fb

Γιατί επικράτησαν οι Ίνκας

Για το ευρύ κοινό το προϊσπανικό Περού είναι συνυφασμένο με τον Πολιτισμό των Ίνκας. Οι Ίνκας εμφανίσθηκαν περί το 1.200 μ.Χ. και δημιούργησαν ταχύτατα, από το 1438, μία θαυμαστή αυτοκρατορία, την οποίαν κατέλυσαν οι Ισπανοί το 1535. Ένας από τους λόγους της ταχύτατης ανάπτυξης της αυτοκρατορίας ήταν το γεγονός ότι, αν και ο πόλεμος ήταν κατακτητικός, στους υπό επίθεση πληθυσμούς ετίθετο το δίλημμα,  προ της μάχης, αν ήταν διατεθειμένοι να αποδεχθούν ότι ο θεός-ήλιος των Ίνκας ήταν ανώτερος των ιδικών τους και κατά πόσον θα υπαγόντουσαν στο σύστημα διακυβερνήσεως των Ίνκας ενώ θα αυτοδιοικούντο, ή, σε άλλη  περιπτώση, θα αντιμετώπιζαν τον άριστα οργανωμένο στρατό των Ίνκαςֹ η αυτοκρατορία μεγάλωσε πολύ γρήγορα. Η κοινωνική οργάνωση των Ίνκας εμπεριείχε «σοσιαλιστικά», θα λέγαμε, στοιχεία όπως η απουσία ατομικής ιδιοκτησίας γης, η γη ανήκε και εκαλλιεργείτο από την πατριά (πολλές πατριές απάρτηζαν μία κοινότητα) και το προϊόν χωριζότανε σε τρία, του αυτοκράτορα, του ιερατείου και των καλλιεργητών. Το πρώτο, και εν μέρει το δεύτερο, μετά την κάλυψη των αναγκών της αυλής και του ιερατείου, φυλασσόντουσαν  σε κρατικές αποθήκες και διανέμονταν , σε εποχές σιτοδείας, στους υπηκόους και σαν σταθερό επίδομα στα μέλη της κοινωνίας ανίκανα για εργασία. Επιπροσθέτως, τα δημόσια έργα πραγματοποιόντουσαν με υποχρεωτική εργασία ορισμένου χρόνου όλων των μελών της κοινότητος που σιτιζόντουσαν  κατά το διάστημα αυτό από τις αυτοκρατορικές αποθήκες, το σύστημα αυτό ονομάζονταν μίτα (mita). Οι Ίνκας δεν καινοτόμησαν, απλώς κωδικοποίησαν και επέβαλαν σε μείζονα κλίμακα προηγούμενες επιτυχείς πρακτικές που εφαρμόζονταν σε διάφορες φυλές. Οι Ισπανοί κατήργησαν αυτά τα συστήματα και μοίρασαν την γη μεταξύ τους σε μεγάλες ιδιοκτησίες (encomiendas και μετά haciendas) και μετέτρεψαν τους κατοίκους ουσιαστικώς σε δουλοπάροικους, τους πεόνες ή καμπεσίνος (peones, campesin-os)ֹ οι Ισπανοί διατήρησαν μεν την μίτα ως ρεπαρτιμιέντο (repartimiento)  χωρίς την κρατική σίτιση δε.