, όταν οι Ζωροάστρες γιόρταζαν το Νοβρούζ, την αλλαγή της εποχής και τον ερχομό της άνοιξης. Σήμερα, τη συγκεκριμένη ημέρα γιορτάζουν περίπου 300 εκατ. άνθρωποι σε χώρες όπως το Αφγανιστάν, το Αζερμπαϊτζάν, η Γεωργία, η Ινδία, το Ιράν, το Καζακστάν, το Κιργιστάν, το Ιρακινό Κουρδιστάν, το Τατζικιστάν, η Τουρκία, το Ουζμπεκιστάν, το Πακιστάν, το Τουρκμενιστάν.

Στο Ουζμπεκιστάν το Νοβρούζ γιορτάζεται οικογενειακά, σε χαρούμενη ατμόσφαιρα, όπως ο δυτικός κόσμος γιορτάζει την Πρωτοχρονιά. Οι άνθρωποι καθαρίζουν και τακτοποιούν τα σπίτια τους, αγοράζουν καινούργια ρούχα, και την ημέρα της εαρινής ισημερίας μαζεύεται ολόκληρη η οικογένεια, ετοιμάζουν παραδοσιακά πιάτα, αλμυρές και γλυκές γεύσεις, διασκεδάζουν και ανταλλάσσουν δώρα.

Η Τιενανμέν, η Πύλη της Ουράνιας Ειρήνης, μια πύλη στο τείχος της Αυτοκρατορικής Πόλης, χτίστηκε το 1415 κατά τη διάρκεια της δυναστείας των Μινγκ. Τον 17ο αιώνα, οι μάχες μεταξύ των αντάρτικων δυνάμεων του Λι Ζιτσένγκ και των δυνάμεων της δυναστείας Τσινγκ προκάλεσαν σημαντικές ζημιές στην πύλη. 
Κοντά στο κέντρο της πλατείας βρισκόταν η «Πύλη των μεγάλων Μινγκ», που μετονομάστηκε σε «Μεγάλη Πύλη των Τσινγκ» κατά τη διάρκεια της δυναστείας Τσινγκ και σε «Πύλη της Κίνας» κατά τη δημοκρατική εποχή. Σε αντίθεση με τις άλλες πύλες, ήταν μια καθαρά τελετουργική πύλη με τρεις αψίδες. Αυτή η πύλη είχε ένα ειδικό καθεστώς ως «Πύλη του Έθνους», όπως προκύπτει από τις διαδοχικές αλλαγές ονόματος. Συνήθως παρέμενε κλειστή, εκτός απ’ όταν περνούσε ο αυτοκράτορας. 
Το 1954, η Πύλη της Κίνας κατεδαφίστηκε, επιτρέποντας τη διεύρυνση της πλατείας. Τον Νοέμβριο του 1958 ξεκίνησαν έργα επέκτασης της πλατείας, τα οποία ολοκληρώθηκαν τον Αύγουστο του 1959. Κατά τη διάρκειά τους ένας μεγάλος αριθμός κατοικιών και άλλων κτιρίων κατεδαφίστηκαν. 
Η σφαγή στην Πλατεία Τιενανμέν απέτρεψε κάθε εορτασμό για τον Οκτώβριο του 1989, ενώ έγινε κυρίως γνωστή στους Δυτικούς εξαιτίας των αιματηρών γεγονότων που έλαβαν χώρα εκεί.

Ταϊβάν. Ένα μικρό νησί, στα νοτιοανατολικά της Κίνας το οποίο αυτοπροσδιορίζεται ως χώρα με την ονομασία Δημοκρατία της Κίνας από το 1949. Ιδρυτής του κράτους τότε ήταν ο Τσιαν Κάι Σεκ, αρχηγός του Κινεζικού Εθνικιστικού Κόμματος. Σήμερα η Δημοκρατία της Κίνας αναγνωρίζεται μόνο από 15 κράτη, διότι η Λαϊκή Δημοκρατία της Κίνας επιμένει να τη θεωρεί επαρχία της. Από την άλλη όμως η Ταϊβάν διατηρεί στενές σχέσεις με τις ΗΠΑ, την Ιαπωνία αλλά και με πολλές ευρωπαϊκές χώρες. Το αν η Δημοκρατία της Κίνας πληροί τις προϋποθέσεις για τη δίκαιη θεώρησή της ως κυρίαρχο κράτος, αυτό παραμένει ένα μείζον διεθνές πολιτικό θέμα. Ξεκινάμε λοιπόν απ’ αυτό… Μία ιδιαιτερότητα που κάνει τη χώρα ακόμη πιο γοητευτική.  Πρωτεύουσά της είναι η Ταϊπέι, μία υπερσύγχρονη πόλη με έντονη βιομηχανική ανάπτυξη υψηλής τεχνολογίας. Η Ταϊπέι είναι επισήμως χαρακτηρισμένη ως «άλφα παγκόσμια πόλη» δηλαδή μια πόλη που έχει άμεση επίδραση σε παγκόσμια γεγονότα κοινωνικών, οικονομικών και πολιτικών διαστάσεων. Εξ ου και η Ταϊβάν θεωρείται ως ένας ισχυρός Δαυίδ μπροστά στον παντοδύναμο Γολιάθ που είναι η Κίνα.  Η ιστορία της Ταϊβάν και του λαού της είναι παλιά. Επιστημονικές έρευνες έχουν φέρει στο φως στοιχεία σχετικά με πρωτο-Αυστρονήσιους λαούς που εγκαταστάθηκαν στο νησί πριν το 6.000 π.Χ. και είναι πρόγονοι των σημερινών αυτοχθόνων λαών της χώρας. Επιπλέον γενετικές έρευνες σε ευρύ πληθυσμό της χώρας αποκάλυψαν ότι το 80% των Ταϊβανών έχουν πρόγονο προερχόμενο από τους αυτόχθονες. Η Ταϊπέι βρίσκεται στο βόρειο τμήμα της Ταϊβάν και ιδρύθηκε από τον λαό της φυλής Kεταγκαλάν
κατά τη διάρκεια της Δυναστείας Μινγκ. Μεταξύ του 1626 και του 1642 την κατέκτησαν οι Ισπανοί μαζί με άλλες βόρειες περιοχές του νησιού. Ακολούθησαν οι Ολλανδοί και μετά οι Κινέζοι. Μέχρι τότε η Ταϊπέι ήταν ένα χωριό, ωστόσο από το 1870 άρχισε να εξελίσσεται σε μεγάλη πόλη. Το 1879 κατασκευάστηκαν οι πύλες και μέχρι το 1885 ολοκληρώθηκε το τείχος της. Το 1895 οι Ιάπωνες κατέκτησαν το νησί. Η κυριαρχία τους ήταν σκληρή, ωστόσο όλα τα χρόνια της παραμονής τους εκεί, ως το 1945, οργάνωσαν και κατασκεύασαν πολλά και σημαντικά δημόσια έργα.  Σήμερα η Ταϊβάν είναι μία υπερσύγχρονη χώρα, με καλπάζουσα ανάπτυξη και πολύ φουτουρισμό στην πρωτεύουσά της. Ωστόσο βγαίνοντας λίγο έξω από την Ταϊπέι με τους ουρανοξύστες, αντικρίζουμε μία εντυπωσιακή φύση, με πολλούς παραδοσιακούς οικισμούς και έντονη τοπική κουλτούρα και έθιμα. Αντιθέσεις; Πολλές! Όμως αυτές συνθέτουν τελικά και τις πιο ενδιαφέρουσες χώρες του κόσμου. Ας την εξερευνήσουμε!