fb

Χιροσίμα, αγάπη μου – 6 Αυγούστου 1945

Υπάρχει κάτι από το οποίο δεν μπορούμε να δραπετεύσουμε ποτέ όσο ζούμε και αυτό δεν είναι ο εαυτός μας, όπως λένε οι ψυχολόγοι, αλλά η ιστορία μας.
Η Χιροσίμα σήμερα είναι μία γοητευτική πόλη, πολύ ισχυρή οικονομικά, με ενδιαφέρουσα ζωή και κίνηση, με μοντέρνα κτίρια και δυναμική βιομηχανία. Για παράδειγμα εκεί κατασκευάζονται και τα αυτοκίνητα Mazda. Όμως τι είναι όλα αυτά και τι είναι η πρότερη ιστορία ης ίδρυσής της, μπροστά στο γεγονός της 6ης Αυγούστου 1945 που καταστρέφοντάς της ολοσχερώς και αφανίζοντας μεγάλο μέρος του πληθυσμού της μέσα σε δευτερόλεπτα έκανε το όνομά της συνώνυμο της παγκόσμιας παγωμάρας απέναντι σε αυτό που λέμε επιστήμη;
«Διακυβεύεται η μοίρα του πολιτισμού μας. Έχουμε απόλυτη επίγνωση ότι αντιμετωπίζουμε ένα τεράστιο εκπαιδευτικό πρόγραμμα το οποίο πρέπει να ολοκληρωθεί μέσα σε μόλις μερικούς μήνες και όχι σε χρόνια ή δεκαετίες όπως συνήθως συμβαίνει», έγραψε ο Αϊνστάιν σε μία από τις 4 περίφημες επιστολές του προς πιθανούς χρηματοδότες 14 μήνες μετά τη ρήψη της ατομικής βόμβας στη Χιροσίμα, προκειμένου να τους πείσει να συνδράμουν σε μία τεράστια εκστρατεία για την πλήρη κατάργηση της ατομικής βόμβας. Ο νομπελίστας φυσικός είχε βοηθήσει στην κατασκευή της κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου…
Εκείνο το πρωί, ημέρα Δευτέρα, 6 Αυγούστου 1945, ο ειδικά εκπαιδευμένος αμερικανός σμήναρχος Πολ Τίμπετς, οδήγησε ένα βομβαρδιστικό τύπου B29, με το όνομα της μητέρας του Enola Gay πάνω από την πόλη Χιροσίμα, που είναι η πρωτεύουσα του νησιού Χόνσου, του μεγαλύτερου της μητροπολιτικής Ιαπωνίας. Κοιτάζοντας την πόλη που μόλις ξυπνούσε, στις 8.15 ακριβώς, απελευθέρωσε πάνω από τον οικισμό τη βόμβα ουρανίου, με την κωδική ονομασία Αγοράκι (Little Boy). Μόλις 45 δευτερόλεπτα αργότερα, η βόμβα εξερράγη 600 μέτρα πάνω από τη Χιροσίμα. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι το 70% της έκρηξης εκτονώθηκε στη θάλασσα και εάν αυτό δεν είχε συμβεί τίποτα δεν θα είχε μείνει όρθιο.
Όταν έπεσε το Αγοράκι στη Χιροσίμα, μία φωτεινή λάμψη τύφλωσε το πλήρωμα του βομβαρδιστικού και κατόπιν σχηματίστηκε πάνω από το σημείο της έκρηξης ένα κόκκινο νεφέλωμα σε σχήμα μανιταριού. Το ωστικό κύμα, σε συνδυασμό με τη θερμότητα που εκλύθηκε, κονιορτοποίησε τα πάντα σε έκταση 11 τετραγωνικών χιλιομέτρων. Επί τόπου σκοτώθηκαν πάνω από 20.000 στρατιώτες και 78.000 άμαχοι. Ο θάνατός τους προήλθε από ολική εξαέρωση ή τήξη… Οι αγνοούμενοι ξεπέρασαν τις 13.000 και οι βαριά τραυματίες τις 10.000. Τους επόμενους μήνες, περίπου 60.000 κάτοικοι της Χιροσίμα έχασαν τη ζωή τους από τραύματα ή έκθεση σε ραδιενέργεια. Επί του συνόλου των θανάτων εκτιμάται ότι το 60% οφείλεται στην αρχική θερμοκρασία, το 20% σε μηχανικό τραυματισμό εξαιτίας του ωστικού κύματος και το υπόλοιπο 20% στη ραδιενέργεια. Βεβαίως από εκείνο το πρωί του 1945 μέχρι σήμερα, χιλιάδες ακόμη θύματα της ατομικής βόμβας (=χιμπακούσα) έχουν πεθάνει από ασθένειες που προκάλεσε το Αγοράκι, όπως λευχαιμία, λέμφωμα, καρκίνος των πνευμόνων και άλλα είδη καρκίνου. Όσο για τις υλικές ζημιές, το 69% των οικοδομημάτων της Χιροσίμα καταστράφηκε εντελώς και ένα άλλο 6,6% υπέστη σοβαρά πλήγματα.
Μετά την πυρηνική επίθεση η Χιροσίμα ξαναχτίστηκε. Το κοντινότερο κτίριο στο σημείο της έκρηξης που έμεινε όρθιο μετονομάστηκε «Θόλος Γκενμπάκου» ή «Ατομικός Θόλος» και σήμερα αποτελεί τμήμα του Μνημείου Ειρήνης της Χιροσίμα. Οι δημοτικές αρχές της πόλης συνεχίζουν να υποστηρίζουν την κατάργηση όλων των πυρηνικών όπλων.
Το 1959, βγήκε στους γαλλικούς κινηματογράφους μία από τις σημαντικότερες ταινίες όλων των εποχών. Ο τίτλος της ήταν «Χιροσίμα, αγάπη μου». Τη σκηνοθεσία υπέγραφε ο Αλέν Ρενέ και το πρωτότυπο σενάριο η Μαργκερίτ Ντιράς. Σε αυτή την ταινία, μια γαλλίδα ηθοποιός βρίσκεται για λίγες μέρες στην ανοικοδομημένη Χιροσίμα και ερωτεύεται έναν ιάπωνα αρχιτέκτονα. Το ειδύλλιο είναι σύντομο. Αιτία του χωρισμού; Η αιώνια αλήθεια, πως το ατομικό συνδέεται πάντα με το συλλογικό. Μ΄άλλα λόγια, απ΄όλα μπορείς να γλυτώσεις, αλλά όχι από την ιστορία σου.